کارور گپ:Sodabeh
مازرونی ویکی پدیا ره خش بمونی؛ اگه خانهنی نیویشه بنویش هاکنین، وشون ره بخوندین بد نیه:
ویکیپدیا 
خـهد آموج 
ويکی‌پديای سياستون
شمه خنابدون .--)_|_\\_\ ۱۹ فوریهٔ ۲۰۰۸، ساعت ۱۳:۳۱ (UTC)
ترجومه
[دچی‌ین]ای نیویشتار دهگاردن وسه اما ره کایر هاکهنین (بهشهری: آکونین) --)_|_\\_\ ۱۹ فوریهٔ ۲۰۰۸، ساعت ۱۳:۳۱ (UTC)
اینجه مازرونی ویکی پدیا هسته و ونه مطالب ونه مازرونی بنویش بوه ، شما سعی هاکنین شه لهجه ی جا اینتا مطالب ره بَنویش هاکنین . شمه خنابدون .--esmaeil (UTC)
موقعيت ووسعت شهر زيراب : زيراب يكي از 4 شهر شهرستان سوادكوه مي باشد كه در بخش مركزي سوادكوه قرار گرفته است. اين شهر در طول شرقي و عرض شمالي واقع شده است. كل وسعت محدوده فعلي زيراب درحدود 020/766/5 مترمربع است كه دروضعيت موجود 450/118/1 مترمربع آن به صورت اراضي باير قابل استفاده و 430/315/1 مترمربع آن به صورت اراضي باير غير قابل استفاده است. جمعيت اين شهر طي آمارگيري سال 1385 درحدود 18640 نفر مي باشد. بدين ترتيب تراكم نسبي جمعيتي درآن برابر 33 نفر درهكتار مي باشد. خصوصيات جغرافيايي شهر زيراب: شهر زيراب در دره رودتالار واقع شده است،رود تالار با جهت جنوب شرق- شمال غرب از وسط شهر عبور كرده و شهر را به دو قسمت شمال شرقي وجنوب غرب تقسيم كرده است. به موازات رود تالار جاده فيروزكوه (تهران- شمال)قرار دارد كه از مركز شهر مي گذرد وشريان اصلي راه هاي ارتباطي شهر مي باشد.
الف- تاريخچه پيدايش شهر وعلت وجودي آن:
به علت دور افتادگي اين شهر وكلاً شهرستان سوادكوه از مراكز بزرگ جمعيتي استان مازندران كتابهايي كه در ارتباط با شهرهاي اين استان نوشته شده اند توجه چنداني به شهر مزبور نداشته اند از اين رو گذشته تاريخي شهر زيراب در هاله اي از ابهام باقي مانده است وآنچه از گذشته تاريخي شهر زيراب باقي مانده است فقط جنبه گفتاري دارد واز سنديت برخوردار نيست.
در هر صورت آنچه قابل قبول است اينكه علت وجودي شهر زيراب را مي توان عامل مذهب دانست: مقبره امامزاده عبدالحق از حدود 200 سال قبل در زيراب فعلي وجود داشته است كه اين امامزاده عامل اصلي جذب جمعيت به اين نقطه بوده است. بدين صورت كه مردم براي زيارت امامزاده به اين محل مي آمدند وكم كم عده اي از مردم دركنار امامزاده به احداث مساكن روستايي پرداختند وبدين ترتيب يك روستاي كوچك بوجود آمد و جريان داشتن رودتالار در اين محل عامل مشوقي براي اسكان واقامت جمعيت شد زيرا با استفاده از آب رودخانه به كشاورزي مي پرداختند و دركنار كشاورزي دامپروري نيز به دليل مساعدتهاي طبيعي رشد كرد. اين روستا به تدريج مهاجراني را از اطراف درخود جاي داده وراه رشد وترقي را در پيش گرفت .
بدين ترتيب زيراب به رشد خودادامه داد تا اينكه در سال 1335با احداث شهرداري در زيراب، زيراب در تقسيمات كشوري به عنوان يك شهر قلمدادگرديد.
بنابراين عامل اوليه وعلت وجودي شهر زيراب متاثر از دوپديده بوده است:
1- وجود بقعه امامزاده عبدالحق كه يك پديده انساني است.
2- وجود رودخانه تالار كه يك پديده طبيعي است.
ب- هسته اوليه شهر وروند گسترش وعلل آن:
محله عبدالحق هسته اوليه شهر زيراب را تشكيل مي دهد،درابتدا زيراب شامل همين محله كوچك مي شده كه به صورت يك روستا بوده است . با رشد اين روستاي اوليه در طرف ديگر رودخانه،در بخش شمالي شهر به دليل وجود زمينهاي هموار كه توسط فرسايش رودتالار بوجود آمده بودند مساكني احداث شد وبارشد وگسترش اين مساكن يك منطقه مسكوني ديگر نيز درآنجا بوجود آمد كه بوسيله يك پل چوبي كه بر روي رودتالاراحداث شده بود به يكديگر مرتبط مي شدند وبدين ترتيب دومين محله كه اينك تحت عنوان محله مسجد جامع معروف مي باشد.
سپس با احداث جاده شاه عباسي كه از زيراب مي گذشت به اهميت آن افزوده گشت ومهاجران زيادي به سوي زيراب سرازير شدند ودر گسترش وافزايش جمعيت آن كمك كردندتااينكه احداث راه آهن تهران- شمال كه زيراب را تحت پوشش قرار مي داد براهميت زيراب پيش از پيش افزود.
با احداث ايستگاه راه آهن در زيراب از يك طرف مهاجرت به زيراب افزايش يافت واز طرف ديگر شركت راه آهن با احداث مساكن دولتي دراطراف ايستگاه راه آهن براي سكونت كاركنان خويش محله اي به ديگر محلات زيراب افزود وبدين ترتيب زيراب،دربخش جنوبي تاپاي ارتفاعات جنوبي شهر پيش رفت.
روستاهايي چون خواجكلا وعباسكتي كه دراطراف زيراب قرار داشتند با مشاهده گسترش زيراب ورونق بازارهاي تجاري آن مساكن خود را به سمت زيراب گسترش دادند وبه محلات زيراب پيوستند.
شرايط آب وهوايي مساعد:
يكي از مشخصات آب وهوايي در شهر زيراب بارش تقريبا زياد مي باشد كه به طور متوسط حدود900 ميلي متر بارندگي دارد ومهمتراينكه اين بارندگي ها داراي پراكندگي زماني تقريبا مناسبي است.
وجود شرايط آب وهوايي مطلوب موجب شده كه اين شهر كه در بخش كوهپايه اي شهرستان سوادكوه قرار گرفته داراي پوشش جنگلي بوده ومراتع نيز بخش هاي قابل توجهي را به خود اختصاص مي دهد كه اين امر نيز موجب رشد دامپروري دراين منطقه گرديده است.
معادن زغال سنگ البرز مركزي نه فقط از جهت جذب جمعيت درسرنوشت اين شهر تاثير بسزايي داشته بلكه در زمينه اقتصادي وگرايش به صنعت اين شهر نيز تاثير درخشاني داشته است. اما امروزه با خصوصي شدن اين شركت وباز نشسته شدن اكثر پرسنل آن زيراب نيز به صورت شهري بازنشسته درآمده واز جمعيت آن به نسبت سالهاي گذشته كاسته شده است.
تاسيس دانشگاه شهيد بهشتي درمنطقه كنيج كلازيراب وهمچنين دانشگاه آزاد اسلامي در غرب خيابان آزادي تاثير بسزايي در افزايش سطح سواد اهالي زيراب داشته وهمچنين موجب جذب جمعيت به اين منطقه شده است.مردم از شهرهاي مختلف به اين شهر آماده وبا ديدن زيبايي هاي طبيعي آن وهمچنين آب وهواي مطلوب و مساعد دراين شهر ساكن شده وايام تعطيلات خود را دراينجا مي گذرانند.
همه اين عوامل دست دردست هم داده وتاثير بسزايي در رشد وتوسعه اين شهر داشته اندوموجب شدند كه اين شهر امروزه به صورت كنوني وجود داشته باشد.
الف- جمعيت ومسايل جمعيتي: درآمارنامه مربوط به سرشماري عمومي نفوس ومسكن سال 1335 زيراب به صورت روستاي كوچكي از شهرستان قائمشهر(شاهي)درنظر گرفته شده بود زيرا درآن تاريخ شهرستان سوادكوه به عنوان بخشي از شهرستان قائمشهر بوده است. در سال 1335 كل جمعيت زيراب 1264 نفر بيان شده بود كه از اين تعداد616 نفر را مرد و 628 نفر را زن تشكيل مي دادند. درآمار نامه مربوط به سرشماري عمومي نفوس ومسكن سال 1345 نامي از زيراب برده نشده است واين شهر را دررديف نقاط روستايي قرار داده واز اين رو از وضع جمعيتي زيراب در سال 1345 آماري در دست نيست. در سرشماري سال 1355 قائمشهر كه سوادكوه نيز يكي از بخشهاي آن بود از سه ناحيه شهري تشكيل مي شد كه عبارت بودند از قائمشهر- جويبار وزيراب . درسرشماري فوق زيراب داراي 6488 نفر جمعيت بود كه از اين تعداد3317 نفر را مردو 3171 نفر را زن تشكيل مي دادند. درسرشماري عمومي نفوس ومسكن مهرماه 1365 شهر زيراب داراي 9595 نفر جمعيت بوده كه ازاين تعداد4913 نفر را مرد و4682 نفر را زن تشكيل مي دادند. دررابطه با رشد جمعيت بايد گفت كه طي10 سال (1365-1355) جمعيت شهر زيراب از 6488 نفر به 9595 نفر افزايش يافته است يعني طي 10 سال متوسط رشد سالانه جمعيت شهر زيراب 95/3% برآورد مي گردد كه درصد بالايي است وسبب جواني جمعيت شهر گرديده است. از نظر تعدادخانوار در شهر زيراب در سال 1365 كل جمعيت اين شهر در 1771 خانوار زندگي مي كردند. ب- آموزش وپرورش وسواد در شهر زيراب: در شهر زيراب تعداد 5 مدرسه ابتدايي داير مي باشد كه عبارتند از: 1- دبستان جعفري اسلامي - خيابان شهيد بهشتي 2- دبستان سيزده آبان – خيابان شهيد كشوري 3- دبستان شهيد ابوالقاسم محمدي- قسمت غربي خيابان امام خميني واقع درشمال مسجد جامع 4- دبستان شهيد قاسم نژاد- انتهاي شرقي خيابان امام 5- دبستان فضيلت – انتهاي خيابان شهيد مطهري مدارس راهنمايي شهر زيراب عبارتند از : 1- مدرسه راهنمايي تحصيلي فضيلت «دخترانه»- انتهاي خيابان شهيد مطهري 2- مدرسه راهنمايي تحصيلي17 شهريور«دخترانه»- خيابان 17 شهريور 3- مدرسه راهنمايي تحصيلي شهيد ديالمه «پسرانه»- انتهاي شرقي خيابان امام خميني 4- مدرسه راهنمايي عبدالحق«پسرانه» - خيابان آيت ا... كاشاني دبيرستان هاي شهر زيراب عبارتند از : 1- دبيرستان پسرانه شهيد نواب صفوي – خيابان شهيد كشوري 2- دبيرستان دخترانه الزهرا- خيابان 17 شهريور تعداد دانش آموزان مدارس زيراب به تفكيك مقاطع تحصيلي وجنس
طي سالهاي تحصيلي (68-67) و (69-68) و(70-69)
مقاطع مختلف تحصيلي سال تحصيلي68-67 سال تحصيلي69-68 سال تحصيلي جمع پسر دختر جمع پسر دختر جمع پسر دختر ابتدايي 1352 679 673 1782 888 894 1894 943 951 راهنمايي 910 506 404 1007 562 445 1072 566 506 دبيرستان 815 531 284 885 585 300 1015 624 391 جمع 3077 1716 1361 3674 2035 1639 3981 2133 1848
ج- پراكندگي ونحوه توزيع موسسات وادارات دولتي: 1- شهرداري زيراب: شهرداري زيراب در سال1335 همزمان باقرار گرفتن اين شهر جز مناطق شهري كشور تاسيس گرديده است. كليه امورات شهري،بازسازي ونوسازي شهر،خدمات دهي به شهروندان و غيره برعهده شهرداري مي باشد. شهرداري زيراب در خيابان خدمات مستقر است.
2- اداره ثبت احوال: تا سال 1360 اداره ثبت احوال در زيراب وجود نداشت ووابسته به قائمشهر بوده ودر رديف حوزه3 اداره ثبت احوال قائمشهر قرار داشته است ودر سال 1360 اداره ثبت احوال زيراب درخيابان امام خميني مستقر شد. 3- اداره كار وامور اجتماعي: اين اداره در سال 1361 درقسمت غربي خيابان آزادي تاسيس گرديد. 4- اداره پست وتلگراف: درسال 1356 تاسيس گرديد ومكان فعلي آن درخيابان انقلاب اسلامي مي باشد. 5- اداره مخابرات: در سال 1366 به سيستم خودكار مجهز گرديد ودرخيابان انقلاب اسلامي وجنب اداره پست قرار دارد. 6- اداره كشاورزي: درسال 1367 درساحل چپ رودتالار مستقر گرديد. 7- اداره برق: در سال 1348 درخيابان انقلاب اسلامي تاسيس گرديدوعلاوه بر شهر زيراب كل شهرستان سوادكوه را تحت پوشش قرار مي دهد و از نيروگاه برق نكا تغذيه مي شود.
8- اداره امور اقتصاد ودارايي: اين اداره درخيابان آزادي مي باشد كه امورات اقتصادي شهر را به عهده دارد. 9- پايگاه انتظامي(شهرباني): اين پايگاه درسال 1368 تاسيس گرديد ومحل استقرار آن در انتهاي شرقي خيابان آزادي مي باشد. 10-پاسگاه انتظامي(ژاندرمي): درخيابان امام خميني قرار دارد. 11- فرماندهي انتظامي منطقه سوادكوه: كه در سال 1370 درخيابان آزادي تاسيس گرديد. 12- پايگاه نظامي زيراب(سپاه پاسداران): در سال 1359 تاسيس گرديد درابتدا درمحل امامزاده عبدالحق مستقر بوده ودر سال 1368 به محل فعلي آن در انتهاي غربي خيابان آزادي انتقال يافت. 13- محيط زيست : درخيابان آزادي مستقر است. 14- جنگلداري: درسال 1328 به عنوان جنگلباني تاسيس گرديد ودر سال 1343 جنگلداري پل سفيد را تحت نظارت خويش درآورد. محل فعلي آن در انتهاي شرقي خيابان امام خميني است. 15- ايستگاه راه آهن:در انتهاي جنوبي خيابان انقلاب اسلامي تاسيس گرديده است. 16- آتش نشاني :كه درخيابان امام خميني مستقر مي باشد. د- اماكن وموسسات مذهبي وپراكندگي آنان: 1- بقعه مباركه امامزاده عبدالحق كه اين امامزاده درخيابان شهدا (محله عبدالحق يابازار)واقع شده است به جز امامزاده فوق 3 امامزاده ديگر دراطراف اين شهر قرار دارد كه عبارتند از: 1- امامزاده ابوطالب (در بالازيراب) 2- امامزاده سيدمهدي (دركنيج كلا) 3- امامزاده زين العابدين (شمال زيراب) يكي ديگر از اماكن مذهبي زيراب مي توان از مسجد جامع نام برد كه قدمتي طولاني دارد با سقف هاي كنده كاري شده بر روي چوب . اين مسجد درخيابان انقلاب اسلامي قرار دارد به جز اماكن مذكور ،6 مسجد وتكيه وحسينيه درسطح شهر پراكنده مي باشند. هـ- اماكن ورزشي وتفريحي: اماكن ورزشي وتفريحي در زيراب گسترش چنداني ندارد به طوريكه تاچند سال پيش فاقد زمين فوتبال بود. از مكانهاي ورزشي اين شهر قبل از همه بايد از باشگاه سرپوشيده شهيد احمدي نام بردكه درخيابان انقلاب قرار داردودر سال 1361 جهت استفاده شهروندان تاسيس گرديد. زمين فوتبال زيراب در سال 1365 از سوي تربيت بدني جهت استفاده ورزشكاران احداث گرديد كه در شمال انتهاي غربي خيابان آزادي قرار دارد. علاوه بر دو مكان فوق باشگاه بدنسازي صالح در سال 1383 در زيراب افتتاح گرديده كه داراي امكانات خوبي مي باشد.همچنين دو سال بيليارد و5 سالن پينگ پنگ نيز در سطح شهر زيراب پراكنده است. ز- مراكز واماكن خدمات رفاهي: در شناخت مراكز خدماتي ورفاهي شهر زيراب ما ابتدا به بانكها توجه كنيم . در سطح شهر زيراب 7 بانك وجود دارد. 1- بانك كلي كه در خيابان آزادي قرار دارد. 2- بانك تجارت كه درخيابان آزادي قرار دارد 3- بانك سپه درخيابان انقلاب اسلامي 4- بانك كشاورزي درخيابان آزادي 5- بانك استان درخيابان امام خميني 6- بانك قرض الحسنه ولي عصر واقع درسه راه انقلاب اسلامي 7- بانك مسكن درخيابان آزادي علاوه بر بانكها مراكز خدماتي ديگر نيز وجود داردومسافرخانه يكي از آنهاست كه در سطح شهر زيراب تنها يك مسافرخانه وجود دارد ويك رستوران درانتهاي غربي خيابان آزادي وروبروي پمپ بنزين وجود دارد وهمچنين دورستوران ديگر نيز درخيابان آزادي قرار دارد. علاوه بر موارد فوق پنج مغازه كبابي و15 قهوه خانه در سطح شهرپراكنده اند. كميته امداد امام خميني از ديگر مراكز خدماتي شهر زيراب وحومه مي باشد كه به سال 1364 درخيابان آزادي تاسيس گرديده است ودرسال 1370 به خيابان مسجد جامع انتقال يافت. س- بهداشت مراكز وخدمات درماني: 1- بيمارستان شهدا زيراب به همراه اورژانس مستقر درآن 2- مراكز بهداشتي ودرماني 3- مطبهاي شخصي 4- داروخانه هاي سطح شهر مركز بهداشتي درماني زيراب در سال 1340 در قسمت شرقي خيابان امام خميني تاسيس گرديد وتا سال 1362 تنها مركز درماني بهداشتي در سطح شهر بوده است وبعد از سال 1362 وبا تاسيس بيمارستان شهداء زيراب به مركز بهداشتي درماني اختصاص يافت. بيمارستان شهداء زيراب داراي 40 تخت است كه در اختيار بيماران قرار مي گيردوتعدادپرسنل بيمارستان 82 نفر است وداراي 3 دكتر متخصص داخلي ويك دكتر اطفال و3 دكتر عمومي مي باشد. مطبهاي شخصي تا حدود سال 1360 به استثناي مركز بهداشتي- درماني ومطب دندانپزشكي ويك مطب شخصي هيچگونه خدمات بهداشتي در زيراب ارائه نمي شد وپس از سال 1360 مطب هاي زيادي دراين شهر تاسيس گرديد كه عمدتا درخيابان آزادي وانقلاب اسلامي متمركز مي باشند. داروخانه هاي زيراب: 1- داروخانه فارابي در قسمت غربي خيابان آزادي 2- داروخانه حكيم درقسمت جنوبي خيابان انقلاب اسلامي ساخت فيزيكي شبكه ارتباطي ومعابر در سطح شهر 1- راه هاي ارتباطي شهر با شهرهاي اطراف: شبكه ارتباطي شهر زيراب با شهرهاي اطراف عمدتا بوسيله جاده فيروزكوه(تهران- شمال) وراه آهن سراسري تهران- شمال صورت مي گيرد. جاده فيروزكوه از مركز شهر زيراب مي گذرد كه در داخل شهر تحت عنوان خيابان آزادي مشهور است. اين جاده اصلي شهر زيراب را از طرف غرب به شهرهاي شيرگاه وقائمشهر متصل مي كندواز مشرق نيز زيراب را با شهرهاي پل سفيد وفيروزكوه مرتبط مي سازد. ازديگر جاده هاي ارتباطي شهر با اطراف مي توان از جاده هاي شوسه نام برد كه شهر زيراب را به روستاهاي اطراف مرتبط مي سازد . ازجمله جاده شوسه اي كه دربخش شمالي شهر قرار دارد ودرادامه به روستاي لاجيم مي رسد وديگر جاده شوسه اي كه در بخش جنوبي قرار دارد و روستاهاي معدن وكنيج كلا را با شهر مرتبط مي كند. 2- خيابانها وشبكه هاي ارتباطي در سطح شهر: شبكه ارتباطي در سطح شهر بوسيله خيابان هاي اصلي وفرعي برقرار مي گردد. خيابان هاي مهم شهر زيراب كه شريانهاي اصلي ارتباطي در سطح شهر مي باشد عبارتند از: خيابان آزادي كه درمركز شهر واقع است وبه جهت غربي – شرقي شهر زيراب را به دو قسمت تقسيم مي كند. خيابان ديگر ،خيابان انقلاب اسلامي مي باشد كه بعد از خيابان آزادي دردرجه دوم اهميت از نظر ارتباطي قرار دارد كه از ايستگاه راه آهن تا شهرداري زيراب را تحت پوشش خود قرار مي دهد. سومين خيابان ،خيابان امام خميني مي باشد كه به موازات خيابان آزادي ودربخش شمالي شهر زيراب قرار دارد ودرمرحله بعدي خيابان هاي مطهري ومسجد جامع در بخش شمالي وخيابان آيت الله كاشاني وآيت الله طالقاني وشهيد بهشتي در بخش جنوبي قرار دارند. از خيابان هاي فرعي كه به صورت شاخه هايي از خيابان هاي اصلي هستند مي توان از خيابان شهيد مدرس وخيابان شهيد باهنر دربخش شمالي وخيابان شهيد كشوري،موسي كلانتري وهفده شهريور وخيابان خدمات دربخش جنوبي نام برد. هر يك از اين خيابان هاي اصلي وفرعي باشاخه هاي خود محلات وفضاهاي مختلف شهر زيراب را به يكديگر وبه مركز شهر متصل مي كنند.