شیخ فضلالله نوری
شیخ فضل الله نوری
|
شیخ فضلالله نوری , فضل الله لاشکي کجوري طبرسی مازندرانی از خاندان رويان و رستمدار , (متولد ۱۲۵۹ه.ق. فوت ۱۳رجب ۱۳۲۷ه.ق. / ۳۱ جولای ۱۹۰۹م). والیدین عباس کجوری نوری پیشنماز (شیخ عباس لاشکی کجوری از از خاندان رويان و رستمدار طبرستانِ) و آسیه مجتهد نوری (خواهر بزرگتر حسین محدث نوری) ریکا معروف به شیخ فضلالله یا حاجی شیخ نوری مجتهد شیعه دوازده امامی و از مونتقدین انقلاب مشروطه ایران بییه [۱] که به علت اینتقادایی که کارده ویشته جنبه دینی داشتنه، به حیمایت و همراهی از مشروطه مشروعه شوهرت داشته.
وه بعد از کنارهگیری ممدعلی شاء از سلطنت، بدست مشروطهخائون ( فرخدین پارسا) توپخانهی میدون دله در جریان یک توطئه تاریخ دار بزوئه بیّه[۲] , [۳] , [۴] , [۵] , [۶] , [۷] , [۸] , [۹] , [۱۰] , [۱۱] , [۱۲].
زندگینامه
وه بعد از تحصیل علوم دینی موقیم تهران بیّه و در وقایع انقلاب مشروطه ایران از مشروطه مشروعه جه حیمایت کارده و موخالفت ممد طباطبائی و عبدالله بهبهانی -دِتا شیخ مشروطهخاء- بییه. مسأله بانک استقراضی روس دله، شیخ فضلالله نوری مدرسه و گورستون ره به قیمت هفتصد و پنجا تومان به مستشارالدوله بروته و به بانک واگوذار هکرده. شیخ فضلالله همینتی شیخای مشروطهخاء نجف، از جومله آخوند خراسونی و آیتالله عبدالله لاهیجی ره تکفیر کارده. فضلالله نوری الگوئونی ره مطرح هاکرده که به مشروعه مشهور بَینه. وه بنویشته هر قانون و جلوگیری مردم به پیروی از قانونی که دین دله نیاردِنه ره اشتباه دونِسته و با راه دکتِن مجلس انتخابی و مسأله تقسیم قواء موخالفت بییه. وه مشروطه ره «فتنه» دونسته و قانون اساسی ره «دستور ملعون» و «ضلالتنامه» ایسم بییِشت بییه. در موقابل اتا از مواد وه که «مردمون کشور ایران موقابل قانون دولتی متساویالحقوق ونه بائن» به طور موشخص موخالفت هکرده و بائوته «محال هسته با ایسلام حکم مساوات».[۱۳] تقسیم قواء به سه قوه ره «بدعت و ضلالت محض» دونسته. از جومله نظریات شیخ فضلالله نوری حضور هیئتی از موجتهدین واجد شرایط برای موراقبت بر مجلس شوراء بییه. این چن نفر هیئت موستقل از مجلس و موازی نهاد مجلس بینه. بعد از تهران بیتن ، شیخ فضلالله نوری گرفتار بیییه و به حکم شیخ ابراهیم زنجونی ۱۳ رجب ۱۳۲۷هجریقمری برابر با ۹ مرداد۱۲۸۸ میدون توپخانه دله دار بزه بیییه و قم دله وه ره چال هاکردنه.
عقاید سیاسی
زمونی که شیخ فضلالله نوری استبداد ممدعلی شاه ره به عونوان حکومت مشروعه توجیه شرعی کارده، رهبر دینی جریونمشروطه آخوند خراسونی وه ره یادبییارده که اگه چه زمون غیبت، حکومت مشروعه (حکومت ایسلامی) ممتنع هسته، اما تنها حکومت شرعی حکومتی هسته که به عدالت بائه که قودرت سیاسی مقید و محدود به قانون و تحت نظارت نمایندگون مردمون بائه. [۱۴]
از موهمترین کتابون وه کتاب تذکرةالغافل و ارشاد الجاهل، صحیفه مهدویه و همینتی رساله حرمت مشروطه هسته.
بعد از پیروزی انقلاب ۵۷ ایران دله ، نظام جوموری ایسلامی ایران از وه به عونوان «شهید شیخ فضلالله نوری» یاد کانده و گتراهی ره شهر تهران دله ونه نوم ره بییشتنه. جوموری ایسلامی ایران دله، نهاد نظارت استصوابی شورای نگهبان به پایه نظر شیخ فضلالله نوری پیشبینی بَینه.
عقاید وه درباره مدرسه به سبک جدید
شیخ فضلالله نوری اتا جلسهی دله به ناظمالایسلام کرمونی درباره جدید مدرسهئون گانه: «ناظم الاسلام، ته ره به حقیقت ایسلام قسم دمبه. این مدارس جدیده خلاف شرع نینه؟ و ورود به اینان مدرسهئون موصادف با رِقِدبدائن دین ایسلام نییه؟ درس زوون خارجی و تحصیل شیمی و فیزیک افکار شاگردون ره ضعیف نکانده؟» [۱۵] وه از موخالفین دِرِس هاکِردن مدرسه کیجائونه هم بییه.
خانواده
دِتا از نوهئون شیخ فضلالله نوری بعد از انقلاب سال ۵۷ ایران دله بکاشته و زندونی بَینه.
- دوکتور نورالدین کیانوری
- دوکتور سید حسین نصر (کیجا وَری)
پانویس
- ↑ احمد کسروی ، تاریخ مشروطه ، تاریخ هیجده ساله آذربایجون
- ↑ احمد کسروی
- ↑ ماشاء الله آجودانی
- ↑ علیاکبر جوانفکر
- ↑ محمدرضا رحیمی
- ↑ صادق زیبا کلام
- ↑ اسفندیار رحیم مشایی
- ↑ شریف کاشانی، محمدمهدی. واقعات اتفاقیه در روزگار. ج. اول. تهران: نشر تاریخ ایران، ۱۳۶۲. ۱۵۶.
- ↑ ملکزاده، مهدی. تاریخ انقلاب مشروطیت ایران. ج. ۱،۲،۳. تهران: انتشارات سخن، ۱۳۸۷. ۴۷۸. شابک ۹۶۴–۳۷۲-۰۹۲–۶.
- ↑ آفاری، ژانت. انقلاب مشروطهٔ ایران. ۱۵۳.
- ↑ کاتوزیان (تهرانی)، محمد علی. مشاهدات و تحلیل اجنماعی و سیاسی از تاریخ مشروطه. سهامی انتشار.
- ↑ کسروی، احمد. تاریخ مشروطه ایران، صفحهٔ ۴۵۶
- ↑ رساله حرمت مشروطه از شیخ فضلالله نوری، کتاب رسائل مشروطیت، صفحهئون ۱۵۱ تا ۱۶۷
- ↑ محسن کدیور، دوشنبه، ۸ تیر ۱۳۸۸
- ↑ ناظم الایسلام کرمونی، تاریخ بیداری ایرانیان، بخش اول ج اول، رودکی
منابع
- «مشروطهٔ ایرانی» ماشاء الله آجودانی
- بازخوانی روایت اعدام شیخ فضلالله نوری
- رسالهٔ مشروطهخواهی، یادنامهٔ روزنامهٔ شرق، شمارهٔ ۵۲۸ (در قالب HTML/در قالب PDF - صفحهٔ ۱۷ به بعد).
- شومالیئون
- ویکیفا.