لیبریا

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه

مختصات: غربی′۴۸°۱۰ شمالی′۱۹°۶ / عبارتون خطا: < ِعملگر اَمه وسّه آشنا نی‌یه ۶٫۳۱۷جنوب / عبارتی خطا: این کلمه ره نشناسمبی «w»;−۶٫۳۱۷


Republic of Liberia
لیبریا
ملی شعار«آزادی ره دوست داشتِن اِما ره اینجه بیارده»
ملی سرودهمه خنابدون؛ لیبریا خنابدون!
لیبریا ِموقعیت
لیبریا ِموقعیت
نیشتنگا
(و گتترین شهر)
مانروویا
شرقی′۴۸°۱۰ شمالی′۱۹°۶ / ۱۰٫۸غرب ۶٫۳۱۷جنوب / −۱۰٫۸;−۶٫۳۱۷
رسمی زوون انگلیسی
حکومت ِنوع جمهوری
حاکمون نوع 
رئیس جمهور
• رئیس جمهور ِمعاون اول

الن جانسون سیرلیف
جوزف بواکای 
موارد منجر به تشکیل
متحده ایالات جه
۲۶ ژوئیه ۱۸۴۷
گتی
 -  گتی ۱۱۱٬۳۶۹کیلومتر مربع (۱۰۳ام)
 -  ‌ئو‌ (٪) ۱۳.۵۱۴
جمعیت
 -  سرشماری ۳٬۴۸۹٬۰۷۲ 
(۱۳۲ام)
 -  جمعیت انبسی ۲۹‎/km۲‏ (۱۷۴ام)
پول یکا دلار (LRD)
زمونی منطقه GMT
اینترنتی دامنه .lr
تلفن پیش‌شماره +۲۳۱

لیبــِریا اتا کشور هسته که آفریقای ِغرب دَره و ونه نیشتنگا (= پایتخت) مانروویا هسته. این کشور گینه خلیج ِشمال قرار دانّه. لیبریا ره سال ۱۸۴۷ بَرده‌ئونی که آمریکا دله آزاد بَیی‌بینه، بِساتنه و این کشور اولین جمهوری‌ای بی‌یه که آفریقا دله بساته بیّه.

لیبریا حدوداً ۳.۵ میلیون جمعیت دانّه. ونه رسمی زوون انگلیسی هسته و مسیحیت، اسلام و بعضی دیگه ادیان این کشور دله رواج دانّه. الماس، آهن، کائوچو، قهوه و کاکائو این کشور جه ویشته صادر وانه.

تاریخ[دچی‌ین]

جوزف جنکینز رابرتز
لیبریای ِاولین رئیس جمهور
  • ۱۸۲۱ و ۱۸۲۲ آمریکای ِکوچ‌کَرون ِانجمن بتونِسته لیبریا ره بسازه.
  • ۱۸۴۷ لیبریا اعلام جمهوری بَیِّن هاکِرده و مهاجرونی که آمریکا جه وَردِگِردِست‌بینه، بومیون جه جنگ هاکردنه.
  • ۱۸۷۸ تا ۱۹۷۱ ویلیام تابمن که ویگ ِحزب جه بی‌یه رییس‌جمهوری کارده.
  • ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۰ ساموئل دوئه که اتا بومی آدِم بی‌یه، رییس‌جمهور بیّه.
  • سال ۱۹۹۰، ساموئل دوئه ره کودتا جه کنار بَزونه. این گادِر اتا دله‌یی جنگ (= جنگ داخلی) پیش بِمو که ۱۴ سال یعنی تا سال ۲۰۰۳ حدوداً ۲۵۰ هزار نفر ونه دله بمردنه.
  • ۱۹۹۹، غنا، نیجر و دیگه کشورون، لیبریا ره متهم هاکردنه که سیرالئون ِشورشیون جه پشتی کانده و گینه هم وه ره متهم هاکرده که اونجه شورشیون جه حمایت کانده.

تقسیمات[دچی‌ین]

لیبریا 15 ایالت دانه:

  1. بومی (Bomi)
  2. بونگ (Bong)
  3. گبارپولو (Gbarpolu)
  4. گراند باسا (Grand-Bassa)
  5. گراند کیپ مونت (Grand Cape Mount)
  6. گراند گده (Grand-Gedeh)
  7. گراند کرو (Grand-Kru)
  8. لوفا (Lofa)
  9. مارگیبی (Margibi)
  10. مریلند (Maryland)
  11. مونتسرادو (Montserrado)
  12. نیمبا (Nimba)
  13. ریور سس (River Cess)
  14. رایور گی (River Gee)
  15. سینوئه (Sinoe)

منابع[دچی‌ین]