آنتیستنس

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
آنتیستنس
شخصی معلومات
تولد
ویکی دیتا دله ونه دیتائون ره هارشین
Piraeus (d)ویکی دیتا دله ونه دیتائون ره هارشین
بمردن
۰۳۶۵ "پ.م" ونه پارامتر ره Wikidata دله دچی‌ین
ملیت
حرفه
دیگر معلومات
تخصصی رشته
رِمبِش
استاد
شاگرد
تحت تأثیر

آنتیستنس (یونانی جه: Ἀντισθένης - انگلیسی جه: Antisthenes) اتا یونانی فیلسوف بی‌یه که سقراط ِشاگردون جه هسته. وه پیش از سقراط، گورجیاس پلی دیّه و ونجه خطابه ِفن ره یاد گیته. وه سقراطِ گپ ره اخلاق خَوِری قبول هاکرده و ونه فلسفه ره گسترش هادا و جایی پیش بورده که دوره‌های بعد، وه ره کلبیون‌ِ فلسفه‌یِ مؤسس بنومِستنه.

زندگی‌نومه[دچی‌ین]

آنتیستنس حدود ۴۴۵ پیش از میلاد دنیا بموئه. ونه پییر آتنی بی‌یه ولی ونه مار تراسیایی[۱] یا فریجی بی‌یه و همینسه وه ره کتره-کنایه زونه و گاتنه آتنِ شهروند نی‌یه.[۲] آنتیستنس جوونی دله، بورده جنگ و تاناگرا جنگ (426 پ‌م) دله دیّه. وه گورجیاس پلی درس خوندسته که سقراط جه آشنا بیّه و بورده ونه ور. وه انده سقراط ره دوست داشته که هر روز 9 کیلومتر راه ره تیساپه‌لینگ شی‌یه آتن و اِمو و شه رفخون ره هم وَرده که سقراط گپ ره بشنوئن.[۳] وه آخرسری، سقراطِ دادگاه دله هم دیّه و ونه بمردن ره دی‌یه.[۴] وه این اتفاق ره هیچ‌گدر یاد نکرده و خله تلاش داشته که شه استادِ انتقام ره بَیره.[۵] وه زمونی که لئوکترا جنگ (371 پ‌م) بی‌یه، زنده بی‌یه[۶] ولی اتی گزارش هم دره که گنه وه هفتاد سالگی بمرده.[۷] وه وسته تا سال 366 پ‌م زنده بی‌بوئه,[۸] اینتی ونه سن تا هشتاد سالگی جه هم رسنه. اینتی که حیساب‌کیتاب کننه، حدود سال 365 پ‌م آتن دله بمرده. وه همیشک سینوسارگس دله سخنرانی کرده،[۹] اونجه اتا ورزشی‌زمین بی‌یه که آتنی‌هایی که وشون مار خارجی بی‌یه، پاتوق کردنه و هرکول ِزیارتگاه وَر قرار داشته. آنتیستنس خله سقراطِ فضیلتِ نظریه جه خِش داشته. وه شه مکتب ره بساته که سینوسارگس دله بی‌یه و فقیر آدمون ونه دور ره گیتنه و ونه گپ ره گوش کردنه. وه اتا شنل واری لباس پوشی‌یه و عصا و پول‌کیف شه همراه وَرده و اینتی لباس دکردن، ونه په‌روون دله هم باب بیّه.[۳]

دیوژن لائرتیوس گنه که وه 10 جلد کتاب داشته ولی اسا ونجه فقط اتا کتاب بموندسته.[۳] وه خله «دیالوگ» شیوه ره خِش داشته و شه مخالفون ره شدید نقد کرده. آلکیبیادس ره شه دومین کتاب، کوروش، دله نقد هاکرده. گورجیاس رهآرچلائوس کتاب دله بکتنی‌یه و افلاطون جه ساتو کتاب دله ایراد گیرنه.[۱۰] ونه بنویشته خله خالص و دقیق بی‌یه و تئوپومپوس گنه که افلاطون خله نظرات ره ونجه بدزدی‌یه و شه اسم هاکرده.[۱۱] سیسرو هم خله ونجه تعریف کنده و گانه آنتیستنس «عالمون جه باهوش‌ته بی‌یه».[۱۲]

آنتیستنسِ لقب ره سگ گتنه (ἁπλοκύων, Diog. Laert. 6.13) [۱۳][۱۴][۱۵] فلسفه‌ای که وه بساته هم بعداً «کلبیون» یعنن سک جماعتِ فلسفه نوم بیته.

مکتب[دچی‌ین]

تازه دوران، آنتیستنس ره کلبیون (Cynics) مکتبِ مؤسس لقب هدانه؛ ولی هیچ مدرکی ندارمی که سِراق هاده وه این مکتب ره برسمیت اشناسی‌یه. ارسطو شه کتاب دله خله جاها ونه نوم یا ونه شاگردونِ اسم ره یارنه ولی هیچ کاجه «کلبیون» خَوِری اسمی نی‌یارده.[۱۶] [۱۷] [۱۸] کتابونی که دوره‌های بعدی شنه، اتا آسنی (=داستان) تعریف کننه که آنتیستنس و دیوژن کلبی ِملاقات ره سِراق دِنه.[۱۹] ولی اینتا آسنی شاید جعلی بوئه[۲۰] و رواقیون وه ره بساتنه که شه فلسفه ره بتتر سِراق هادن و این‌طرزی خاستنه زنونِ اساتیدِ سلسله ره تا سقراط برسنن.[۲۱] [۲۲] اتی تاریخ‌دون هم درنه که این آسنی ره واقعی دونّه.[۲۳] [۲۰]

آستنیس شه زندگی ره سخت گیته و گوشه‌نشینی و درویشی جه دیّه،[۲۴] روشی که وه زندگی وسّه پیش هایته، بعداً کلبیونِ الگو و شابلون بیّه و اینتا مکتب دله ونجه خِشی یاد کردنه. اتا جمله دره که گنه «آنتیستنس اتا شهرِ په ره بیته که بعداً کلبیون وه ره بساتنه».[۲۵]

منابع[دچی‌ین]

  1. Suda, Antisthenes.; Laërtius 1925, § 1.
  2. "A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology — Antisthenes". www.perseus.tufts.edu. Archived from the original on 2021-05-31. Retrieved 2021-08-10.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ شابلون:EB1911
  4. Plato, Phaedo, 59b.
  5. Laërtius 1925, § 9.
  6. Plutarch, Lycurgus, 30.
  7. Eudocia, Violarium, 96
  8. Diodorus Siculus, xv. 76.4
  9. Laërtius 1925, § 13.
  10. Athenaeus, v. 220c-e
  11. Athenaeus, xi. 508c-d
  12. "Κῦρος δ᾽, ε᾽ mihi sic placuit ut cetera Antisthenis, hominis acuti magis quam eruditi". Cicero, Epistulae ad Atticum, Book XII, Letter 38, section 2. In English translation: "Books four (δ᾽) and five (ε᾽) of Cyrus I found as pleasing as the others composed by Antisthenes, he is a man who is sharp rather than learned".
  13. Prince, Susan (Dept. of Classics, University of Colorado, Boulder). "Review of LE. Navia - Antisthenes of Athens: Setting the World Aright". Bryn Mawr Classical Review. Retrieved 6 August 2017.Navia, Luis E. (2001). Antisthenes of Athens: Setting the World Aright. Westport: Greenwood Press. pp. xii, 176. ISBN 0-313-31672-4.
  14. Magill, Frank N. (2003). The Ancient World: Dictionary of World Biography. Routledge. p. 89. ISBN 978-1-135-45740-2.
  15. Judge, Harry George; Blake, Robert (1988). World history. Oxford University Press. p. 104. ISBN 978-0-19-869135-8.
  16. Aristotle, Metaphysics, 1024b26; Rhetoric, 1407a9; Topics, 104b21; Politics, 1284a15
  17. Aristotle, Metaphysics, 1043b24
  18. Long 1996, page 32
  19. Laërtius 1925, § 6, 18, 21; Dio Chrysostom, Orations, viii. 1–4; Aelian, x. 16; Stobaeus, Florilegium, 13.19
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ Long 1996, page 45
  21. Dudley 1937, pages 2-4
  22. Navia, Diogenes the Cynic, page 100
  23. Navia, Diogenes the Cynic, pages 34, 112-3
  24. Xenophon, Symposium, iv. 34–44.
  25. Laërtius 1925, § 15.