تبرستون: نسخهئون ِفرق
جز Bot: Migrating 17 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q709175 (translate me) |
مطلب بییشتن منبه جه برچسبون: موبایل جه دَچیین موبایل ِبروزر جه دچیین ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
||
بند ۱: | بند ۱: | ||
[[پرونده:Tabaristan-FA.svg|thumb|تبرستون نقشه که [[قاجارون]] دوره دکشییه بیّه|left|400px]] |
[[پرونده:Tabaristan-FA.svg|thumb|تبرستون نقشه که [[قاجارون]] دوره دکشییه بیّه|left|400px]] |
||
'''تبرستون'''، '''طبرستون''' یا '''تپورستون''' اتا سرزمین ره گانّه که [[البرز]] کوهون و [[مازرون دریا]] میون دره، ونه سامون غربوَر جه تا [[آمل]] یا [[تالش]]، شرقوَر جه ویشته وقتا تا [[گنبد کاووس]] یا [[بندر ترکمن|ترکامون شهرون]]، شمالوَر جه تا مازرون دریا جنوب جه [[قزوین]] و [[ورامین شهرستان]] یا [[سمنون]] جه رسییه. |
'''تبرستون'''، '''طبرستون''' یا '''تپورستون''' اتا سرزمین ره گانّه که [[البرز]] کوهون و [[مازرون دریا]] میون دره، ونه سامون غربوَر جه تا [[آمل]] یا [[تالش]]، شرقوَر جه ویشته وقتا تا [[گنبد کاووس]] یا [[بندر ترکمن|ترکامون شهرون]]، شمالوَر جه تا مازرون دریا جنوب جه [[قزوین]] و [[ورامین شهرستان]] یا [[سمنون]] جه رسییه. مازرونی جا:{{سخ}}پهلوی روایت جه، تبرستون هیچگادر اتا ایرونی ناحیه حساب نمو؛ حتی اینتا سامون مردمون ره غیراسلاف پییر و مار جفت ایرونیون دونستنه.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=آذری |نام۱=علاءالدین |عنوان=بیشینه تاریخی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بومیان کوهنشین مازندران باختری (گالشها) |نشانی=http://ensani.ir/fa/article/60516/پیشینه-تاریخی-اجتماعی-اقتصادی-و-فرهنگی-بومیان-کوه-نشین-مازندران-باختری-گالشها- |ناشر=پرتال جامع علوم انسانی}}</ref> |
||
== تبرستون واژه == |
== تبرستون واژه == |
دچییهئونی که ۳ فوریه ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۰۲ جا دکتنه
تبرستون، طبرستون یا تپورستون اتا سرزمین ره گانّه که البرز کوهون و مازرون دریا میون دره، ونه سامون غربوَر جه تا آمل یا تالش، شرقوَر جه ویشته وقتا تا گنبد کاووس یا ترکامون شهرون، شمالوَر جه تا مازرون دریا جنوب جه قزوین و ورامین شهرستان یا سمنون جه رسییه. مازرونی جا:
پهلوی روایت جه، تبرستون هیچگادر اتا ایرونی ناحیه حساب نمو؛ حتی اینتا سامون مردمون ره غیراسلاف پییر و مار جفت ایرونیون دونستنه.[۱]
تبرستون واژه
اینتا نوم تپورون مردمون نوم جه بیته بیّه و کم کم شه اسایی نوم ره بدل بیه. اینتا نوم سرزمین فارسی باستون دله تپورستان (تپورون سرزمین) بییه امّا عربون حمله په ایران ره، ونه عربی تلفظ وسّه طبرستان جه تغییر نوم هدائه.
تبرستون تاریخ
- گت بنویشته ره بخوندین: مازرون تاریخ
طبرستون گت تاریخ دانه که از تاریخ ایرانیون و آریایون گتتره این سرزمین ویشته زمونا ایران جه سِوا ایداره بیه و زمون هخامنشیون ابلین شاء وشون فرهاد نوم داشته. ولی تا دوران ساسانیون دیگه اثری از نوم شائون این سامون در دَس دنیه. ابّلین سیلسله بشناسیه بیه این سرزمین ره خاندونی به نوم کارندیون سلسله تشکیل دانه که بزرگونی از مردمون ایران بینه. بعدأ سیلسلئونی میثل: گاوباریون ، پادوسبانیون ، باوندیون ئو... اینتا سامون دله گت بینه. اینتا سرزمین همینتی زردشت ره دوس داشنه تا این که مبلوغنی دوران عباسیون دله به تبرستون بوردنه و مردمون ره به ایسلام و مذهبون جورواجور تشیع دعوت کاردنه و چون مردمون فیکرهاکردنه با سوخنون تبرستون علویون نرم بینه و به مذهبونی میثل: الثناء اشعری ، زیدی ، اسمائیلی ئو... ره بیاردنه. خله از سلسلئون ایران و قیامون ضد حکومت زمون ایران بونیاد طبری داشتنه: زیاریون ، بویه ی آل ، قاجارون ، پهلوی(رضاشا و ممرضاشا) ، تبرستون انجومن ، گیلون جمهوری ، تهرون بییتن و...
مازرون کاتبون
خله از کاتبون تبرستون جا بنویشنه که الآن امه سند هسته از این گت مردمون بتومبی: ابن اسفندیار،اولیاءالله آملی، میرظهیرالدین مرعشی یا احمد کسروی ره میثال بزنیم. که مئروف ترینشون ابن اسفندیار بنویشته هسته که تاریخ تبرستون نوم دانه.
تبری زوون
مازرونی زوون (تبری) که اسا مازرون و بعضی تپورون باستونی سامونون دله گپ بزه وانه پهلوی زوون جه بیتبیه و احتمالاً آمردون زوون ونه دله آمیجش بیته. این زوون به خاطیر بدست نیتن طبرستون به دَّسِ عربون خوردترین آسیب ره نسبت به زوونای دیگه ایرانیون بدیه.
عوض بین تبرستون نوم مازرون ره
نوم مازرون جاگزین نوم تبرستون بیه که پیش از اون زمون هم اتا کم به کار شیه. ولی در قرن 7هـ.ق. موغولئون حمله ی جا تبرستون نوم مازرون جا کلأ عوض بیه. برای نوم مازرون معنیای خله زیادی حدس بزو وانه ولی اصلیترین وشون بون ایندرائه که دین زرتشت دله دره وه نوم اتا از پنجتا گت خدائون زرتشتیون بیه و ماز+ایندرا به مئنی دژِ ایندرا هسته و از اونجه که ایندرا از خدائون جنگ و قدرت بیه اینتا سرزمین ره اسطورئون پر رمز و راز دونسنه و قدرت مردمون وه ره چون زور دیوون خیال کاردنه و اینتا شاهنومه ی فردوسی دله مئلومه.
نیگارخنه
-
تپورستون نخشه
-
ایسپهبد_خارشید_آرومگاه
-
تبرستون علویون نخشه
-
مازرون الآن
وابسته جستارون
بخشی از بنویشته ئون فرنگ مازرون | |
مازرون |
|
- ↑ آذری، علاءالدین. «بیشینه تاریخی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بومیان کوهنشین مازندران باختری (گالشها)». پرتال جامع علوم انسانی.