نیجریا

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
(نیجریه جه بموئه)

مختصات: شرقی‌°۱۰ شمالی‌°۸ / °۱۰شرقی °۸شمالی / ۱۰;۸

Federal Republic of Nigeria
نیجریه
ملی شعاراتحاد و ایمان، صلح و پیشرفت
ملی سرودای هم‌وطن هِرِس!
Arise, O Compatriots

نیجریه ِموقعیت
نیشتنگاآبوجا
شرقی′۴۰°۱ شمالی′۲۰°۲ / ۱٫۶۶۷غرب ۲٫۳۳۳جنوب / −۱٫۶۶۷;−۲٫۳۳۳
گت‌ترین شهر لاگوس
رسمی زوون انگلیسی
حکومت ِنوع جمهوری و فدرال
حاکمون نوع 
• رئیس جمهور
• رئیس‌جمهور معاون

محمدو بوهاری 
موارد منجر به تشکیل
اعلان و رسمیت
جمهوری ِاعلان
۱ اکتبر ۱۹۶۰
۱ اکتبر ۱۹۶۰
گتی
 -  گتی ۹۲۳٬۷۶۸کیلومتر مربع (۳۲ام)
 -  ‌ئو‌ (٪) ۱٫۴
جمعیت
 -  سرشماری ۱۴۸٬۰۰۰٬۰۰۰ 
(۸ام)
 -  جمعیت انبسی ۴۸‎/km۲‏ (۱۴۵ام)
پول یکا نایرا (₦)۱ (NGN)
زمونی منطقه GMT (جهونی ساعت+۱)
 -  تابستونی (DST) DST (جهونی ساعت)
اینترنتی دامنه .ng
تلفن پیش‌شماره +۲۳۴

نیجریا (انگلیسی جه: Nigeria، تلفظ: نایـْجــِریا) اتا فدرال کشور هست که آفریقایِ غرب دَره. ونه نیشتگا (=پایتخت) آبوجا و گت‌ترین شهر لاگوس هستنه. این کشور جمعیت ۱۷۰ میلیون نفر و ونه رسمی زوون انگلیسی هسته. نصف مردمون شمال زندگی کانّه مسلمون هستنه و نصف دیگه جنوب درنه و مسیحی هستنه. نیجریه نفت هشتمین صادرات ره دِنیا دله دانّه و آفریقایِ گتترین نفتی منابع ره دارنه.

نیجریه سال ۱۹۶۰ بریتانیا جه سِوا بیّه و ونه نوم ره نیجر روخنه جه بَییتنه. نیجریه آفریقا دله پرجمعیت‌ترین کشور هسته و دِنیایِ هفتمین جمعیت ره دانّه. این کشور پرجمعیتترین کشوری هسته که ونه مردمون ِاکثریت سیوپوست هستنه.[۱]

تاریخ[دچی‌ین]

نیجریه تاریخ لااقل ۹ هزار سال پیش از میلاد جه رِسِنه[۲] و بنیو و کراس روخنه اطراف بانتوئون ِبنه‎وار (=سرزمین) بی‌یه که مهاجرون اونجه جه آفریقا دله تَنِک بَیینه.

پرچم نیجریه مستعمره بریتانیا

قرن ۱۹ میلادی این کشور بریتانیا کولونی بیّه تا اینکه سال ۱۹۶۰ دِباره شه استقلال ره بدست بیارده. این کشور ِسِوا بَیّن جه تا سال ۱۹۹۹ نظامی دیکتاتورون حکومِت کاردنه و این گادِر اولین انتخابات برگزار بیّه.

جوغرافی[دچی‌ین]

این کشور غرب جه بنین، شرق جه چاد و کامرون و شمال جه نیجر ره وَر خانّه و جنوبی سامون دله گینه دریامونا اطلس اوقیانوس ره دانّه.[۳] ونه شمالی سامون ات‌که غربی صحرا جه هم چِک گیرنه.

ونه هوا استوایی هسته و جنگلون شرق، غرب و جنوب دکلستونه. دمایِ معدل ۳۲ درجه هسته و رطوبت بالا دره.[۴]

تقسیمات[دچی‌ین]

نیجریه اتا فدرال کشور هسته که ایالات ونه دله اختیارات زیادی دارنه. ۳۶ ایالت و اتا فدرالی مرکز کشور ِتقسیمات ره شامل وانّه.[۵]

مردمون[دچی‌ین]

مردمون ِانبسی (= تراکم)

جمعیت نیجریه دله ۱۷۰ میلیون نفر میونگین سنی ۱۸٫۷ سال جه هسته. ۵٫۴ درصد مردم ایدز دارنه. زرد تو و مالاریا هم خله زیاد هستنه. ۵۰ درصد مردمون اسلام و ۴۰ درصد مسیحیت په‌روونه.

این کشور دله انگلیسی رسمی زوون هسته ولی خله جور-وا-جور ِاقوام و زوونون کشور دله دَرنه. هوسه-فولانی ِاقوام شمال درنه و عمدتا مسلمون هستنه و یاروکوبا جنوب غربی، بعضی مسلمان و بعضی مسیحی هستنه. ایگبو شمال شرقی درنه.

بوکوحرام این کشور ِتروریستی گروه هسته که القاعده و داعش جه ارتباطونی داشته و ونه عضوون ویشته کانوریس ِقوم جه هستنه. این گروه دولِتون ره مِزراب یِنّه تا غربی مدرسه‌ئون ره تعطیل هاکِنِن و اسلامی شریعت ره کشور دله برقرار هاکِنِن. وشون کیجائون ره برده گیرنه و مردمون ره قتل‌عام کانّه.[۶] [۷]

منابع[دچی‌ین]

  1. Library of Congress – Federal Research Division (July 2008). "Country profile: Nigeria" (PDF): 9. Retrieved 28 December 2011. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link)
  2. McIntosh, Susan Keech, Current directions in west African prehistory. Palo Alto, California: Annual Reviews Inc., 1981. 215–258 p.: ill.
  3. همشهری روزنومه
  4. آشنایی با نیجریه
  5. [۱]
  6. بی‌بی‌سی فارسی، ۲۷ ژوئیه ۲۰۰۹ - ۵ مرداد ۱۳۸۸.
  7. بی‌بی‌سی فارسی، ۲۷ ژوئیه ۲۰۰۹ - ۵ مرداد ۱۳۸۸.