سوریه

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه

مختصات: شرقی′۱۸°۳۶ شمالی′۳۰°۳۳ / ۳۶٫۳غرب ۳۳٫۵جنوب / −۳۶٫۳;−۳۳٫۵

سوریه‌ی عربی جمهوری
الجمهوریّة العربیّة السّوریّة
سوریه
ملی شعاروحدت، آزادی، سوسیالیسم
ملی سرودحماة الدیار
سوریه ِموقعیت
نیشتنگانیشتنگا
شرقی′۴۰°۱ شمالی′۲۰°۲ / ۱٫۶۶۷غرب ۲٫۳۳۳جنوب / −۱٫۶۶۷;−۲٫۳۳۳
گت‌ترینشهر دمشق
رسمی زوون عربی
حکومت ِنوع جمهوری
حاکمون نوع 
رئیس جمهور
نخست‌وزیر

بشار اسد
وائل نادر حلقی 
موارد منجر به تشکیل
فرانسه جه
سپتامبر ۱۹۳۶
۱۹۴۴
گتی
 -  گتی ۱۸۵٬۱۸۰کیلومتر مربع (۸۸ام)
 -  ‌ئو‌ (٪) ۰٫۰۶
جمعیت
 -  سرشماری ۲۲٬۷۱۷٬۴۱۷ 
({{{رتبه جمعیت۵۴ام}}})
 -  جمعیت انبسی ۱۰۳‎/km۲‏ (۱۰۱ام)
جی‌دی‌پی (تخمین ۲۰۱۱)
 -  مجموع ۱۰۵٬۲۳۸ (۶۵ام)
 -  سرانه ۵٬۰۴۳ (۱۱۴ام)
اچ‌دی‌آی (۲۰۱۱) ۰٫۶۳۲ (۱۱۹ام)
پول یکا لیره (SYP)
زمونی منطقه EEt (جهونی ساعت+۲)
 -  تابستونی (DST) DST (جهونی ساعت)
اینترنتی دامنه .sy
تلفن پیش‌شماره +۹۶۳
سوریه ِموقعیت

سوریه که ونه رسمی نوم سوریه‌ی عربی جمهوری هسته اتا کشور نومه که آسیا جنوب‌غرب دره و مدیترانه دریا پَلی هسته. این کشور شمال جه ترکیه، شرق جه عراق، غرب جه لبنان و مدیترانهِ دریا و جنوب جه اردن و اسرائیل جه همسایه هسته.[۱][۲] سوریه مهم شهرها جه دمشق، حُمص، دَرعا، حِماه، حَلب و دیرالزور هستنه.[۳]

سوریه عرض ۳۲ و ۳۷ درجه شمالی و طول ۳۵ و ۴۲ درجه شرقی میون جا بَییته[۴][۵] که این وسّه تاریخ دله، جایی استراتژیک حیساب بی‌یه چون سه قارهٔ آسیا، اروپا و آفریقا ره وصل کانده و «صنعتی اروپا» و «نفت‌خیز ِخاورمیونه» میون قرار گنّه.

سوریه دله حدوداً ۷۴٪ مسلمون تسنن په‌روونه، ۱۳٪ علویون، شیعیون دوازده‌امامی و اسماعیلیون، ۱۰٪ مسیحی و ۳٪ هم دروزی هستنه.

عربون بیش از ۹۰٪ جمعیت ره تشکیل دنّه و کوردون حدود ۹٪ جمعیت سوریه هستنه و ارامنه، ترک‌ها، چرکس‌ها و یهودیون مجموعاً کمتر از ۱٪ هستنه.[۶] سوریه عرب کشورون اتحادیه دله هم عضو هسته.

تاریخ[دچی‌ین]

پالمیرا
باستانی شهرون جه

سوریه کوهنه نوم شام هسه. اینتا کشور دله، قبل اینکه عربون وه ره بیرن، مردم سوریانی زوون ره گپ زونه و روم ِسامون دله دَیینه. البته اون گادِر که شام ِمنطقه روم ِدله دیّه هم این قسمت درگیریون خله بی‌یه.

عربون راشدون خلفا گادِر شام و عراق ره بَییتنه. ایمام علی ِخلافِت زمون کوفه اسلامی ممالک ِنیشتگا بیّه و معاویه شام دله دَیّه و ونجه رقابت کارده. آخرسر امویون ِحکومِت، که همون معاویه تَلِک بینه، بتونِستنه خلافت ره توم هاکنِن و اسلامی مناطق ره شه په‌روو هاکنِن. این گادِر شام تموم خاورمیونه و آفریقای ِشمالی شهرون و حتی ایسپانیای ِنیشتگا بی‌یه.

سوریه معاصر دوره دله عثمانی و بعد هم فرانسه کولونی بیه. وه مازرونی ۱۴۵۶ سال دله اتا سِوا کشور بَیی‌یه. ونه دله ۴۰ سال هسه اسد خانواده حوکومت کانّه که سوریه‌ی ِبعث حزب جه هستنه.

فرهنگ[دچی‌ین]

روژاوا یا «غربی کوردستون» سوریه و ترکیه‌یِ سامون بِن ره شامل وانه.

ونه مردم ویشتر عربی زوون ره گپ زننه ولی وشون میون اتی کورد درنه که کوردی‌زوون ره گپ زنّه و روژاوای ِمنطقه دله زندگی کانّه. آشوریون، دروزیون و ترکمونون هم بعضی مناطق دله دَرنه.

مردِم ایسلام دین ره په‌روو هستنه و ویشته سنی‌نه ولی اسد ِخانواده که حکومِت ره دارنه، علویون جه هستنه و همینسه این کشور دله مذهبی اختلافات خلوئه. دروزیون و باقی شیعیون هم علویون جه خار ِرابطه دارنه. مسیحیت هم این کشور دله ات‌که په‌روو دارنه.

سیاست و دله‌یی جنگ[دچی‌ین]

اصلی بنویشته‌: سوریه دله‌یی جنگ

اینتا کشور حکومت جمهوری بی‌یه. اسا این کشور دله اتا جنگ هسته. بعضی مناطق ره هَنتا بشار اسد طرفدارون دارنه. سوریه کوردستون (= روژاوا) ره هم دموکراتیک ِاتحاد ِحزب، که پ‌ک‌ک ِطرفدارون هسنه، دارنه. اتی جهادی گروهون هم داعش و جبهه النصره واری این کشور ِبعضی شهرون ره دارنه.

ایقتصاد[دچی‌ین]

اینتا کشور پیل یکا نوم لیره هسه. ونه ایقتصادی مرکز هم لاذقیه بی‌یه.

تقسیمات[دچی‌ین]

اینتا کشور گتی۱۸۵۱۸۰کیلیومترموربع هسه. اینتا کشور۱۱ میلیون نفر جمعیت دارنه. ونه نیشته‌گا نوم دمشق هسه.

اعداد جه وشون نوم ره تشخیص هادین.

سوریه چارده‌تا استان دانّه که اینان هستنه:

وابسته جستارون[دچی‌ین]

منابع[دچی‌ین]