عربی بهار
عربی بهار یا اعتراضات شمال آفریقا و غرب آسیا (۲۰۱۰–۲۰۱۱) اتا سری بی‌سابقه و اتا جریون قیومون، راهپیمایی‌ئون و اعتراضات آفریقای شمال و آسیای غرب عرب‌نشین کشورون تونس، مصر، یمن، الجزایر، اردن، بحرین، لیبی، سوریه، ایران خوزستون و چنتا کال غیرعربی کشور بی‌یه. کشورون عربستون، الجزایر، عمان، کویت، مراکش، موریتانی و سودان دله هم این اعتراضات دَیی‌یه ولی کم‍تر بی‌یه.
این اعتراضات ۱۸ دسامبر ۲۰۱۰ با قیام تونس، بعداز بستون ممد بوعزیزی اعتراض به فساد و بدرفتاری پلیس، شروع بیّه. به دلیل وجود شرایط مشابه سایر کشورون منطقه و موفقیت اعتراضات تونس دله، اعتراضات با زنجیره‌یی از ناآرامی‌ئون الجزایر، اردن، مصر و یمن و بحرین و لیبی دله دمباله پیداهاکرده. بسیاری از موارد روزون اوج اعتراضات «خشم روز» (به عربی: يوم الغضب) یا ونه واری نوم جه توصیف بَیی‌نه.
هنتا سه‌تا کشور مصر، تونس و لیبی اعتراض جه نتیجه بَیتنه؛ تونس ۱۴ ژانویه زین‌العابدین بن علی فرار جه به عربستون و توجه جهون به اعتراضات مصر از ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱ شروع بیّه. پس از 4روز، حسنی مبارک رئیس‌جومور مصر اصلاحاتی ره پیشنهاد هاکرده اما حاضر به استعفا نیّه. روز هشتم وعده هدائه که ماه سپتامبر قدرت جه کنار شونه. همون روز شاء اردن ملک عبدالله دوم نخست‌وزیر جدیدی ره تعیین هاکرده و علی عبدالله صالح رئیس‌جومور یمن هم اعلام هاکرده که سال ۲۰۱۳ قدرت ره پس از ۳۵ سال ترک کانده. ۱۱ فوریه پس از ۱۸ روز اعتراضات مستمر گت ِشهرون مصر دله حسنی مبارک شه مقوم جه کناره بکشی‌یه.
کشورون
[دچی‌ین]
بررسی
[دچی‌ین]| تاریخ | کشور | تموم بَیتن | اعتراضات نوع | پیامد | بمرده‌ئون |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱۸ دسامبر ۲۰۱۰ |  تونس |
شه ره تش بزوئن ِممد بوعزیزی تظاهرات خیابونی |
سقوط حکومت فرار زین‌العابدین بن علی و خانواده‌ش ۱۴ ژانویه ۲۰۱۱ |
۲۲۳[۱] | |
| ۲۸ دسامبر ۲۰۱۰ |  الجزایر |
تظاهرات خیابونی | رئیس‌جمهور پایان قانون شرایط اضطراری ره اعلام هاکرده (۳ فوریه ۲۰۱۱)[۲] | ۸ | |
| ۱۳ ژانویه ۲۰۱۱ |  لیبی |
| جنگ داخلی
دکتن شرق لیبی بدست معترضون، قتل‌عام مردم خیابانای لیبی دله، وزیر دادگستری، وزیر کشور، بخشی از نیروی ارتش و خله از سفرا و دیپلمات‌ئون لیبی کشورون مختلف دله به معترضون سر دکلسنه. |
۱۳۰۰۰ | |
| ۱۴ ژانویه ۲۰۱۱ |  اردن |
تظاهرات خیابونی | تغییر هیئت دولت اردن (۱ فوریه ۲۰۱۱) | ۰ | |
| ۱۷ ژانویه ۲۰۱۱ |  موریتانی |
۱۷ ژانویه ۲۰۱۱ | شه ره تش بزوئن | ۱ | |
| ۱۷ ژانویه ۲۰۱۱ |  سودان |
تظاهرات و برگزاری همه پرسی درباره استقلال بخش جنوبی کشور | ۱ | ||
| ۱۷ ژانویه ۲۰۱۱ |  عمان |
۱۷ ژانویه ۲۰۱۱ | تظاهرات | سلطون قابوس حداقل دستمزد ماهانه کارگرا بخش خصوصی ره ۱۴۰ ریال (معادل ۳۶۵ دلار) جه به ۲۰۰ ریال (معادل ۵۲۰ دلار) افزایش هدائه. | ۲ تا ۶ |
| ۱۸ ژانویه ۲۰۱۱ |  یمن |
اختلاف داخل حکومت علیه علی عبدالله صالح | رئیس‌جمهور اعلام هاکرده پایان دورهٔ ریاست‌جمهوریش از قدرت کنار شونه (۲ فوریه ۲۰۱۱)[۳] | ۹۶۷ تا ۱۲۰۳ | |
| ۲۱ ژانویه ۲۰۱۱ |  سعودی عربستون |
۲۹ ژانویه ۲۰۱۱ | شه ره تش بزوئن، اعتراضات خیابونی | پلیس بلافاصله تظاهرات ره متوقف و ۳۰ تا ۵۰۰ نقر ره دستگیر هاکرده | ۴ |
| ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱ |  مصر |
اعتراضات و قیوم ملی | تغییر هیئت دولت (۲۹ ژانویه ۲۰۱۱) ٰرئیس‌جمهور اعلام کرد در پایان دورهٔ ریاست‌جوموریش قدرت کنار جه بورده. (۲ فوریه ۲۰۱۱) استعفای دسته‌جمعی شورای مرکزی حزب حاکم[۴] مبارک قدرت جه کنار بورده. قدرت به شورای عالی نیروی مسلح مصر متقل بیّه. (۱۱ فوریه) ارتش تعلیق قانون اساسی، انحلال پارلمون و برگزاری انتخابات تا شش ماه آینده ره اعلام هاکرده. |
۳۰۲[۵] | |
| ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ |  سوریه |
شه ره تش بزوئن و دله‌یی جنگ | 230,620 | ||
| ۳۰ ژانویه ۲۰۱۱ |  مراکش |
شه ره تش بزوئن | ۷ | ||
| ۱ فوریه ۲۰۱۱ |  جیبوتی |
اعتراضات صلح‌آمیز پچیک | ۰ | ||
| ۱۰ فوریه ۲۰۱۱ |  عراق |
شه ره تش بزوئن، اعتراضات شهرون مختلف دله | نخست‌وزیر نوری مالکی اعلام هاکرده دورهٔ سوم وسه نامزد نخست‌وزیری نوانه | +۲۹ | |
| ۱۴ فوریه ۲۰۱۱ |  بحرین |
گت ِاعتراضات خیابونی | شاء حمد بن عیسی آل خلیفه به هر خانواده ۱۰۰۰ دینار معادل ۲٬۶۵۲ دلار هدائه.[۶] شاء حمد بابت قتل دِ نفر از معترضون عذرخواهی هاکرده و اعتراضات مسالمت‌آمیز ره قانونی اعلام هاکردهه (۱۵ فوریه)[۷] |
۳۶ | |
| ۱۴ فوریه ۲۰۱۱ (ادامهٔ اعتراضات پس از انتخابات با وقفه یک ساله) |  ایران |
اعتراضات خیابونی | نمایندگون مجلس شورای ایسلامی خاستار اعدام موسوی و کروبی رهبرون اپوزیسیون بَینه. حکومت «فتنه‌گرون» و «منافقین» ره به شلیک گلوله و قتل رهگذرون متهم هاکرده. |
۲ | |
| مجموع کشتگان: | ۶۵۴۴ |
منابع
[دچی‌ین]- ↑ Tunisia protests against Ben Ali left 200 dead, says UN, BBC, February 1, 2011.
- ↑ "Algeria to lift emergency powers'". Al-Jazeera. 2011-02-03. Retrieved 2011-02-03.
- ↑ "Yemen President Ali Abdullah Saleh 'to quit in 2013'". BBC News. 2011-02-02. Retrieved 2011-02-02.
- ↑ Mubarak's son Gamal, top leaders quit ruling party, Oneindia News, February 5, 2011.
- ↑ "Middle East Uprising – Live Updates | Human Rights Watch". Hrw.org. Retrieved 2011-02-08.
- ↑ Bahrain's king gives out cash ahead of protests, Reuters, February 11, 2011.
- ↑ Protesters occupy Bahrain square Aljazeera, 16 Feb 2011
- Wikipedia contributors, «2010–2011 Arab world protests,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=2010%E2%80%932011_Arab_world_protests&oldid=411354433 (accessed February 1, 2011).