قزاقستون

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
(قزاقئون جه بموئه)

مختصات: ‏۴۹٫۲۸″ ۴′ ۷۹°شرقی ‏۱٫۱۶″ ۲۱′ ۴۳°شمالی / ۷۹٫۰۸۰۳۵۵۶غرب ۴۳٫۳۵۰۳۲۲۲جنوب / −۷۹٫۰۸۰۳۵۵۶;−۴۳٫۳۵۰۳۲۲۲


ملی سرودمه قزاقستان

ِموقعیت
نیشتنگاآستانه
شرقی′۳۰°۷۱ شمالی′۱۰°۵۱ / ۷۱٫۵غرب ۵۱٫۱۶۷جنوب / −۷۱٫۵;−۵۱٫۱۶۷
گت‌ترینشهر آلماتی
رسمی زوون قزاقی و روسی
حکومت ِنوع ریاستی ِجمهوری
حاکمون نوع 
•رئیس جمهور
•نخست وزیر

قاسم جومارت توقایف
علی‌خان اسماعیلوف 
چیزونی که باعث بساتن بینه
شوروی جه
دسامبر ۱۹۹۱
گتی
 -  گتی ۲٬۷۲۴٬۹۰۰کیلومتر مربع (۹ام)
 -  ‌ئو‌ (٪) ۱٫۷
جمعیت
 -  سرشماری ۱۵٬۲۱۷٬۷۱۱ 
(۶۲ام)
 -  جمعیت انبسی ۵٫۴‎/km۲‏ (۲۲۶ام)
پول یکا تنگه (KZT)
زمونی منطقه (جهونی ساعت+۵)
اینترنتی دامنه .kz
تلفن پیش‌شماره

قزاقستون (قزاقی جه: Қазақстан، روسی جه: Казахстан) اتا کشور هسته که میونی آسیا دله دره. این کشور ِنیشتگا (=پایتخت) تا سال ۱۹۹۸ آلماتی بی‌یه که جنوبی مناطق ِشِنه و حلا گت‌ترین شهر هم هسته ولی اسا آستانه، که شمال دَره، نیشتگا بیّه.

قزاقستون ۱۶ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر جمعیت دانّه و ونه رسمی زوون قزاقی و روسی هسته. این کشور دنیا دله گتترین کشوری هسته که اوقیانوس و دریائون جه راه نِدانّه و فقط مازرون دریا جه وَر خانّه.

تاریخ[دچی‌ین]

قرن پنجم جه اتی ترک‌تِبار ِاقوام این منطقه دله ساکن بَیینه که اسا وشون نوم قزاق بَگِردِسته. این منطقه مغولون امپراتوری و تزاری روسیه سامون دله دَیی‌یه و وقتی که شوروی ِجمهوریون ِاتحادیه ره بساتنه، قزاقستون اتا جمهوری این کشور دله بگردسته و وقتی شوروی رِقِد بورده، این کشور هم مستقل بیّه.

قزاقستون ۱۶ دسامبر ۱۹۹۱ آخرین جمهوری بی‌یه که اعلام استقلال هاکرده و شوروی جه سیوا بیّه. اون گادِر که شوروی جه خاستنه سیوا بَواشِن تاسا قزاقستون ِرییس‌جمهور نورسلطان نظربایف بی‌یه و تا مارس ۲۰۱۹ هم قدرت ره داشته. این گادِر هم که درشی‌یه، اتا موقت دولت بساته و بعدی رییس‌جمهور ره شه انتخاب هاکرده.

سال ۲۰۲۲ ِژانویه، قزاقستون دله مردم میدون دکتنه و بگیر-ببند بیّه و روسیه که قزاقون ِدولتِ پشتی ره کانده، شه ارتش ره کومِک برسنی‌یه که مردمون ره سرکوب هاکنن. رسماً دولت بائوته که این اعتراضات دله ۲۲۵ نفر بمردنه.[۱]

مردمون[دچی‌ین]

ونه مردم ویشته قزاقی ره گپ زننه و ایسلام دین ره په‌روو هسنه. ولی وشون میون اتی روس درنه که مسیحی دین ره په‌روو هسنه و ویشته شمالی مناطق دله زندگی کانّه.

تقسیمات[دچی‌ین]

ولایت نیشتگا گتی
(کیلومتر مربع)
جمعیت
(۲۰۰۹)
آلماتی تالدی‌قورغان ۲۲۴٫۰۰۰ ۱٫۶۴۲٫۳۰۰
آق‌مولا کوکشه‌تاو ۱۴۶٫۰۰۰ ۷۴۴٫۷۰۰
آق‌تپه آق‌تپه شهر ۳۰۰٫۶۰۰ ۷۰۷٫۹۰۰
آتیراو اتیراو شهر ۱۱۸٫۶۰۰ ۴۹۶٫۰۰۰
مین‌قشلاق آق‌تاو ۱۶۵٫۶۰۰ ۴۱۶٫۵۰۰
شمالی قزاقستون پتروپاول ۹۷٫۹۹۳ ۶۵۱٫۱۰۰
شرقی قزاقستون اوسکمن ۲۸۳٫۳۰۰ ۱٫۴۱۷٫۶۰۰
پاولودار پاولودار شهر ۱۲۴٫۸۰۰ ۷۴۷٫۶۰۰
قراغندی قراغندی شهر ۴۲۸٫۰۰۰ ۱٫۳۴۴٫۲۰۰
قوستانای قوستانای شهر ۱۹۶٫۰۰۰ ۸۹۱٫۸۰۰
قیزیل‌اوردا قیزیل‌اوردا شهر ۲۲۶٫۰۰۰ ۶۳۶٫۹۰۰
ژمبیل طراز ۱۴۴٫۲۰۰ ۱٫۰۲۵٫۰۰۰
جنوبی قزاقستون چیمکند ۱۱۷٫۳۰۰ ۲٫۳۵۶٫۵۰۰
غربی قزاقستون اورال شهر ۱۵۱٫۳۰۰ ۶۱۷٫۱۰۰
شهر گتی
به کیلومتر مربع
جمعیت
(۲۰۰۹)
آلماتی ۳۲۵ ۱٫۳۵۱٫۵۲۱
آستانه ۷۲۰ ۶۵۳٫۸۰۰
بایکونور ۵۷ ۵۹٫۱۴۷
قزاقستان غربیآتیراومانغیستاوآق‌تپهقیزیل‌اورداقزاقستان جنوبیژمبیلآلماتیقراغندیقزاقستان شرقیپاولودارآق‌مولاقزاقستان شمالیقوستانایآستانهآلماتیبایکونوراورال، قزاقستاناتیراوآق‌تاوآق‌تپهقوستانایقیزیل‌اورداپتروپاولکوکشه‌تاوچیمکندقراغندیطرازپاولودارتالدی‌قورغاناوسکمن
نقشه قابل کلیک استان‌های قزاقستان.vde

منابع[دچی‌ین]