اختلال وسواسی جبری
اِختِلالِ وَسواسی جَبری یا اختلال وسواس فکری عملی (انگلیسی جه: Obsessive-compulsive disorder، به اختصار OCD)، اتا اختلال اضطرابی هسه.
اختلال وسواسی جبری اتا اختلال اضطرابی مزمن هسه که با اشتغال ذهنی مفرط در مورد نظم و ترتیب و امور جزئی و همچنین کمال‌طلبی همراه هسه، تا حدی که به از دست هداهن انعطاف‌پذیری، صراحت و کارائی انجامنه.[۱]
در اختلال وسواسی-اجباری افکار وسواس‌گونه و اضطراب‌آور با وسواس‌های عملی همراه بونه. اینتا وسواس عملی کارهایی وسواس‌گونه هسنه که شخص برای کوشش در راه كم هكردن ش وسواس‌های فکری انجام دئنه. اینتا کردارها تکراری و کلیشه‌ای و تا اندازه‌ای غیر ارادی هسنه.[۲]
وسواس شامل احساس ، اندیشه یا تصویر ذهنی مزاحم هسه و اجبار شامل رفتاری آگاهانه و عودکننده هسه . ریشه بیماری وسواس اضطراب هسه و بیماری به دِتا شکل فکری و عملی بروز کنه. چنانچه بیمار در برابر انجام عمل وسواسی مقاومت هکنه، اضطرابش ویشتر بونه. گاهی اوقات وچون هم دچار وسواس بوننه که معمولاً نشونه‌های اون رفتارهای پرخاشگرانه، تکرار کلمات و یا لجبازی با اطرافیان هسه.[۳]
فرد مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی برای كم هكردن ش اضطراب که ناشی از فکر مزاحم، دس به انجام عملی زننه که اضطراب وه ره کاهش دئنه که اینتا توننه به شدت اختلال کمک هکنه.
تحقیقات نشون دئنه بین اتا تا سه درصد جامعه ممکنه به اختلال وسواس فکری عملی مبتلا باشن.
وسواس فکری
[دچی‌ین]وسواس فکری در مبتلایان به اینتا بیماری عقیده، هیجان یا تکانه‌ای هسه که مکررا و مصرانه برخلاف میل شخص ش خد ره وارد ضمیر هشیار وه كننه. اینتا افکار، تکانه‌ها یا تصاویر ذهنی به طور مکرر و مقاوم برای شخص اتفاق دئكته، ناراحتی و اضطراب بارزی ره در وه برانگزينه.
معمولا شخص كوشش كننه اونا ره نادیده بئيره، از ش ذهن بیرون هکنه و یا با عمل و فکر دیگری خنثی هکنه و البته آگاهی دارنه که اینتا پدیده‌های مزاحم حاصل ش ذهن هسنه و مثل تزریق افکار از خارج تحمیل نئونه.[۴]
وسواس عملی
[دچی‌ین]وسواس عملی تکانه غیرقابل مقاومتی برای انجام اتا عمل غیر منطقی (مانند شستن مکرر)هسه.[۵]
روان‌کاوی
[دچی‌ین]واکنش‌سازی، ابطال، جداسازی، توجیه عقلی و دلیل‌تراشی مهمترین دفاع‌های روانی هسنه که ممکنه منجر به پیدایش وسواس بئوون.[۶]
همه‌گیری
[دچی‌ین]- مردن و زنان به اتا اندازه ممکنه به اينتا اختلال وسواسی جبری مبتلا بئوون. اما ابتلا به اینتا اختلال در مردن عمدتاً در سنین پایین تری نسبت به زنان روی دنه.[۷]
- احتمال تطابق در دوقلوهای همسون بالاتر هسه.
درمون
[دچی‌ین]درمون رفتاری( behavioral therapy )، درماو شناختی رفتاری (cognitive behavioral therapy) و درمون دارویی(medications)از روشهای متداول در درمون اینتا اختلال هسه. ار تکنیک های موثر که در دِ روش اول ازاون استفاده بونه تومي به ممانعت از جواب به افکار وسواس گونه و انجام این اعمال، اشاره نمود. برای مثال ممکنه شخصی با تصور اینکه اتا وسیله مانند اتا پارچه آلوده هسه از لمس اونتا خودداری هكنه. در حالیکه اونتا پارچه تنها به پارچه ای دیگر که با ته اتا خلال دندون تماس داشته، برخورد داشته . اینتا اتا رفتار وسواس گونه هسه که برای ممانعت از جواب هدائن به اون تومي از بشسن اون پارچه خودداری هكردن و به تدریج بر اضطراب ناشی از انجام ندائن رفتارهای عادت بئي،غلبه هکردن. با دارو و روان درمانی تلاش در بهبود بیماری بونه. از موثرترین راهکارهای تجربه بئي جهت رهایی از اینتا اختلال فکری ، درمون شناختی رفتاری یا Cognitive behavioral therapy هسه. از داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین مثل فلوکستین و ضدافسردگی های سه حلقه‌ای به خصوص کلومیپرامین نیز استفاده بونه.
بن بنویشتون
[دچی‌ین]- ↑ کاپلان، ص ۱۸۱
- ↑ World Health Organisation، بازدید اکتبر ۲۰۰۸.
- ↑ وسواس از کنترل تا درمان، مهر و ماه در: پایگاه جامع زنان ایران، بازدید اکتبر ۲۰۰۸.
- ↑ کاپلان، ص ۳۱
- ↑ کاپلان، ص ۲۶
- ↑ کاپلان، ص ۸۲
- ↑ Free self-help for those with obsessive-compulsive disorder, better known as OCD
منابع
[دچی‌ین]- هارولد کاپلان و بنیامین سادوک، چکیده روانپزشکی بالینی، نصرت‌الله پورافکاری، سوم پائیز ۱۳۷۷، تهران: آزاده، ISBN 964-90053-2-3
- روان‌شناسی عمومی (از نظریه تا کاربرد) جلد دوم شابک: ۹۶۴-۶۳۸۹-۰۱-۵
- اينتا مقاله از ويكي پدياي فارسي ترجمه بيه.