شا جومونگ
شا دانگمیونگ (بزابئی ۵۸ قبل میلاد جا-بمرد میلادی ۱۹ دﻩله) که ونه گت نوم دانگمیونگ سئونگ وانگ هسه که وه ره ونه بزابئی زمون نوم جا یأنی جومونگ جا هم اشناسهنه.وه گوگوریو ایمپراتوری درس کر بیه.گوگوریو کوره سه تا نهخوستین ایمپراتوری دﻩله وشون شمالیترین اشمار ئهمو.گوانگائتو سنگی لوح دﻩله وﻩ ره جا چوموانگ یأنی شا چومو ئو ده تا چهکوتی کیتاب دﻩله سامگوک ساگس ئو سامگوک بوسا وه ره جومونگ با گو خرش جا یات هکردنه.هم چنین سامگوگ ساگی کیتاب دﻩله وﻩ ره جا چومونگ یا سانگائی نوم بوردﻩنه.دیگه بنویشتهئون دﻩله که دس دﻩله دره وه ره چومونگ،جونگمو یا دومو بهشناسهنینه.أتا فیلم ره جنوبی کوره دﻩله وﻩنه زندگی درباره بهساتهنه که وﻩنه نوم جومونگ سوت هسه.اینتا فیلم اسا ئیران تلویزیون جا پخش بونه.
دنیا بهموئن[دچیین]
گوگوریو سوت درس بین کوره کوهنه بنویشتهئون جا مونهند گوانگائتو سنگی لوح هسه.گتترین بنویشت با أتاکمه تقئیر سامگوک یوسا جا،سامگوک ساگی ئو دانگمیونگ سئونگ وانگ پیئون دانگ گوک ایسانگ گوکجیپ جا به دس بهمو. خله گپون اینتا سر که وﻩنه پر کی بیه دره.برخی کورﻩئی بنویشتهئون دﻩله جومونگ ره حهموسو ریکا (به مأنی:آسمون ریکا) ئو یوها (به مأنی:هابک درکا خدا کیجا) بئوتهنه. بئوت بیه که حهموسو یوها ره زمونی که داشته درکا پلی حموم کرده بدیه ولی درکا خدا وه ره قبول نکرده ئو وه بورده آسمون.درکا خدا یوها ره اوبالسو جا تبعید کهننه،أتا جا که وه اونجه دانگ بویو شا جا، گوموآ آشنا بونه ئو وﻩنه سیقه بونه.یوها که خورشید سو جا باردار بیه أتا تؤخم دﻩنیا ایارنه.گوموآ سأی هکرده تا تؤخم ره نابود هکهنه ئو همینتا وﻩسر وه ره هدا حیوونون ره تا وه ره بخرن ولی وه شون به جای ایکه وه ره بخرن وهنه جا نگهبونی کهنهنه تا ستمه نوینه.آخرسر گوموآ تؤخم ره یوها ره پس دﻩنه ئو تؤخم دﻩله جا أتا ریکا دﻩنیا ئهنه که وﻩنه نوم ره جومونگ ئهلهننه که کورﻩئی زوون دﻩله یأنی زیل کموندار.
دانگ بویو جا بوردن[دچیین]
جومونگ اینتا وﻩسر که أتا خار مهحارت تیرئهشتن دﻩله داشته همه وه ره ئهشناسینه.آخرسر وه گوموآ ریکائون حسودی وﻩسر مجبور بونه که دانگ بویو جا بوره.اونجوری که سوت دﻩله بهمو وختی داشته شه اسب جا فرار کرده أتا گت درکا ره رسهنه.اونجه کوزون ئو مائیون ئهنه او سر ئو وﻩنه وﻩسر أتا پل درس کهنهنه.وختی که وه أتا بهنهسر ره که درکا جنوب ور دیه ره برسیه گو موسو دانگون جولیون (باک بویو) فرمونروا وه ره حله تحویل گیرنه.وه دونهسه که جومونگ أتا گت مردی هسه همینتا وﻩسر شه کیجا سوسانو ره دﻩنه وه ره.بأد گو موسو بمردن ۳۷ پیش میلاد جا جومونگ باک بویو هفتهمین دانگون(شا) بونه.وه تموم جولیون ۵ تا تیره ره همدیگه جا أتا کهننه ئو أتا موتمرکز شائی کشور سازنه.
گوگوریو اولین شا[دچیین]
۳۷ پیش میلاد جا،جومونگ گوگوریو ره درس کهننه ئو گوگوریو اولی گت شا بونه.همون سال دﻩله بیریو قبیله شا سونگ یانگ جومونگ کومک جا ماگال قبیله ره شهکهست دﻩنه ئو جومونگ ره پهروو بونه.۳۴ سال پیش میلاد جا جولبون سونگ شهر بهسات بونه ئو جومونگ وه ره شه ایمپراتوری نیشتهگا ئهلنه.۴ سال بأد ئو ۲۸ سال پیش میلاد جا جومونگ جنرال بو ویوم ره راهی کهننه تا ئوکجه شانشیر ره بیره.همون سال دهله جومونگ مار یوها،دانگ بویو کاخ دﻩله میرنه ئو وﻩنه وﻩسر أتا گت عزاداری بئیت بونه.حال دﻩله که وه فقط شا سیقه بیه ئو شابانو نیه.جومونگ أتا آدم ئو أتا خله هدیه گوموآ قدردونی وﻩسر راهی کهننه.۱۹ سال پیش میلاد جا جومونگ اولی زنا یهسویا شه ریکا همرا یوری دانگ بویو جا ئهنه گوگوریو ئو یهسویا شابانو بونه.سوسانو جومونگ دوومین زنا که شه ریکائون موقئیت جا گوگوریو آینده دﻩله ترسیه شه دﻩتا ریکا همراه ئو أتی مردم هم کت گوگوریو ره ول کهننه شونه أمروزی جهنوبی کوره دﻩله.جومونگ شه گت ریکا یأنی یوری ره شه جانهشیر کهننه.
بمردن ئو جانهشیر[دچیین]
جومونگ میلادی ۱۹ سال دﻩله،۴۰ سالهگی سن دﻩله بمرده.شازده یوری که وﻩنه ولیأهد بیه شه پر ره أتا هرمی شهکل قبر دﻩله دفن کهنه ئو وه ره چومو سئونگ وانگ نوم ئهلنه.
میراس[دچیین]
گوگوریو شانشیر فرمونرو آخر سر گت تر بونه ئو أتا گت دولت آسیا شرق دﻩله بونه.گوگوریو ایمپراتوری ۷۰۵ سال موننه ئو اینتا زمون دﻩله ۲۸ تا شا جومونگ نسل جا (گو خانواده) وﻩنه دﻩله حوکومت هکردنه تا ایکه تانگ-سیلا أتا نیرو وﻩشون ره حهمله کهنهنه.جومونگ وچون أمروزه شه خانوادگی نوم ره گو ئهلهننه. مازرونی ۱۵۱۹-۱۵۱۸ سال دﻩله ام بی سی تیلویزیون أتا چهکوتی فیلم جومونگ زندگی جا بهساته که وهنه نوم جومونگ سوت بیه.
خانواده[دچیین]
- پر:حهموسو
- مار:یوها
- کل پر:گوموآ
- گت زنا:یهسویا
- خؤرد زنا:سوسانو
- ریکائون:یوری(گت زنا جا)،بیریو ئو شا اونجو