خیرالنساء بیگم
خیرالنساء بیگم
|
خیرالنساء بیگم (بمرده ۹۸۷ ه.ق.) همسر شاء ممد خدابنده ، چارمین شاء صفوی و شاء عباس مار بییه. به وه لقب مهدعلیاء هم هدابینه. اوایل دورون شائی خدابنده قودرت اصلی دست خیرالنساء بییه و بازه ۹۸۷ تا ۹۸۸ ه.ق قلمرو صفویون توسط وه اداره بییه. وه برآمده از خاندونئون ایرانی تبرستون بییه و ونه جد به مرعشیون جه رَسییه.
پس از بکوشتن شاء اسماعیل دوم، ونه برار خدابنده به شائی برسییه. خدابنده مبتلا به ضعف بینایی شدید بییه و صلاحیتش برای پادشاهی تردید جدی وجود داشته اما با کومک و حمایت شه خاخر پری خان خانم به این مقوم برسییه. پری خان خانم متحدونی از قزلباشون داشته و بر این باور بییه که با به قودرت برسیین خدابنده قودرت اصلی ونه دَست کفنه. با این وجود پس از به تخت هنیشتن خدابنده، این زن ِشاء و نه ونه خاخِر بییه که قدرت ره بیته. خیرالنساء با انتصاب نزدیکا و فامیلون خادش مقومئون حساس شبکهیی قودرتمند از حامیونش داشته.
اقدامات خیرالنساء بیگم قزلباشون ره عصبی کارده، و وشون با ارسال طوماری تهدیدآمیز شاء خواهون برکناری وه بینه. خدابنده از خیرالنساء بخاسته تا پایتخت ره ترک هاکنه اما با موقاومت وه روبرو بیّه. آخرسری دستهیی از قزلباشون توطئهیی بساتنه و بدو تهمت بزونه که با عادل خان برار خان کریمه (بخشی از قلمرو عوثمانی) که اون زمون به اسارت دربار صفویون بییه نرد عشق بباخته. بدین تهمت دوم جمادی الثانی ۹۸۷ ه.ق بر حرمسرا بتجینه و خیرالنساء و ونه مار ره بکوشنه.
منبع
[دچیین]- تاریخ ایران کمبریج، جلد ششم، بخش دوم؛ صفویان، انتشارات مهتاب
- ↑ نشانی اینترنتی: https://books.google.com/books?id=tLRem_ixfcEC&q=false.