ایران رییسجمهورون فهرست
ریاست جوموری ایسلامی ایران
| |
---|---|
نشون رسمی جوموری ایسلامی ایران | |
حسن روحانی از ۱۲ مرداد ۱۳92 | |
لقب | محترم |
دییین جاء | نهاد ریاست جوموری، خیابون پاستور، تهران |
معین کننده | رای عمومی |
مدت | ۴ سال، اتبار تمدیدپذیر |
اولین آدم ِاین پست | ابوالحسن بنیصدر |
تشکیل | ۱۵ بهمن ۱۳۵۸ |
وبگاه | President.ir |
ایران رئیسجمهورون فهرست شامل افرادی هسته که از آغاز تشکیل این سمت، وه ره بییتنه. مقوم ریاست جوموری اولینبار وسّه پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ و بنیانگوذاری نیظام جوموری ایسلامی (از سال ۱۳۵۸) ایران دله به وجود بمو و از اون زمون تاسا ایران ۶ رئیسجمهور داشته.
بنا بر قانون اساسی جوموری ایسلامی ایران بازنگریبیی سال ۱۳۶۸، رئیسجمهوری ایران پس از رهبری دومین مقوم سیاسی بلندپایه کشور هسته و قوه مجریه (اتا از قوای سهگانه ایران) ونه پشت و په دره. رئیسجمهور اتا دوره چار ساله وسّه توسط رای مردمون انتخاب وونه که حداکثر اتا دوره وسّه قابل تکراره.
ابوالحسن بنیصدر اولین رئیسجمهوری و محمود احمدینژاد رئیسجمهوری اسایی ایران هستنه. از میون رئیسجمهورون ایران، ات نفر حین خدمت برکنار (ابوالحسن بنیصدر) و ات نفر ترور (محمدعلی رجایی) بینه. بقیه رئیسجمهورها دِ دوره پیاپی انتخاب بینه؛ البته سید علی خامنهای هم شه مقوم ره چن ماه پیش از موعد واگذار هاکرده. دِ مقطع کوتاه سال ۱۳۶۰ هم، شورای موقت ریاست جوموری وظیفه ریاست جوموری ره انجام دائه. پس از حذف پست نخستوزیری سال ۱۳۶۸ دله، مقوم معاون اول رئیسجمهور تشکیل بیّه و در مواقع ضروری و شرایطی وه عهدهدار وظایف رئیسجمهور (به جای شورای موقت ریاست جوموری) وونه.
رئیس جومورون
[دچیین]ردیف | رئیس جومور | آغاز به کار[پانویس ۱] | پایان دوره | حزب | دوره | نخستوزیر[پانویس ۲] | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | ابوالحسن بنیصدر (–۱۳۱۲) |
۱۵ بهمن ۱۳۵۸[۱] | ۳۱ خرداد ۱۳۶۰[پانویس ۳] | مستقل[۲] | ۱ (۱۳۵۸) |
محمدعلی رجایی[۱] | |
شورای موقت ریاست جوموری[پانویس ۴] ۳۱ خرداد ۱۳۶۰–۱۲ مرداد ۱۳۶۰ | |||||||
۲ | محمدعلی رجایی (۱۳۶۰–۱۳۱۲) |
۱۲ مرداد ۱۳۶۰[۳] | ۸ شهریور ۱۳۶۰[پانویس ۵] | [پانویس ۶][۴][۵][۶] | ۲ (مرداد ۱۳۶۰) |
محمدجواد باهنر[۷] | |
شورای موقت ریاست جوموری[پانویس ۴] زیر نظر محمدرضا مهدوی کنی[۸] ۸ شهریور ۱۳۶۰–۱۷ مهر ۱۳۶۰ | |||||||
۳ | سید علی خامنهای (–۱۳۱۸) |
۱۷ مهر ۱۳۶۰[۹] | ۱۳ شهریور ۱۳۶۴ | حزب جوموری ایسلامی[۴] ↓ جامعه روحانیت مبارز[۱۰] |
۳ (مهر ۱۳۶۰) |
میرحسین موسوی[۴] | |
۱۳ شهریور ۱۳۶۴[۱۱] | ۱۲ مرداد ۱۳۶۸[پانویس ۷][۱۲] | ۴ (۱۳۶۴) | |||||
ردیف | رئیس جومور | آغاز به کار | پایان دوره | حزب | دوره | معاون اول | |
۴ | علیاکبر هاشمی رفسنجانی (–۱۳۱۳) |
۱۲ مرداد ۱۳۶۸[۱۱] | ۱۲ مرداد ۱۳۷۲ | جامعه روحانیت مبارز[۱۰] | ۵ (۱۳۶۸) |
حسن حبیبی[۱۳] | |
۱۲ مرداد ۱۳۷۲[۱۱] | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ | ۶ (۱۳۷۲) | |||||
۵ | محمد خاتمی (–۱۳۲۲) |
۱۲ مرداد ۱۳۷۶[۹] | ۱۱ مرداد ۱۳۸۱ | مجمع روحانیون مبارز[۱۴] | ۷ () | ||
۱۱ مرداد ۱۳۸۱[۹] | ۱۲ مرداد ۱۳۸۴ | ۸ (۱۳۸۰) |
محمدرضا عارف[۱۵] | ||||
۶ | محمود احمدینژاد (–۱۳۳۵) |
۱۲ مرداد ۱۳۸۴[۱۱] | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | جمعیت ایثارگرون انقلاب ایسلامی جامعه ایسلامی مهندسین و ائتلاف آبادگرون ایران ایسلامی[پانویس ۸][۱۶] |
۹ (۱۳۸۴) |
پرویز داوودی[۱۷] | |
۱۲ مرداد ۱۳۸۸[۱۸] | 12مرداد1392 | ۱۰ (۱۳۸۸) |
اسفندیار رحیم مشایی[پانویس ۹] (۲۶ تیر–۲ مرداد ۱۳۸۸)[۱۹][۲۰]محمدرضا رحیمی (از ۲۲ شهریور ۱۳۸۸)[۲۱] | ||||
محمدرضا رحیمی (از ۲۲ شهریور ۱۳۸۸)[۲۲] | |||||||
۷ | حسن روحانی (-۱۳۲۷) |
۱۲ مرداد ۱۳۹۲[۱۱] | هنتا | اعتدال و توسعه حزب | ۱۱ (۱۳۹۲) |
اسحاق جهانگیری [۲۳] |
پانویس
[دچیین]- ↑ آغاز به کار رئیس جومور ایران از تاریخ تنفیذ هسته. [۱]
- ↑ مقوم نخستوزیری با بازنگری قانون اساسی جوموری ایسلامی دله سال ۱۳۶۸ بییته بیه.
- ↑ بنیصدر توسط مجلس شورای ایسلامی (با ۱۷۷ رای موافق، ۱۲ ممتنع و ۱ مخالف) به دلیل «عدم کفایت سیاسی» از ریاست جوموری برکنار شد.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ مطابق اصول ۱۳۰ و ۱۳۱ قانون اساسی جوموری ایسلامی (اون زمون) در صورت ناتوانی رئیس جومور از اداره کشور، «شورای موقت ریاست جوموری» متشکل از نخستوزیر، رئیس مجلس شورای ایسلامی] و رئیس دیوان عالی کشور اداره کشور ره تا انتخاب رئیس جومور جدید بر عهده گنه. مطابق قانون اساسی کنونی، با موافقت رهبر، معاون اول رئیسجمهور وظایف رئیس جومور ره بر عهده گنه.
- ↑ رجایی با بمبگذاری دفتر نخستوزیری دله توسط سازمان مجاهدین خلق ترور بیه.
- ↑ رجایی عضو حزب جوموری ایسلامی نیه، اما کاندیدای منتخب این حزب انتخابات دله بییه.
- ↑ سید علی خامنهای از تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ به رهبری برگزیده شد و مدتی عهدهدار هر دو مسئولیت بود. او ضمن واگذاری پیش از موعد پست ریاست جوموری از از میرحسین موسوی خواست تا تاریخ آغاز به کار دولت جدید به کار خود ادامه دهد.
- ↑ در مرحلهٔ اول انتخابات ۱۳۸۴ هیچیک از این سه حزب از احمدینژاد حمایت نکاردنه. جمعیت ایثارگرون انقلاب ایسلامی محمدباقر قالیباف جه و جامعه ایسلامی مهندسین علی لاریجانی جه حمایت هاکرده و ائتلاف آبادگرون ایران ایسلامی هیچ کاندیدایی جه حمایت نکارده.
- ↑ اسفندیار رحیم مشایی رهبر ِدستور په استعفا هدائه.
منابع
[دچیین]- ویکیپدیای کارزنون، «فهرست رئیسجمهورهای ایران»، فارسی ویکیپدیا، آزاد دانشنومه، دله. (هارشییه بَیی در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۱).
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ آژند، یعقوب؛ آغاجری، هاشم؛ حسنی عطاءالله؛ خیراندیش، عبدالرسول؛ زرگرینژاد، غلامحسین؛ اسماعیلی، علیرضا؛ بهرامی روحالله؛ علیاکبری بایگی، علیاکبر. دولتهای ایران: از میرزا نصراللهخان مشیرالدوله تا میرحسین موسوی؛ بر اساس دفتر ثبت کابینههای نخستوزیری. اداره کل آرشیو، اسناد و موزه. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد ایسلامی، تابستان ۱۳۷۸، ISBN 964-442-147-8.
- ↑ Parvin Paidar. «Women and the Political Process in Twentieth-Century Iran». Volume 1 of Cambridge Middle East Studies. Cambridge University Press، 1997، ISBN 052159572X, 9780521595728.
- ↑ راعی گلوجه، سجاد. «شهید رجایی از ریاستجوموری تا شهادت». خبرگزاری فارس، ۲ شهریور ۱۳۸۸. هارشییه بیی ۲ مهر ۱۳۸۹ گادِر.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ Elton L. Daniel. «The history of Iran». The Greenwood histories of the modern nations. Greenwood Publishing Group، 2005، ISBN 0313307318, 9780313307317.
- ↑ Kaveh Basmenji. Tehran blues: how Iranian youth rebelled against Iran's founding fathers. Saqi، 2005، ISBN 0863565824, 9780863565823. «... Banisadr was forced to accept the IRP candidate, Muhammad Ali Rajaei.»
- ↑ «فاجعه ۷ تیر در گفتوگو با محمد حسین اصغرنیا؛ ما بازمانـــدگان ۲۷ نفر بودیم!». ویژهنامه سیاسی روزنومه ایران. خرداد ۱۳۸۹. شماره ۲، «در حال حاضر، آقای محمدعلی رجایی عضو حزب نیست، ولی چون لایق است، از او حمایت میکنیم.»
- ↑ آژند، یعقوب؛ آغاجری، هاشم؛ حسنی عطاءالله؛ خیراندیش، عبدالرسول؛ زرگرینژاد، غلامحسین؛ اسماعیلی، علیرضا؛ بهرامی روحالله؛ علیاکبری بایگی، علیاکبر. دولتهای ایران: از میرزا نصراللهخان مشیرالدوله تا میرحسین موسوی؛ بر اساس دفتر ثبت کابینههای نخستوزیری. اداره کل آرشیو، اسناد و موزه. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد ایسلامی، تابستان ۱۳۷۸، ISBN 964-442-147-8.
- ↑ آژند، یعقوب؛ آغاجری، هاشم؛ حسنی عطاءالله؛ خیراندیش، عبدالرسول؛ زرگرینژاد، غلامحسین؛ اسماعیلی، علیرضا؛ بهرامی روحالله؛ علیاکبری بایگی، علیاکبر. دولتهای ایران: از میرزا نصراللهخان مشیرالدوله تا میرحسین موسوی؛ بر اساس دفتر ثبت کابینههای نخستوزیری. اداره کل آرشیو، اسناد و موزه. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد ایسلامی، تابستان ۱۳۷۸، ISBN 964-442-147-8.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ «آشنایی با ادوار انتخابات ریاست جوموری در ایران». همشهری آنلاین، ۱۲ خرداد ۱۳۸۸. هارشییه بیی ۱۷ مهر ۱۳۸۹ گادِر.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Keith Crane, Rollie Lal, Jeffrey Martini. Iran's political, demographic, and economic vulnerabilities. Rand Corporation، 2008، ISBN 0833043048, 9780833043047.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ ۱۱٫۳ ۱۱٫۴ سجادیپور، هادی. «بازخوانی تنفیذ احکام رؤسای جوموری». وبگاه رسمی آیتالله خامنهای، ۶ مرداد ۱۳۸۸. هارشییه بیی ۱۷ مهر ۱۳۸۹ گادِر.
- ↑ «انتخابات پنجمین دوره ریاست جوموری». دفتر حفظ نشر و آثار آیتالله خامنهای. هارشییه بیی ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱ گادِر.
- ↑ Kogan Page. World of Information Regional Review: Middle East. Kogan Page Publishers، 2004، ISBN 074944066X, 9780749440664.
- ↑ Thomas C. Muller, William Overstreet, Arthur S. Banks. IPolitical Handbook of the World 2008. CQ Press، 2008، ISBN 0872895289, 9780872895287.
- ↑ «معاون اول رييس جومور (آرشیو شده)». وبگاه رسمی ریاست جوموری ایران. هارشییه بیی ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱ گادِر.
- ↑ Thomas R. Mattair. Global security watch--Iran: a reference handbook. ABC-CLIO، 2008، ISBN 027599483X, 9780275994839.
- ↑ «زندگینامه: پرویز داودی (۱۳۳۱-)». همشهری آنلاین، ۱۲ مهر ۱۳۸۷. هارشییه بیی ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱ گادِر.
- ↑ «حکم ریاست جوموری احمدی نژاد ۱۲ مرداد تنفیذ میشود». بی بی سی فارسی، ۳۰ جولای ۲۰۰۹. هارشییه بیی ۱۰ اکتبر ۲۰۱۰ گادِر.
- ↑ ««اسفندیار رحیم مشایی» معاون اول رییس جومور شد». وبگاه رسمی ریاست جوموری ایران، ۱۷ جولای ۲۰۰۹. هارشییه بیی ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱ گادِر.
- ↑ «نامه رحیم مشایی به رییس جومور». وبگاه رسمی ریاست جوموری ایران، ۳ مرداد ۱۳۸۸. هارشییه بیی ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱ گادِر.
- ↑ «انتصاب محمدرضا رحیمی به سمت معاون اول رییس جومور». وبگاه رسمی ریاست جوموری ایران، ۲۲ شهریور ۱۳۸۸. هارشییه بیی ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۱ گادِر.
- ↑ «انتصاب محمدرضا رحیمی به سمت معاون اول رییس جمهور». ایران ریاست جمهوری سایت، ۲۲ شهریور ۱۳۸۸.
- ↑ «اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور شد». فرارو، ۱۲ شهریور ۱۳۹۲.