ایران رییسجمهورون فهرست
| ریاست جوموری ایسلامی ایران
| |
|---|---|
 نشون رسمی جوموری اسلامی ایران | |
.jpg) مسعود پزشکیان از از ۷ مرداد ۱۴۰۳ | |
| لقب | محترم |
| دییین جاء | نهاد ریاست جوموری، خیابون پاستور، تهران |
| معین کننده | رای عمومی |
| مدت | ۴ سال، اتبار تمدیدپذیر |
| اولین آدم ِاین پست | ابوالحسن بنیصدر |
| تشکیل | ۱۵ بهمن ۱۳۵۸ |
| وبگاه | President.ir |
ایران رئیسجمهورون فهرست شامل افرادی هسته که از آغاز تشکیل این سمت، وه ره بییتنه. مقوم ریاست جوموری اولینبار وسّه پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ و بنیانگوذاری نیظام جوموری ایسلامی (از سال ۱۳۵۸) ایران دله به وجود بمو و از اون زمون تاسا ایران ۸ رئیسجمهور داشته.
بنا بر قانون اساسی جوموری اسلامی ایران بازنگریبیی سال ۱۳۶۸، رئیسجمهوری ایران پس از رهبری دومین مقوم سیاسی بلندپایه کشور هسته و قوه مجریه (اتا از قوای سهگانه ایران) ونه پشت و په دره. رئیسجمهور اتا دوره چار ساله وسّه توسط رای مردمون انتخاب وونه که حداکثر اتا دوره دیگه وسّه قابل تکراره، اما اگه اتا رئیس جمهور خوانه بار سومسه کاندید بواشه، ونه اتا دوره صبر هاکنه تا تایید باوه.
ابوالحسن بنیصدر اولین رئیسجمهوری و مسعود پزشکیان رئیسجمهوری اسایی ایران هستنه. از میون رئیسجمهورون ایران، ات نفر حین خدمت برکنار (ابوالحسن بنیصدر) و ات نفر ترور (محمدعلی رجایی) بینه. بقیه رئیسجمهورها دِ دوره پیاپی انتخاب بینه؛ البته سید علی خامنهای هم شه مقوم ره چن ماه پیش از موعد واگذار هاکرده. دِ مقطع کوتاه سال ۱۳۶۰ هم، شورای موقت ریاست جوموری وظیفه ریاست جوموری ره انجام دائه. پس از حذف پست نخستوزیری سال ۱۳۶۸ دله، مقوم معاون اول رئیسجمهور تشکیل بیّه و در مواقع ضروری و شرایطی وه عهدهدار وظایف رئیسجمهور (به جای شورای موقت ریاست جوموری) وونه.
رئیس جمهورون
[دچیین]| ردیف | رئیسجمهورون | دوره | حزب | دولت | امضا | نخستوزیر [پانویس ۱] | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| آغاز [پانویس ۲] |
پایان | |||||||
| ۱ | سید ابوالحسن بنیصدر (۱۴۰۰–۱۳۱۲) |
|
۱۵ بهمن ۱۳۵۸[۱] | ۱ تیر ۱۳۶۰[۲] | مستقل[۳] | ۱
(۱۳۵۸) |
|
محمّدعلی رجایی[۴] |
|
سید ابوالحسن بنیصدر با ۱۰٫۷ میلیون رأی (۷۶٪~) انتخابات ۱۳۵۸ دله برنده و نخستین رئیسجمهور ایران بیه. وِ رِ تومی از اسلامگرایان چپ و ملیگرایان لیبرال حساب هکنیم. بنیصدر شه اول کار دله از حمایت روحالله خمینی برخوردار بیه.[۵] ونه دوره با چالشهای اول انقلاب مثل گروگانگیری سفارت آمریکا و جنگ با عراق مواجه بیه و ثبات ناپایدار بورده.[۶] وِ نهایتاً توسط مجلس شورای اسلامی (با ۱۷۷ رای موافق، ۱۲ ممتنع و ۱ مخالف) بخاطر «عدم کفایت سیاسی» از ریاست جمهوری برکنار بیه و مخفیانه از کشور در بورده. بنیصدر ۱۷ مهر ۱۴۰۰ دله در ۸۸ سالگی به اثر بیماری در پاریس بمرده.[۷] | ||||||||
| شورای موقت ریاستجمهوری[پانویس ۳] ۱ تیر ۱۳۶۰ – ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ | ||||||||
| ۲ | محمّدعلی رجایی (۱۳۶۰–۱۳۱۲) |
|
۱۱ مرداد ۱۳۶۰[۸] | ۸ شهریور ۱۳۶۰[۹] | انجمن اسلامی معلمان ایران [پانویس ۴][۱۰][۱۱][۱۲] |
۲ (۱۳۶۰) |
|
محمّدجواد باهنر[۱۳] |
|
رجایی ۱۳ میلیون رأی (۹۰٪~) جا پیروز انتخابات ۱۳۶۰ بیه. رجایی جمهوری اسلامی حزب حمایتِ داشته، و بعد از ۲۸ روز ریاست جمهوری دفتر نخست وزیری بمبگذاری دله توسط سازمان مجاهدین خلق ترور بیه.[۱۴] | ||||||||
| شورای موقت ریاست جمهوری[پانویس ۵] زیر نظر محمدرضا مهدوی کنی[۱۵] ۸ شهریور ۱۳۶۰–۱۷ مهر ۱۳۶۰ | ||||||||
| ۳ | سیّد علی خامنهای (–۱۳۱۸) |
.jpg)
|
۱۷ مهر ۱۳۶۰[۱۶] | ۱۳ شهریور ۱۳۶۴ | حزب جمهوری اسلامی[۱۷] ↓ جامعه روحانیت مبارز[۱۸] |
۳ (۱۳۶۰) |
|
میرحسین موسوی[۱۹] |
| ۳ | ۱۳ شهریور ۱۳۶۴[۲۰] | ۲۵ مرداد ۱۳۶۸[۲۱] | ۴ (۱۳۶۴) | |||||
| ۳ |
سید علی خامنهای با بالای از ۱۶ میلیون رأی (۹۵٬۰۱٪) انتخابات ۱۳۶۰ دله[۲۲][۲۳] و دوم بار با بالای ۱۲٬۲ میلیون رأی (۸۵٪~) انتخابات ۱۳۶۴ دله مردم منتخب بیه. این دوران دله که بیشتر و جنگ جا همزمان بیه و جناح چپ جمهوری اسلامی خله قدرتمند بیه، و جوزو معتدلین حساب میبورده.[۲۴] با درگذشت روحالله خمینی و از تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، به نوم رهبری مجلس خبرگان دله برگزیده بیه و اتا دوره کم رسماً هر دو مسئولیت داشته. او ضمن واگذاری پیش از موعد ریاست جمهوری، موسوی جا بخواسته کا تا تاریخ آغاز به کار نو دولت شه کار ادامه هده.[۲۵] | |||||||
| ردیف | رئیسجمهور | آغاز | پایان | حزب | دولت | معاون اول | ||
| ۴ | اکبر هاشمی رفسنجانی (۱۳۹۵–۱۳۱۳) |
|
۲۵ مرداد ۱۳۶۸[۲۱] | ۱۲ مرداد ۱۳۷۲ | جامعه روحانیت مبارز[۲۶] | ۵ (۱۳۶۸) |
|
حسن حبیبی[۲۷] |
| ۱۲ مرداد ۱۳۷۲[۲۸] | ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ | ۶ (۱۳۷۲) | ||||||
|
اکبر هاشمی رفسنجانی ۱۵٬۵ میلیون رأی جا(۹۴٬۵۱٪) انتخابات ۱۳۶۸ دله و دومِ دفعه ۱۰٬۵ میلیون رأی جا (۶۳٪~) انتخابات ۱۳۷۲ دله رئیسجمهور بیّه. ونه شروع کار دوره، ایران و عراقِ جنگ تازه تمام بیّه و نوِٕ رهبرِ انتخاب جا، کشور اتا نوِٕ مرحله رِ ورود هَکرده. بازنگری قانون اساسی جا نخستوزیری پست حذف بیّه، بعد وِ جناح چپ افول هکرده و تعادل ایجاد با جناح راست جا، اتا اتا میانهرو جناح پراگماتیست برخاسته. این دورون دله که سازندگی نام بیته، کشورِ اصلیِ مسئله، بازسازی بعد جنگ و اقتصادیِ توسعه بیه. وِ ۱۹ دی ۱۳۹۵ دله حمله قلبی جا بمرده.[۲۹] | ||||||||
| ۵ | سیّد محمّد خاتمی (–۱۳۲۲) |
|
۱۲ مرداد ۱۳۷۶[۱۶] | ۱۱ مرداد ۱۳۸۰ | مجمع روحانیون مبارز[۳۰] | ۷ (۱۳۷۶) |
| |
| ۱۱ مرداد ۱۳۸۰[۱۶] | ۱۲ مرداد ۱۳۸۴ | ۸ (۱۳۸۰) |
محمدرضا عارف[۳۱] | |||||
|
سیّد محمّد خاتمی از ۲۰٬۱ میلیون رأی جا (۶۹٪~) انتخابات ۱۳۷۶ دله و دوم دفعه ۲۱٫۶ میلیون رأی جا (۷۷٪~) انتخابات ۱۳۸۰ دله رئیسجمهور بیّه. «اصلاحات دولت» آغاز دوره جا و «دوم خرداد جنبش»، گفتگوی تمدنها و تنشزدایی سیاستون خارجی سیاست مطرح بیّه و سیاست داخلی دله گسترش آزادیهای مدنی قانون اساسی چارچوب دله مدنظر قرار بیته.[۳۲] | ||||||||
| ۶ | محمود احمدینژاد (–۱۳۳۵) |
.jpg)
|
۱۲ مرداد ۱۳۸۴[۳۳] | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی و جامعه اسلامی مهندسین و ائتلاف آبادگران ایران اسلامی [پانویس ۶][۳۴] |
۹ (۱۳۸۴) |
|
پرویز داوودی[۳۵] ۱۲ مرداد ۱۳۸۴–۲۶ تیر ۱۳۸۸ |
| اسفندیار رحیم مشایی ۲۶ تیر–۲ مرداد ۱۳۸۸ | ||||||||
| بدون متصدّی ۲ مرداد–۲۲ شهریور ۱۳۸۸ | ||||||||
| ۱۲ مرداد ۱۳۸۸[۳۸] | ۱۲ مرداد ۱۳۹۲ | ۱۰ (۱۳۸۸) | ||||||
| محمدرضا رحیمی[۳۹] ۲۲ شهریور ۱۳۸۸–۱۲ مرداد ۱۳۹۲ | ||||||||
|
محمود احمدینژاد دوم مرحله انتخابات ۱۳۸۴ دله ۱۷٬۲ میلیون رأی جا (۶۲٪~) و انتخابات ۱۳۸۸ دله ۲۴٬۵ میلیون رأی جا (۶۳٪~) پیروز بیّه. | ||||||||
| حسن روحانی (–۱۳۲۷) |
|
۱۲ مرداد ۱۳۹۲[۴۰] | ۱۲ مرداد ۱۳۹۶ | حزب اعتدال و توسعه[۴۱] و اصلاحطلبان[۴۲][پانویس ۸] |
۱۱ (۱۳۹۲) |
|
اسحاق جهانگیری[۴۳] | |
| ۱۲ مرداد ۱۳۹۶ | ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ | ۱۲
(۱۳۹۶) | ||||||
|
حسن روحانی با بیش از ۱۸٬۶ میلیون رأی (۵۱٪~) در انتخابات ۱۳۹۲ پیروز شد و دولت خود را «دولت تدبیر و امید» نامید. همچنین در انتخابات ۱۳۹۶ با بیش از ۲۳ میلیون رأی و ۵۷٪ آراء برای بار دوم به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد.[۴۴] حسن روحانی در حالی ریاست جمهوری را ترک کرد که عملکرد او و دولتاش به همراه عملکرد دیگر نهادهای نظام،[۴۵] ایران را در بحران اقتصادی گرفتار کرد و سطح نارضایتی جامعه به حدی رسید که منجر به وقوع دو اعتراض سراسری دی ۹۶ و آبان ۹۸ علیه کل نظام شد. در دوره دوم وی وقایع خروج آمریکا از برجام و اعمال دوباره تحریمها علیه ایران و دنیاگیری کووید ۱۹ رخ داد که در تشدید بحرانها در دولت وی تأثیر بسیاری گذاشتند.[۴۶] همچنین بالاترین رکورد نرخ تورم ۶۰ سال اخیر ایران در دولت روحانی به ثبت رسید.[۴۷] | ||||||||
| سید ابراهیم رئیسی
(۱۴۰۳–۱۳۳۹) |
|
۱۲ مرداد ۱۴۰۰ | ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳[۴۸] | جامعه روحانیت مبارز | ۱۳
(۱۴۰۰) |
|
محمد مخبر[۴۹] | |
| سید ابراهیم رئیسی از ۱۸ میلیون رأیجا (۶۲٪~) ۱۴۰۰ انتخابات دله پیروز بیه و شه دولت نومِ «دولت مردمی، ایران قوی» بشته. و ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ دله، اتا سانحه سقوط بالگرد دله حسین امیرعبداللهیان جا «امور خارجه وزیر»، و اتا دیگه جمع کشته بیه.[۵۰] | ||||||||
| پس از کشتهشدن سید ابراهیم رئیسی در سانحه سقوط بالگرد محمد مخبر معاون اول وی به مدت ۷۰ روز سرپرست ریاست جمهوری ایران شد. | ||||||||
| ۹ | مسعود پزشکیان (-۱۳۳۳) |
|
۷ مرداد ۱۴۰۳[۵۱] | متصدی | مستقل | ۱۴ | 
|
محمدرضا عارف |
|
پزشکیان اولین دور انتخابات دله ۱۰٬۴۱۵ میلیون رای کسب هکرده اِما چون نتونسّه ۵۰٪ رایئونِ بَیْره، وِ وُ سعید جلیلی دومِ دور دِله بوردِنه. پزشکیان دومِ مرحله انتخابات دله کا ۱۵ تیر دله برگزار بیّه، سعید جلیلی رقیب بیه و ۵۳ درصد رایئون جا از کل آراء بَییتبَیّه، نهمین ایرانِ رئیسجمهور عنوان رِ شه خادر جا اختصاص هدائه و منتخب بیّه. و این دور دله ۱۶٫۳۸۴٫۴۰۳ رای بیته. | ||||||||
پانویس
[دچیین]- ↑ مقام نخستوزیری با بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۸ برچیده شد.
- ↑ آغاز به کار رئیسجمهور ایران از تاریخ تنفیذ است. [۱]
- ↑ طبق اصول ۱۳۰ و ۱۳۱ جمهوری اسلامی قانون اساسی (اون موقع دله) اگه رئیسجمهور ناتوان بیه ادارهٔ کشور دله، «شورای موقت ریاست جمهوری» متشکل از نخستوزیر، رئیس مجلس شورای اسلامی و رئیس دیوان عالی کشور اداره کشور رِ تا انتخاب نوِٕ رئیسجمهور بر عهده گیرننه. مطابق قانون اساسی الان، با موافقت رهبر، معاون اول رئیسجمهور وظایف رئیسجمهور ر بر عهده گیرنه.
- ↑ رجایی عضو حزب جمهوری اسلامی نبود، اما کاندیدای منتخب این حزب در انتخابات بود.
- ↑ منبع خطا: برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاعهای با نامشورای موقتوارد نشده است - ↑ در مرحلهٔ اول انتخابات ۱۳۸۴ هیچیک از این سه حزب از احمدینژاد حمایت نکردند. جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی از محمدباقر قالیباف و جامعهٔ اسلامی مهندسین از علی لاریجانی حمایت کرده و ائتلاف آبادگران ایران اسلامی از هیچ کاندیدایی حمایت نکرد.
- ↑ اسفندیار رحیم مشایی به دستور رهبر از سمت خود استعفا کرد.
- ↑ در انتخابات ۱۳۹۲، جامعه روحانیت مبارز از حسن روحانی حمایت نکرد اما وی کاندیدای برگزیدهٔ حزب اعتدال و توسعه و شورای هماهنگی اصلاحطلبان و مورد حمایت دو رئیسجمهور پیشین (اکبر هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی) بود.
منابع
[دچیین]- ویکیپدیای کارزنون، «فهرست رئیسجمهورهای ایران»، فارسی ویکیپدیا، آزاد دانشنومه، دله. (هارشییه بَیی در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۱).
- ↑ [[#دفتر ثبت|آژند شابلون:یادکرد/و دیگرون]]،۴۵۲.
- ↑ راعی گلوجه،«شهید رجایی از ریاستجمهوری تا شهادت».
- ↑ Paidar،230.
- ↑ [[#دفتر ثبت|آژند شابلون:یادکرد/و دیگرون]]،۴۵۲.
- ↑ Ashraf،Encyclopædia Iranica.
- ↑ Ashraf،Encyclopædia Iranica.
- ↑ «ابوالحسن بنیصدر درگذشت» (به فارسی). BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۱-۱۰-۰۹.
- ↑ سجادیپور،وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای.
- ↑ راعی گلوجه،«شهید رجایی از ریاستجمهوری تا شهادت».
- ↑ Daniel،206.
- ↑ Basmenji،162. "... Banisadr was forced to accept the IRP candidate, Muhammad Ali Rajaei."
- ↑ اصغرنیا،۱۴۰. «در حال حاضر، آقای محمدعلی رجایی عضو حزب نیست، ولی چون لایق است، از او حمایت میکنیم.»
- ↑ [[#دفتر ثبت|آژند شابلون:یادکرد/و دیگرون]]،۴۵۹.
- ↑ Ashraf،Encyclopædia Iranica.
- ↑ [[#دفتر ثبت|آژند شابلون:یادکرد/و دیگرون]]،۴۶۴.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ شابلون:پک/بن
- ↑ Daniel،206.
- ↑ Crane،Lal و Martini،22.
- ↑ Daniel،206.
- ↑ سجادیپور،وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای.
- ↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ شابلون:پک/بن
- ↑ دوران ریاست جمهوری حوزه (پایگاه اطلاعرسانی حوزه)
- ↑ آیتالله خامنهای رکورددار آراء مردمی در انتخابات ریاست جمهوری مرکز اسناد انقلاب اسلامی
- ↑ Ashraf،Encyclopædia Iranica.
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ Crane،Lal و Martini،22.
- ↑ Page،272.
- ↑ سجادیپور،وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای.
- ↑ Ashraf،Encyclopædia Iranica.
- ↑ Muller،Overstreet و Banks،603-604.
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ Ashraf،Encyclopædia Iranica.
- ↑ سجادیپور،وبگاه رسمی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله خامنهای.
- ↑ Mattair،163.
- ↑ Europa Publications Staff،The Europa World Year Book: 2007،2302.
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ Mousavian.
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ شابلون:پک/بن
- ↑ «انتخابات و «دولت بیمصرف» حسن روحانی». هارشییه بیی ۲۰۲۱-۱۰-۱۲ گادِر.
- ↑ روحانیسنج. «کارنامه ۸ ساله روحانی؛ گزارش پایانی روحانیسنج». هارشییه بیی ۲۰۲۱-۰۹-۰۷ گادِر.
- ↑ «نگاهی به نرخ تورم در سالهای پس از انقلاب/ تورم تک رقمی، رؤیای دست نیافتنی اقتصاد ایران | اقتصاد آنلاین». هارشییه بیی ۲۰۲۱-۰۹-۰۷ گادِر.
- ↑ ایران، عصر. «سید ابراهیم رئیسی به شهادت رسید». ۱۴۰۳/۰۲/۳۱–۰۷
- ۲۸. هارشییه بیی ۲۰۲۴-۰۷-۲۸ گادِر.
- ↑ «محمد مخبر؛ از دزفول تا پاستور». ۸ اوت ۲۰۲۱. هارشییه بیی ۱۲ اوت ۲۰۲۱ گادِر.
- ↑ «ابراهیم رئیسی پیروز سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران شد». بیبیسی فارسی. ۱۹ ژوئن ۲۰۲۱. دریافتشده در ۱۲ اوت ۲۰۲۱.
- ↑ «تنفیذ مسعود پزشکیان، نهمین رئیسجمهور ایران». ۲۰۲۴-۰۷-۲۸. هارشییه بیی ۲۰۲۴-۰۷-۲۸ گادِر.