تبری تقویم
تبری تقویم ات‌تی ساسانی تقویم هسته که دِوازّه ما دارنه که وشون همه سی روزونه: فردینه ما، کِرچه ما، هَره ما، تیره ما، مِلاره ما، شروینه ما، میره ما، اونه ما، ارکه ما، دِه ما، وَهمِنه ما و نوروزه ما.[۱]
اونه ما و ارکه مای میون پنج روز فاصله دَرِه که ونه نوم پَنجِک یا پتک روز جه معروف هَسّه و بِرابِری کِنده خورشیدی سال ِفروردین مای اولین پنج روز ره و اگِر سال کبیسه بوئه ۳۰ اسفند ما ره شیشک گِنّه.[۲]
شروع سال[دچی‌ین]
هرسال روز ۱ فردینه ما تبری تقویم رِه اتا سال اضافه وانه. اسا سال ۱۵۳۴ تبری هسته. اینتا روز ۲ مرداد هجری شمسی یا ۲۴/۲۵ جولای ِمیلادی جه برابری کانده.
تبری تقویم ِسرسال کبیسه‌گیری چارساله وسّه، شمسی تقویم جه ات‌کمه فرق و فَسِل کارده و ات‌کمه خوردته بی‌یه و زمونی که ۲ مرداد ما شمسی جه عیدی برسی‌یه، وه ره شمسی تقویم جه هماهنگ هاکردنه و ونه سرسال ره اتجا اسّانینه.
شروع بیّن[دچی‌ین]
تبری تقویم مبدأ کیوس قباد وچه‌ی شا بیّن گادِر هسته. وِه ۱۳۲ سال حضرت محمد مدینه بوردن پیش جه شا بیّه.
مائون[دچی‌ین]
| ماههای تبری | معادل شمسی |
|---|---|
| ۱ - فردینه ما(سیا ما) | ۲ مرداد - ۳۱ مرداد |
| ۲ - کرچه ما | ۱ شهریور - ۳۰ شهریور |
| ۳ - هره ما | ۳۱ شهریور - ۲۹ مهر |
| ۴ - تیر ما | ۳۰ مهر - ۲۹ آبان |
| ۵ - ملاره ما(مردال ما) | ۳۰ آبان - ۲۹ آذر |
| ۶ - شروینه ما | ۳۰ آذر - ۲۹ دی |
| ۷ - میر ما | ۳۰ دی - ۲۹ بهمن |
| ۸ - اونه ما | ۳۰ بهمن - ۲۹ اسفند |
| «شیشک» «پِتَک» |
۳۰ اسفند ۱ - ۵ فرودین |
| ۹ - ارکه ما | ۶ فرودین - ۴ اردیبهشت |
| ۱۰- دِه ما | ۵ اردیبهشت - ۳ خرداد |
| ۱۱- وهمنه ما | ۴ خرداد - ۲ تیر |
| ۱۲- نوروز ما(عید ما) | ۳ تیر - ۱ مرداد |
طبری زوون دله، فصل ر دی ما گننه و فصلها ر اینتی ونگ دننه: وهارْ ما، تاوسّون، پَئیزِ ما، زمسّون.
هفته های نوم ر دی اینتی گوننه: شَمبه، یِشمبه، دشَمبه، سشَمبه، چارشَمبه، پَنشَمبه، جومه یا جِمه یا اودینه.
منابع[دچی‌ین]
| تبری ماه‌ئون |
| فردینه ما • کِرچه ما • هَره ما • تیره ما • مِلاره ما • شروینه ما • میره ما • اونه ما . [پتک] • ارکه ما • دِه ما • وَهمِنه ما • نوروزه ما |