ماتر

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
اتا دله سوج ماتر مودل 6 سیلندر که مرسدس ماشینون سر بسات بئی‌یه.

ماتر (matər) یا ماتور (انگلیسی جا: Engine) اتا دسگاه ره گننه که انرجیِ جا میکانیکی حرکت تولید کنّه.[۱] الکتریکی ماترون، الکتریکی انرجی جا حرکت تولید کنّنه، پنوماتیک ماترون فشورده هوای جا، مولکولی ماترون (میوزینِ واری) عضولاتِ دله‌ی انرجیِ جا حرکت درس کنّنه.گرمائی ماترون دو نوع تقسیم بوننه ، دله سوج ماترون(فارسی: درون سوز) دیزل ماترِ جور یا دیا سوج ماترون ( فارسی: برون سوز) بوخار ماترِ واری که سوخت ره سوزنن تا ونه جا حرارت بئیرن و بعدن إینتا حرارتِ جا حرکت تولید هاکنن.

تاریخچه[دچی‌ین]

باستون روزگار دله[دچی‌ین]

قدیمونِ دورونِ دله ، ماترِ نیرو ره ، آدم ، حیوونون ، ئو ، واء و بوخار تأمین کردنه . آدمونِ نیروی جا أتی ساده ماترونِ دله ( چرخ لنگر یا عصاری چرخ واری ) استفاده بییه ، این سیستمونِ اصول اینتی بییه که کم هاکردنِ سیستمِ سورعتِ جا نیرو ره چند بیروبیر کردنه . إتی سیستمون ،یونانِ باستونِ دله ،کشتی ئونِ جرثقیلِ وسّه کار شییه و رومِ باستونِ دله ئوءِ پومپ و قلعه ئونِ لوشِ ( گت دروازه ) وسّه کار زونه . کم کم پیش بوردنِ جوامعِ جا، ماترونِ نیروی منابع دَگِرسّه و دیگر منبعون (اسب و احشام دسّوری ) آدمون جا ره بَئیتنه. دِرِس اولین قرنِ مسیحِ بموئنِ جا بییه که احشام و اسب جا أسّیو و تراشکاری دسگاهونِ سِر کار بییته بَینه.

موسلمونِ طلائی دؤرون[دچی‌ین]

الجزریِ زنجیری پومپ

موسلمونِ مندسون بمونه سدّ و ئوبندون ره به عونوان أتا جدید منبعِ انرجی مؤرفی هاکردنه و أسّیو و ئو پومپِ سِر إیان منبعون ره کار بَییتنه وهمینتی چرخ دنده ره شه أسّیو و ئو پومپِ طراحیِ دله کار بَوردنه .[۲] إتی نوبیاردی ایده‌ئون، موسلمونِ صنعتی سیستمِ دله خله کار بورده و خله صنعتی موشکلات ره که قبل‌تر موتعارف واری نشنسه حل بووشه ره قابل اجراء هاکرده.
1200 میلادی سالِ دله بدیع الزمانِ جزری بیمو اتا میل لنگ - شاتونِ سیستم ره اولین کَش جهانِ دله طراحی هاکرده و أتا ئوِپومپ ، اینتاءِ جا بساته.[۳] 1551 میلادی سال دله هم تقی الدین شامی أتا اولیه بوخارِ توربین ره مؤرفی هاکرده و ونه طرح ره شه کتابِ دله بیارده که جیوانّی برانسا[۴] هم اینتا طرح ره 1629 دله[۵] بساته.

قرن سیزدهومِ میلادیِ دله ، چینی ئون اولین کَش جامدِسوخت ره شه موشکای دله کار بَوِردنه. اینتا سوخت اسلحه ئونِ باروت جا دِرِس بئی بییه و إیان ماترون هم أتا جور دله سوج ماتر به حساب إمونه . اینتا ماترِ موشکل این بیه که نتونسّه شه تولیدی توان ره حفظ هاکنه و أتی که ونه روشن بئیین بگذشته بیبو ، شه ماکزیموم توان ره از دس دائو به اصطلاح خِته ولی بومب ره بتونسه خله سریع، دوشمنونِ سنگرونِ دله بنشونّه و اینِ وسّه جنگونِ دله خله کار إمو. بعد اینکه اینتا وسیله چین دله بسات بئییه أنّه نگذشته که تا اروپاءِ دله هم بوره.

صنعتی إنقلاب[دچی‌ین]

واتِ بوخارِ ماتر، اولین نوعِ بوخارِ ماتر بیه که ونه دله ، بوخارِ کوسِ (فشار) جا (که أت کمه أتموسفر کوسِ تون ویشته بیه) أتا پیستون ره حرکت داننه . 1712 میلادیِ دله نیوکامن اینتا ماتر ره ارتقاء هدائه و اولین عملیاتی وسیله ره که ونه جا بشنسه کارِ مکانیکی بَییتن ره بساته. [۶]

گرمائی ماتر[دچی‌ین]

أتا أنیمیشن که « 4 زمانه دله سوج ماترونِ » بسوتنِ چرخه ره سراق دنه :
1.دَشنّی‌یَن - Induction
سوختِ دله بموئن
2.دَکوسی‌یَن - Compression
فشورده بئی‌ین
3.بَسوجی‌یَن - Ignition
سوخت ره تَش بَکشی‌یَن
4.دَییشتَن - Emission
دی ره دَر هکردن

احتراقی ماتر[دچی‌ین]

اتا سری گرمایی ماترون ره گننه که تش بئیتنِ جا گرمایی که ماترِ راه دمبدائنِ وسّه ضرورت داینه تأمین بونه.

دله سوج ماتر[دچی‌ین]

دله سوج ماتر، أتا واری گرمایی ماترون ره گننه که سوخت ره أتا اوکسید گرِ جا أتا در دَوِس محفظه ی دله سوزننه ،همینِ وِسّه وه ره گننه دله سوج ماتر. اینتی ماترون دله گرما و کوسی(فشاری) که گازِ بسوتنِ جاایجاد وونه پیستون ره پس زنّه . اینتا نیرو ره موستقیمن پیستونِ جا گیننه و دَوسّه به ماتر کاربورد مونتقل بونه و اینتی،انرجی ره به مکانیکی کار بدل کننه .[۷][۸][۹] [۱۰]

دیا سوج ماترون[دچی‌ین]

دیا سوج ماترون (انگلیسی جا:EC engine) هم أتا واری گرمایی ماترون ره گننه که إیان دله ی ماده ی کار، حرارت ره ماترِ دیاورِ جا ، ماترِ بدنه تون گینه . أینتی ماترونِ دله یِ ماده یِ کارِ جا ، گرمایی انرجی ره از طریق فرایندایی که ماتر دله پیش وینی بئییه به مکانیکی حرکت تبدیل کننه.[۱۱]

الکتریکی ماتر[دچی‌ین]

أتا الکتریکی ماتر ، الکتریکی انرجی جا استفاده کنّه تا ونه جا مکانیکی انرجی تولید هاکنه. معمولن إیانِ دله یِ مغناطیسی میدان و رسنّه ئونِ حامل الکتریکی روش (جریان الکتریکی) برهم کونش جا فعالیت کننه . ونه معکوس بئی روندِ جا بَشِنه مکانیکی انرجیِ جا برق دِرِس هاکنن که این فرآیند ره دینام دله کار وَرِنّه . کششی ماترون (Traction Motors) هم بتوننه هم دینام واری عمل هاکنن و همین وِسّه جاهایی که إیان دله هر دو منظور تولید برق و تولید مکانیکی انرجی وجود داینه کار شونه . الکتریکی ماترون ، خله جادَکِت هسّنه و وشون ره بَشنه خله کاربورد های دله مثل صنعتی فن ، پومپ ، لوکَش ( بالابر) ، ماشین بجار (ماشین ابزار) ، خنه ی لوازم برقی ، برقی دَس بجارون ( ابزار های مبتنی بر نیروی برق ) ، کامپیوتر نوری درایو دله و خله دیگر جائون بدیََن.

منبعون[دچی‌ین]

  1. http://dictionary.reference.com/browse/motor
  2. ^ a b Ahmad Y Hassan, Transfer Of Islamic Technology To The West, Part II: Transmission Of Islamic Engineering
  3. a b Ahmad Y Hassan, Transfer Of Islamic Technology To The West, Part II: Transmission Of Islamic Engineering
  4. "University of Rochester, NY, The growth of the steam engine online history resource, chapter one". History.rochester.edu. Retrieved 2010-02-03.
  5. "Power plant engineering". P. K. Nag (2002). Tata McGraw-Hill. p.432. ISBN 0-07-043599-5
  6. "Science Museum - Home - Atmospheric engine by Francis Thompson, 1791". www.sciencemuseum.org.uk. Retrieved 2009-07-06.
  7. "Internal combustion engine". Answers.com. Retrieved 2011-05-09.
  8. Proctor II, Charles Lafayette. "Internal Combustion engines". Encyclopædia Britannica Online. Retrieved 2011-05-09.
  9. "Columbia encyclopedia: Internal combustion engine". Inventors.about.com. Retrieved 2011-05-09.
  10. "Internal-combustion engine". Infoplease.com. 2007. Retrieved 2011-05-09.
  11. "External combustion". Merriam-Webster Online Dictionary. 2010-08-13. Retrieved 2011-05-09.
  • انگلیسی ویکی پدیا