۱۹۸۴ (رمان)

۱۹۸۴ Nineteen Eighty-Four (اٮنگٮلیسی) کلّی اطلاعات نویسنده جورج ارول زوون انگلیسی — گفتارنو (fa) کشور بریتانیا موضوع surveillance state (en) — حقوق بشر (fa) — آزادی اندیشه (fa) — توتالیتاریسم ادبی ژانر داستان‌های علمی-اجتماعی (fa) داستان سیاسی (fa) علمی–تخیلی (fa) dystopian fiction (en) تنک بیّن گدر ۱۹۴۹ کاراکترون   لیست… وینستون اسمیت (fa) جولیا (fa) برادر بزرگ (fa) ابراین (fa) امانوئل گلدشتاین (fa) اقتباس   لیست… نهصد و هشتاد و چهار (fa) ۱۹۸۴ (fa) 1984 (en) 1985 (en) Nineteen Eighty-Four (en) 1984: the graphic novel (en) 1984: Big Brother is watching you (en) 1984 (en) جوایز  NPR Top 100 Science Fiction and Fantasy Books (en)  ۱۰۰ کتاب قرن لوموند (fa)  20th Century's Greatest Hits: 100 English-Language Books of Fiction (en) نویسنده‌یِ دیگر کتابون مزرعه حیوانات (fa)

۱۹۸۴ اتا انگلیسی زوون کتاب هسته که جورج اورول سال ۱۹۴۹ بنویشته. این کتاب توتالیتر حکومتون وضعیت جه نالِنه و وشون ره داستان‌په نقد کنده. ۱۹۸۴ اتا ضد-اَرمونی داستان هسته یعنی نویسنده خاسته نخش‌ترین و بدترین حالتی که دنیا تونده بوئه ره مخاطب وسّه تعریف هکنه.

داستان

جورج اورول این کتاب دله اتا آینده‌یِ زمونه جه نویسنه که ونه دله مردم ونه دشمن جه نفرت دارن و شه مملکتِ رهبر، «گتِ برار»، ره خله دوست دارِن. اینتا جامعه درون گناه‌کارون ره راحت اعدام کننه و آدمون ِفردی آزادی و شخصی حریم معنی ندارنه و حتا مردِمِ سره‌خِنه دله اتی دوربین که ونه نوم «تله‌اسکرین» هسته، کته که وشون زندگی ره حقیقتِ وزارت‌خنه چک هاکنه. مردم مجبورنه همیشه این دوربین پَلی ریک‌بکرد و خِشحال هِنیشن چون اگه شه ره ناراحت سراق هادِن، شاید حکومت وشون جه شک دکفه و وشون ِجانِ بلا بوو.

دنیا این گدر سه‌تا حکومت میون رَسِد بئی‌یه که هئی جا جنگ دارنه. تاریخ مردم وسّه روشند نی‌یه و هچکی حق ندارنه ویشتر از اون‌چی که حکومت وشون ره یاد دنه، بدونه. جامعه هم سه‌تا طبقه دارنه که مردم یا کارگر هستنه، یا حزب ِعادی عضو هستنه، یا حزب ِبالادستی اعضا هستنه.

داستانِ اصلی کاراکتر «وینستون اسمیت» نوم دارنه که اتا اداری کار دارنه و حزب دله عادی عضویت دارنه. ونه کار این هسته که قدیمی خَوِرون ره روزنومه دله هارشه و اگه قدیمی خَورون با حکومتِ جدیدِ گپ جه فرق-فصل دارنه، اینان ره جعل هاکنه. وه اتا روز مستی کنده و اتا غیرقانونی کار انجوم دِنه: یواشکی اتا قدیمی دفترچه خرینده و کم‌کم شروع کنده ونه دله شه دل‌گپ ره بنویسه و ونه دله چن‌صوه نویسنه «مرگ بر گتِ برار»!

وینستون اول شه وچگی جه نویسنه که شه گت‌پی‌یر، پی‌یر و مار و خاخِر ره یاد یارنه و گنه که ونه پی‌یر همون وچگی ات‌دقستی غیب بیّه و دیگه پیدا نیّه و چن وقت په، ونه مار هم گوم بیّه و وشون ره برسندینه پرورشگاه و اونجه جه دیگه شه خاخِر ره هم ندی‌یه. وه ات‌صوه ازدواج هم هکرده و اَی سیوا بیّه چون ونه زنا حزب ِوفادارِ اعضا جه بی‌یه که احساسات نداشته و فقط ونجه خاته که وچه‌دار بوون و حزب وسّه نو عضو دنیا بیارن.

وینستون ات‌که گذرنه، اتا سیو-می کیجا جه آشنا وونه که حزب دله عضو هسته و ونه نوم «جولیا»ئه. وینستون اول خال‌کنده که جولیا شاید «ضدسکس ِجوون‌های انجمن» دله عضو بوئه و بخائه ونه جاسوسی ره هاکنه ولی ات‌روز جولیا کاغذِ کَش نویسنه «ته ره دوست دارمه» و وه ره دنه. اینتی وشون هئی جه ویشته آشنا وونّه و متوجه وانّه که هئی‌واری فکر کننه و هر دِ حزب جه بد دارنه. وشون خلاف کنّه و شونّه اتا اتاق اجاره گیرنه و هئی جا خسنّه.

وینستون و جولیا بشنوست‌دارنه که اتا برارگیری و مخفی انجمن وجود دارنه که خانه حکومت جه جر دکفه ولی ویشته چیزی ندونه. ات روز «اوبراین» نومی اِنه و وشون ره گنه که برارگیریِ انجمن دله عضو هسته و وشون ره هم دعوت کنده. وینستون گول بخرده و میّن بیّه که اوبراین جاسوس هسته و «فکری جرائمِ سازمان» دله کار کنده. اوبراین آخرسر وینستون ره دستگیر کانده و ات‌خله وه ره شکنجه دِنه و وه ره مِزراب یلنه که مجبور بوو قبول هاکنه که هچّی بجز اون‌چی که حزب گنه، واقعیت ندارنه.

وینستون ره ات‌که زندون دله دارنه تا ونه نظر ره عوض هاکنن و بعد آزاد کننه. وه هر روز شونه اتا کافه دله نیشرنه و جنگِ اخبار ره خوندنه و شه کار ِسر شونه. وه ات‌خله مقاومت په، آخر به این نتیجه رسنه که واقعاً جز اونچه حزب گاته، واقعیت دیگری وجود ندارنه و هر چیزی، عشق و انسانیت و جولیایِ علاقه واری، نتونده واقعیت داره و ونه آدِم آخر شه جانِ گتِ برارِ عاشق بوئه.