شاپور دوم
شاپور دوم
|
شاپور دوم یا گتِ شاپور دوم، ساسانیون دهمین شاهونشاء بییه که ۳۰۹ تا ۳۷۹ میلادی، هفتاد سال، ئیرون-شهر سر شاهونشائی کرده.
وه ساسان خاندان جه بییه و هرمز دوم ِریکا بییه. زمونی که ونه برار، آذرنرسی، ره اشراف کنار دینگونه، شاپور هنتا شه مارِ اشکم دله دیّه ولی اشراف ونه حکومت ره پیش از این که دنیا بئه، قبول هاکردنه و وه شاه دنیا بمو. همینسه ونه حکومتِ دوره خله طولانی هسته.
شاپور زمونی که شونزده ساله بییه، عربونی که جنوب جه ایرانشهر ره یورش هاکرد بینه ره دَرهاکرده و «ذوالاکتاف» لقب بیته. ونه دوره ساسانیون شه ویشترین قِد و نیرو ره پیدا هاکردنه. وه زرتشتی دین ره خله مقید بییه و اوستایِ کتاب ره دستور هدا که کامل هاکردنه. ونه حکومت گدر کسی حق ناشته زرتشتِ دین جه دگارده و مسیحیت جه خله بد داشته. ونه نوم یهودیت کتاب دله بمو و ظارا یهود جه خوب بییه. ونجه خله کتیفهئون و آثار هم بمونسته.
شاپور کوشان و ارمنستون ره بیته و شرقِ عشایری قبایل ره عقب اینگو و روم امپراتوری جه هم جنگ دکته. اولین کش رومیها ره بین النهرین وَری شکست هدا و وشون ره دمبال هاکرده ولی تا نصیبین ویشته نتونسته پیش بوره و اون شهرِ قلاع پشت بمونسته. سال ۳۵۸ دومین کش روم ره حمله هاکرده و این جنگ خله طول بکشییه و رومیها اینصوه تا تیسفون پیش بمونه ولی شاپور وشون ره شکست هدا و سال ۳۶۳ میلادی جنگ، ایرانِ پیروزی جه تموم بیّه و اینتی ارمنستون، نصیبین، شنگال، قفقاز و... دکته ایرانیون دست.
منابع
[دچیین]- ویکیپدیای کارزنون، «فهرست شاهنشاهان ساسانی»، فارسی ویکیپدیا، آزاد دانشنومه، دله. (هارشییه بَیی ۲۶ تیر ۱۴۰۲).
- Daryaee, Touraj (July 20, 2009). "SHAPUR II". Encyclopædia Iranica. Retrieved 7 May 2014.