اسفیوردشوراب

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه

اسفیوردشوراب اتا دیهستون نوم هسه ساری مرکزی بخش دله، ساری شهرستون، مازرون اوستان میون.

  • جمِیهَت : ۲۵۶۹۱
  • مردی نوم : ۱۳۱۱۸
  • زنی نوم : ۱۲۵۷۳
  • خانوار : ۶۶۰۵

تاریخ[دچی‌ین]

قرائن نشان می دهد که نام دهستان اسپه ورد شوراب و نام نهر متعلق به آن و نام شهر (ساری) چون نام های دیگر از زبان مردمی بوده است که به سنسکریت سخن می گفته اند . این نامگزاری در چه دوره تاریخی اتفاق افتاده است ؟

شواهدی متقن نشان می دهد که زبان سنسکریت لا اقل از یک هزار سال پیش ( قرن دهم میلادی ) از رسمیت افتاده است . از سویی دیگر در حمله اسکندر به ایران که در قرن چهارم پیش از میلاد ( دوهزار و سیصد و چهل سال پیش) روی داد ،  فتح نامه نویسان و کاتبان یونانی با وجودی که  عبور  اسکندر را از مازندران و گرگان ، در فصل تابستان یعنی فصل کشت و کار برنج  گزارش می کنند ، اشاره یی به دشتستان شالی و یا شبکه های آبیاری در منطقه نمی کنند و شواهد حاکی از  فـقـدان فرهنگ کشت برنج در منطقه است . از این رو گمان می رود سنسکریت زبانان ، بعد  از اسکندر ودر اوج توسعه روابط ایران و هـند یعنی در زمان سلوکیان و آغاز کار اشکانیان ، به منطقه کوچانده شدند .
در متون تاریخی معتبر گفته می شود در قرن دوم پیش از میلاد، پادشاه اشکانی ، اشک پنجم ، مارد ها را که از بومیان منطقه محسوب می شدند پس از سه سال جنگ ،  وادار به ترک منطقه و اسکان آنان در جایی  دیگرمی کند . اکنون این قابل تصور است که کار دشوار راندن مردم مارد از منطقه، برای توسعه کشتزارهای برنج و آماده ساختن محلی امن برای اسکان مهاجرین  بوده است . مهاجرینی با فرهنگ  که مولد ثروت بوده ،قادر به انجام  کاری  بوده اند که از عهده  مردم مارد ساخته نبود . باید گفت توجه به ارزش تجاری برنج و مهارت مهاجرین  بطور کلی در کار کشاورزی و پرورش دام ، مشوق اشک پنجم  در حمایت از آنان بوده است . به  گمان نگارنده اشک پنجم ویا فرهاد اول، به احتمال همان آرش افسانه یی و یا همان تهمورس دیوبند است.

تشریح این مطلب که تهمورس به لفظ مازندرانیان  نام ولقبی برای آرش است ،(تهم آرش به معنی آرش نیرومند)  در مقاله  " گویش مازندرانی زبان خدایان بود " به قلم نگارنده آمده است .

بنا بر این می توان گفت که سابقه اجرای طرح بزرگ اسپه ورد شوراب و شبکه های آبیاری متعلق به آن به گذشته ای دور بر می گردد . ایجاد محل سکونت برای مالک بزرگ اسپه ورد در کنار ساری رود ، که نام آن همان ساری است ، به همان زمان و به قرن دوم پیش از میلاد می رسد . یعنی قریب به دو هزار و دویست سال پیش.

مردمون[دچی‌ین]

ایقتصاد[دچی‌ین]