رنسانس

آخر شام لئوناردو داوینچی اثر

رنسانس (انگلیسی جه:Renaissance) یا نوزایی، اتا مهم فرهنگی جنبش بی یه که آغازگر اتا دورون عملی انقلاب، مذهبی اصلاحات و هنری پشرفت اروپای دله بی یه. نوزایش عصر، گذار دورون بین میونه سده ئون و جدید دورون هسه. اولین بار، رنسانس لفظ ره فرانسوی ئون میلادی ۱۶ قرن دله کار بوردنه. نوزایش دوره شروع ره میلادی چاردهم سده دله ایتالیای شمال دله دونه نه. این جنبش میلادی پانزدهم سده دله، اروپای شمال دله ره هم فرا بیته. رنسانس، اتا ۳۰۰ ساله تحول هسه که فلورانس جا شروع بیه و انگلستان دله توم بیه.

رنسانس ۱۳۰۰ سالون دله ایتالیای جا شروع بیه و سه قرن دله اروپای سراسر دله انتشار پیدا هکرده. ندرتا اتا ئه تی دوره دله، تاریخی نظر جا متعدد دکته ئون اتفاق کفه نه.حال اونکه این قرنون اساسی تغییرات و گت فعالیتون جا سرشار هسه. امروزی جهان همین فعالیتون نتیجه هسه، چون رنسانس غرب اسایی تمدن اقتصادی، سیاسی، هنری و علمی پایه ئون ره بنا بشته.

دونش و هنر گت پیشرفتونی ره ایتالیای پونزدهم و شونزدهم سده دله به وجود بی یاردنه. این فرهنگی احیا «رنسانس» (یعنی نوزایش) ره مشهور بیه. گت دانشمندون، شاعرون و فیلسوفونی ظهور هکردنه که الهام جا روم و یونان اصیل میراث جا اتا تازه تر دیدگون جا جهان ره اشانه. نقاشون انسان کالبد مطالعه ره بپرداختنه و انسان بدن اعضا ره واقع گرایانه دسوری نقاشی هکردنه. فرمونروائون ساختمانون و گت هنری کارون سفارش دانه. این تازه عقاید خله زود اروپای سراسر دله گسترش پیدا هکرده.

رنسانس علوم دله

اتا تعبیر ره رنسانس خردگرایی، ریاضیات، منطق و انسان مداری دوره هسه این دوره دله کلیسا و مذهبی تفکرات کنار شونه و اتا دمکراتیک جنبش به وجود انه. روم و باستان یونان دسوری علمی پیشرفت مطرح بونه و ونه تاثیر وسطای قرون جا هسه چون مسلمانون مسیحی ئون ره شکست هدانه وشون علم وارد اروپا بیه و دانشمندونی شرق جا غرب ره بمونه و باعث علمی شکوفایی بینه. رنسانس ره وجود بی یاردنه. این دوره دله اما شاهد خله اختراعات باروت، چاپ صنعت، دریانوردی، کشف قطب نما و تلسکوپ و ... بیمی.

رنسانس دوره اروپائی یون سر اتا نو عصر بی یه سرشار گت پیروزی ئون جا. خله افراد ژان فرنل جا موافق هسنه. وه شونزدهم شده دله بنویشته:

«

جهان بچرخسه. اتا از گت ترین زمین قاره ئون کشف بیه... چاپ صنعت دانش بذر ره دکاشته. باروت جنگ روش دله اتا انقلاب پدید بی یارده. باستانی دست بنویشته ئون احیا بیه... وشون همگی جدید عصر (رنسانس) پیروزی گواه هسنه.

»

مریم ِنواجـِش ِمجسمه، میکل آنژ اثر

نقش ترجمه نهضت بر علوم رنسانس دله

میلادی دوازدهم و سیزدهم قرن دله مسلمانون کتب ترجمه به طور گسترده ای اروپای دله پدید بمو. این نهضت علمی و فکری رنسانس اصلی پایه ئون جا و اساسی عامل اروپائی یون رویکرد علم و دونش ره بی یه. این دوره دله مهم آثاری پزشکی دله علی بن عباس اهوازی طب المالکی کتاب، الحاوی کتاب، طب گت دایره المعارف و این سینای قانون عبری و لاتین ره ترجمه بیه. دیگه موضوع مورد توجه اروپایی مترجمون حساب و هندسه علم مباحث بی یه. اولین آثاری که این زمینه دله عربی جا لاتین ره ترجمه بیه یونانی دانشمندون کتاب اقلیدس چار مقاله و ونه پونزده اصولی مقاله و بطلمیوس الاربعه کتاب دسوری بی یه. اما بزودی تالیفات ترجمه مسلمان دانشمندون شرحون شروع بیه. مهم ترین ترجمه بئی کتابون جا خوارزمی جبر و مقابله کتاب بی یه که جبر علم آغازگر اروپای دله بی یه. این کتاب دبار Algebra (الجبر) و Algorithmi (الخوارزمی) نوم جا ترجمه بیه. که اسا ونه اتی نسخه ئون دسترس دله دره.

قرون وسطای جامعه تحول دله

اتا پرنده ماشین طرح داوینچی جا. لئوناردو داوینچی شه طرحون سر معکوس خط جا یادداشتونی ره بنویشته که فقط وشون ره آینه دله بنشنه بخونسن

قرون وسطای جامعه که ۱۳۰۰ سال جا رنسانس آستونه دله قرار بئیت بی یه، اتا مشکل دار جامعه بی یه. اتی که چارلز جی نوئر نویسنه:

«

قرون وسطایی تمدن اساسی نقایص داشته. بحرانی که چاردهم قرن دله پدیدار بیه بحران جا که روم (باستان) جامعه ره درهم بشکسه، مقایسه بیه. چون اصلاحات پذیرفتن سر زیربنایی انعطاف ره خرح هدا.

»

فئودالیسم قرون وسطای اجتماعی نظام دیگر موثر نیه. ونه سیاسی سست ساختار نتونسه شیوه ئونی ره که تشکیل و کشورون اداره سر که مرکزی قدرتمند جکومت داشتنه و انگلستان و فرانسه دله داشتنه شکل گیتنه ، فراهم بی یاره. به علاوه کاتولیک کلیسا هم، وسطای قرون چامعه ره ثبات بخشی یه، وسطای قرون پایانی سالون دله شه داخلی مشکلات گرفتار بی یه. خله از روحانی ئون استفاده جا شه موقعیت جا شه سر سیاسی قدرت کسب کردنه. البته دیگه عوامل هم رنسانس ایجاد دله دست داشتنه جمله جا: تجارت رونق؛ گدری که سربازون صلیبی جنگون جا دگرسنه شه جا ادویه، اوشم و ... بی یاردنه. بازرگانی رشد توجه جا دنیای بقیه ره برانگیخته و اتا جامعه ره که روزگاری دوس و محدود بی یه باز بین و توسعه ره شروع هکرده.

انسانگرائون و فرهنگ

سیسرو رومی فیلسوف و سیاستمدار

پونزدهم قرن دله، اروپا و خاورمیانه سراسر دله، محققین قدیمی ساختمانون غبار بئیت قفسه ئون ره پشوسنه و یونانی و رومی دست بنویشته ئون ره پیدا کردنه. نتیجه دله، باقی بمونس بنویشته ئون کلاسیک نویسندگون جا جمله جا افلاطون، سیسرو، سوفوکل و پلوتارک رنسانس دوران ره برسی یه. محققون توانگر افراد حمایت جا شه کار ره خار انجام دانه و ۱۵۰۰ سال دله تقریبا تموم دست بنویشته ئونی ره امروز موجود هسه بی یافتنه. این آثار مطالعه، نودونش نوم بیته. اون زمان دله ضمن احیای علاقه کلاسیک بنویشته ئون ره، فردی ارزشون ره توجه بیه. این گرایش انسانگرایی نوم بیته؛ زیرا ونه طرفدارون روحانی و الاهی موضوعات جا انسانی مسائل ره هر چیز توم ویشتر نظر دله گیتنه. انسانگرایی رنسانس دسوری ایتالیای جا ظهور هکرده و دات عامل سبب انسانگرایی ظهور بیه: وجود روم امپراتوری بقایا و بیزانش درهم بشکس امپراتوری. ویل دورانت ونه درباره گنه:

«

بیزانسی دانشمندون قسطنطنیه ره ترک هکردنه و واقع دله کلاسیک آثار جوونه آثار ره حمل کردنه، این ترتیب ره ایتالیا سال به سال یونان ره بهتر و ویشتر اشناسی یه.

»

فرانچسکو گویچیاردینی

مارتین لوتر آلمانی کشیش و انجیل مترجم آلمانی زوون ره

دیگر عامل چاپ صنعت گسترش بی یه که عملا باعث بی یه دسترسی کتاب ره راحات تر بوو. نتیجه دله کلاسیک دونس و انسانگرایی اندیشه ئون ره به طور چشمگیری افزایش هدا. علاوه بر وشون رنسانس دوره دله کتاب بخونسن وسطای قرون دسوری تنها روحانی ئون ره محدود نیه. زنا و مردی، فروشندگون، اشراف و ... تونسنه بخونن. واقع دله شونزدهم قرن اواسط دله، نیمی لندن مردم جا بخونسن و بنویشتن سواد ره داشتنه، سواد میزان اروپای دیگه شهرون دله لندن دسوری بی یه.

فلورانس مدیسی ئون خانواده حمایت سر خله هنر و فرهنگ دله پیشرفت هکرده. لورنزو کوزموی قدرتمند نوه و فلورانس مستبد حاکم هنر سر خله سخاوتمند بی یه. وه اتا دونش سره پیزا( تحت فلورانس سلطه)ی دله فلورانسی جوونون سر تاسیس هکرده. علاوه بر وشون انسانگرایی دوره دله انتقاداتی کلیسا ره وارد بیه. اراسموس و کلیسای سایر منتقدون معتقد بینه که مذهبی خله سطحی بئی آیین کلیسای نیازون ره برآورده نسازنه. فرانچسکو گویچیاردینی «ایتالیای تاریخ» کتاب دله ۱۵۶۱ سال دله بنویشته:

«

پاپون که جهانی قدرت پیدا هکرد بینه، الاهی دستورات و شه روح رستگاری ره یاد جاد بوردنه... وشون هدف دیگه پاک و مقدس زندگی زندگی، مسیحیت گسترش و نیک عمل همسیاگان قبال دله نیه. وشون سپاه جمع آوری، ثروت انباشتن، بدعت بشتن و خلق جدید شیوه ئون ره پول کسب سر هر جای جا علاقه مند بئی بینه.

»

مارتین لوتر شه نودوپنج فرضیه ره همه قدیسون کلیسای در ویتنبرگ دله نصب کننه و لوتر شکایتون کاتولیک کلیسای سواستفاده جا قدرت جا پروتستان مذهب پدید بموئن ره منجر بونه.

رنسانس تقسیم بندی

هنر تاریخ دله معمولا رنسانس دورون ره این مراحل ره، بخش کننه:

• آغازین (حدود ۱۳۰۰ - حدود ۱۴۲۰)
• پیشین (حدود ۱۴۲۰- حدود ۱۵۰۰)
• پسین یا اوج (حدود ۱۵۰۰ - حدود ۱۵۲۷)

بازرگانی

نمایی ونیز شهر جا

رنسانس تجارت شکوفایی عهد بی یه و این دورون دله اروپا کلا ثروتمند بی یه. اتی رنسانس دورون تجارتون بین المللی جنبه داشتنه و حاصل درآمد ونه جا اندازه ای ره بی یه که مالی مدیریت روشون تکامل ره منجر بیه. رنسانس دورون جامعه سه طبقه جا متشکل بی یه: بالایی طبقه یا حاکم، متوسط طبقه یا تجار و پایینی طبقه یا کارگر. اشراف طبقخ حللا هم ویشترین سیاسی قدرت ره داشتنه و وسیع املاک صاحب بینه و پائین طبقه افراد مورد وشون سواستفاده و خراج گیری ئون قرار گیتنه. انسانگرائون افکار هم ثروت و ماده گرایی مخالف نیه.
طوری که لئوناردو برونی گنه:

«

اما ونه شه دارایی یون جا لذت بوریم و وشون جا شه راحاتی و معاش سر استفاده هکنیم. اما نونه استفاده دله اونچه جا فراهم ایارمی، پرهیز هکنیم و تشنا لوشه چشمه سر بمونیم.

»

اتا از رنسانس دورون سودمندترین مشاغل بخری ین و بروتن بی یه. اتا منطقه خام مواد سود جا دیگر منطقه تولیدکرون ره بروت بی یه و یا بسات کالائون بروتن جا ویشتر سود حاصل بی یه. صنعت رشد وجود جا، رنسانس دوره صنعتی انقلاب دنی بی یه. خله از اروپایی محصولات ره کارگرونی تولید کردنه که تیناری یا کچیک گروهون دله کار کردنه، چاپ صنعت بی یه. اغلب کالائونی که هدا و هائیت بینه، دست بسات بینه و انبوه تولید ماشین بسات سیصد سال بعد از وه مرسوم بیه. ونیز و جنوا هردتا سوق الجیشی مناسب موقعیت جا برخودار بینه و رنسانس دورون دله هردتا مدیترانه ای مرکز تجارت بینه.

اروپای شمال دله هم بخرین و بروتن شاه غذایی مواد (نمک شود بئی شاه ماهی) اقتصادی پرسود فعالیتون جا بینه. این بازرگانون مقابله جا دریایی دزون جا و این پرسود بازرگانی کنترل جا هانسایی اتحادیه ره تاسیس پدید بیاردنه. این اتحادیه مدیریت مراکز لوبک و هامبورگ شهرون دله قرار داشته.

امروزی تجارت تخصصی بین توم ویشتر رنسانس مرهون هسه. مثال سر، امروزی سهامی شرکتون رنسانس دورون جا به وجود بیمونه اتا از اولین شرکتون، موسکوی انگلیسی شرکت بی یه که ۱۵۳۳ سال دله تجارت سر روسیه جا تاسیس بیه. موسکوی و دیگه شرکتون، امروزی سهامی شرکتون دسوری، سرمایه افزایش سر، شه سرمایه ره تحا عنوان بورس روتنه. به علاوه رنسانس دوره صرافون خله از امروزی بانکدارون کارون از جمله بهره پرداخت و سپرده تامین ره انجام دانه.

یاکوب(جاکوب)فوگر

رنسانس دورون اوایل دله، مهم ترین بانکدارون ره که وشون ره لومبارد بانکدارون نومسنه ایتالیای شمال دله نیشت بینه که وشون مرکز فلورانس دله دیه که هشتاد مالی شرکت داشته. پانزدهم قرن دله مدیسی تیناری شونرده شعبه تاسیس هکرده. ویل دورانت ونه درباره گنه:

«

هشتاد بانک فلورانس دله شه سپرده سرمایه ره کار دمبدانه. چکون ره پرداخت کردنه و اعتباری نومه ئون صادر کردنه. فلورانس سیزدهم تا پونزدهم قرن جا اروپای مالی مرکز بی یه.

»

هم اتی اتا از موفق ترین غیر ایتالیایی بانکداری ئون آلمانی فوگرون بی یه. وشون ابتدا البسه بروتن جا مشهور بینه. سپس یاکوب فوگر راهنمایی ئون شه سعادت اوج ره برسی نه.

رنسانس عصر فکری انقلابون

گوناگون فکری تحولات و دگرگونی رنسانس عصر دله وقع ره دکته که اهمیت و تاثیرگذاری شدت نظر جا بنه شنه زیر موارد ره اشاره هکردن:

کوپرنیک فکری انقلاب

نیکلاس کوپرنیک لهستانی ستاره‌شناس

کوپرنیک مرکزی زمین نظریه ره مردود بشمارسه و خورشیدمحوری یا خورشید مرکز ره قرار هدا. این نظر جا زمین دیگر جهان مرکز و انسان دیگه مخلوقات اشرف نیه. وه غربی انسان اولین وجدان بحران بی یه. چون انسان موجدی بیه بی کران کیهان دله.

خورشید محوری نظریه، اتا گت فکری انقلاب بی یه. چون هم بطلمیوسی نجوم پذیرفته اصول جا تعارض دله دیه و هم مقدس کتاب نص جا. ۱۵۱۴ سال دله کوپرنیک اتا کتاه دست بنویشته ره دوستون بین توزیع هکرده که ونه دله شه دیدگاه ره خورشید مرکزی فرضیه درباره اختصارا بیان کرده.

کوپرنیک کتاه بنویشت زیاد استقبال جا روبرو بیه و وه ره اروپایی دانشمندون جمع دله نوم آور هکرده اما کوپرنیک حللا شه نظریه ره قابل عرضه علمی محافل دله ندونسه و بعد سالون ره صرف دقیق تحقیقات و شواهد و مدارک جمع آوری هکرده تا وه ره ویشتر اعتبار ببخشه.

۱۵۳۳ سال دله کوپرنیک شهرت جایی ره برسیه که آلبرت ویدمانشتات پاپ کلمنت هفتم منشی اتا رشته سخنرانی ونه نظریه درباره پاپ و اتا گروه کاردینالون جای سر ترتیب هدا. ۱۵۳۶ سال دله که کوپرنیک تحقیقات اتمام ره برسیه دیگه اروپای دله دانشمندی دنی بی یه که ونه انقلابی نظریه درباره چیزی نشنوسبو و خله قاره گوشه و کنار دله ونه انتشار ره خاسنه. وه حتی کلیسای دله پرنفوذ حامیون داشته؛ کاردینال نیکلاس فون شونبرگ اتا نامه دله خطاب کوپرنیک ره بنویشته:«ای فاضل مردی امیدوارمه که مه تقاضا ره بی جا ندونی ولی موکدا ته جا استدعا کمه شه کشف ره کائنات باب دله جهان دیگر نخبگون قضاوت معرض دله قرار هدی و ضمنا اولین فرصت دله اتا شرح شه نظریه جا ره جداول و هر اونچه که وه ره مربوط هسه همراه مه سر ارسال داری... این تشویق آمیز نامه هر چند کوپرنیک سر ارزشمند بی یه ولی کافی نیه تا وه ره شه انقلابی نظریه انتشار ره متقاعد هکنه.

وه همچنان شه نحقیقات تکمیل ره ادامه هدا تا سال ۱۵۳۹ که اتا ریاضیدون جا گئورگ یواخیم رتیکوس نوم ره آشنا بیه و وه ره شه شاگردی بپذیرفته. وشون دتا همدیگه جا جدید نظریه ره مطالعه هکردنه. پس از د سال رتیکوس استفاده جا کوپرنیک تئوری اصول جا ناراتیو پریمای کتاب ره زمین حرکت درباره بنویشته و ۱۵۴۲ دله کوپرنیک نوم ره اتا بخش ونه پژوهش جا مثلثات دله منتشر هکرده. رتیکوس شدبد اصرار برابر دله بالاخره کوپرنیک بپذیرفته که اتا کامل شرح شه نظریه درباره ره فراهم هکنه و وه ره نورنبرگ ره بفرسته تا ونه نظارت جا چاپ بوو. سرانجام کتاب ۱۵۴۳ دله منتشر بیه.

گالیله فکری انقلاب

گالیلئو گالیله ایتالیایی ستاره‌شناس و فیزیکدان

گالیله رنسانس شاخص ترین متفکر هسه. وه اتا تازه مفهوم طبیعت حقایق جا ره اعلام هکرده که کلیسای تعالیم بنیادون ره متزلزل هکرده و فیزیک ره الهیات جا مستقل بساته. گاللیه گنه:

«

طبیعت حقیقیت همیشه امه چشون برابر دره. این حقیقت چیزی نی یه که اتا بار بنی اسرائیل انبیا و حضرت مسیح ره وحی بی بو. طبیعت حقیقت همواره امه چشون برابر دره. اما این حقیقت فهم سر ونه ریاضی زوون جا آشنا بین. این حقیقت زوون هندسی اشکال یعنی دایره، بیضوی و مثلث و ونه امثال هسه که مقدس کتاب دله سخنی ریاضی و هندسه جا میون نمو.

»

گالیله فیزیک علم ره سکولار هکرده و وه ره الهیات جا مستقل دونسه. فیزیک علم تکیه گاه پس از اون انسان خرد بی یه.

گالیله آونگ قانون ره کشف هکرده. گالیله آونگ قانون امروزه حللا گوناگون امور دله کار شونه. مثلا ستارگون حرکت اندازه بیتن و یا ساعتون کار روند مهار سر این قانون جا استفاده کننه. ونه آزمایشون آونگ درباره جدید دینامیک فیزیک آغاز بی یه. واکنشی که حرکت قوانین و نیروئونی ره که باعث حرکت بوننه دربر گبرنه. گالیلهذ ۱۵۸۸ سال دله پیزای دانشگاه دله دکترای مدرک بیته و همونجه ریاضیات تدریس سر باقی بمونسه.

گالیلئو گالیله ۲۵ سالگی دله شه دومین گت علمی کشف ره انجام برسنی یه. کسفی که باعث از بین بوردن اتا دوهزار ساله جا بمونس نظریه بیه و دشمنون زیادی ره ونه سر دیافریه. گالیله دورون دله اتا گت بخش علوم جا بر اساس یونانی گت فیلسوف ارسطو فرضیه ئون جا که قرن قبل از میلاد زیسته بنا بئی بی یه. ونه اثر به عنوان تموم علوم مرجع و سرچشمه شمار شی یه. هر کس که اتا از ارسطوی قانونون و قواعد ره شک کرده اتا کامل و عاقل انسان شمار نمو. اتا از قواعدی که ارسطو بیان هکرد بی یه این ادعا بی یه که سنگین اجسام سبک تر اجسام توم تندتر سقوط کننه. گالیله ادعا کرده که این قاعده اشتباه هسه به طوری که گنه وه این خطای اثبات سر شه هم دانشگاهی اسائون جا دعوت به عمل بی یارده تا ونه همراه پیزای برج بالاترین طبقه ره بورن. گالیله دتا توپ گلیله ره همزمان پایین دیم رها هکرده تموم حاضرون شگفتی کمال دله صحنه دله مشاهده هکردنه که هر د گلیله همزمان بنه ره برسینه. گالیله اتی اتا مهم فیزیکی قانون ره کشف هکرده. (اجسام سقوط سرعت وشون وزن ره بستگی نارنه.)

بعدا این اصل آزاد سقوط قانون یا هم ارزی اصل ره معروف بیه، مدرن فیزیک اساس ره بشته. آلبرت اینشتین، شه معروف تئوری عام نسبیت ره برپایه همین اصلی درستی بنگاشته.

گالیله همین اتی موفق به بساتن اتا توع دوربین بیه ولی این دستگاه خله خله قدرت ناشته اما مهم مطلب این بی یه که اصل اختراع کشف بئی بی یه و قوی تر بساتن دوربین فقط فنی کار بی یه. این دوربین ونیز حکومت رئیس ره تقدیم بیه و سن مارک ناقوس پلی بئشت بیه. سناتورون و ثروتمند تجارون دوربین پشت قرار بیتنه و همگی دچار حیرت و تعجب بینه چون وشون مومنین خروج مجاور کلیسای جا و کشتی ئونی افق دورترین نقاط دله حرکت دله دینه ره مشاهده هکردنه. ولی گالیله فورا دوربین ره آسمون دیم متوجه بساته مشاهده مناظری که تا اون زمان هیچ چشمی وشون تماشا ره قادر نیه فراوون شورو شعف گالیله دله به وجود بی یارده. گالیله مشاهده هکرده که ماه برخلاف ارسطوی بئوت که وه ره کره ای و صاف و صیقلی دونسه، کوهون و دره ئون جا که خورشید نور وشون برجستگی ئون ره مشخص تره ساته دپوشنی بی یه. به علاوه ملاحضه هکرده که چار تا کچیک قمر مشتری سیاره دور حرکت دله درننه و بالاخره خورشید لکه ئون ره چش جا بدی یه. گالیلکه ۱۶۱۰ سال دله تموم این نتایج ره اتا جزوه دله «آسمون قاصد کتاب» نوم جا انتشار هدا که موجب خله تحسین و تمجید بیه. ولی ونه انتشار فقط تمجید و تحسین ره همراه ناشته بلکه اتا جمع مردم جا وه ره اعتراض هکردنه و ونه جا هاپرسینه چیسر سیارات تعداد ره هفت تا ندونه و حال اونکه فلزات تعداد هفت تا هسه و معبد شمعدون هفت تا چلمه دارنه و آدم کله دله هفت تا سوراخ دره. گالیله تموم سوالات جواب دله فقط گته: شه چشم جا دوربین دله هارشین تا شما جا رفع اشتباه بوو.

گالیله مشاهدات و پژوهشون وه ره این وادی رهنمون بینه که علمی فرشیه ئون ره که وشون اساس زمین عالم مرکزیت دله قرار دارنه و خورشید و ستارگون ونه دور گشتنه ره مردود بشمارسه. نزدیک به نیم قرن پیش از وه کوپرنیک شه گت اثر دله که ونه دله ثابت هکرده خورشید امه ستاره ای دستگاه مرکز دله دره و زمین و سیاره ئون ونه دور چرخننه عموم اذهان معرض دله قرار هدا.

دکارت فکری انقلاب

رنه دکارت فرانسوی ریاضیدان و فیلسوف

سومین فکری انقلاب ره دکارت راه دمب هدا، دکارت بشر عقل ره مقدس کتاب و پاپ و کلیسای سنت جا فرمونروا قرار هدا. این کار جا دکارت اتا گت سوژه دیافریه.

غربی اروپای دله دکارت فلسفه خرافات ره میون جا بیته و «متمایز و روشن اندیشه ئون عصر» آغاز بیه. دیگه همه چیز ره عقل محک جا سنجسننه. حتی انجیل مقدس کتاب محتویات ایمان عصر دله شه جا ره خرد عصر ره هدا. دکارت روش طبیعت پژوهش سر قیاسی و استنتاجی بی یه.

نیوتون گالیله و کپلر دستاوردون وارث عرصه ره پا بشته. گالیله قانون اجسام آزاد سقوط دله و کپلر قوانین ره عمومی جاذبه قانون دله اتا هکرده، نیوتون روش تحلیلی و استقرایی روش بی یه.

دکارت دورون دله، گت ترین مانع عادی مردم برابر فکر هکردن سر، تحمیل بئی خرافات کلیسای جا بی یه، که مگر اونکه کسی وسطای قرون فلسفه همه صفحات ره نیاموخت بو، نتونسه فلسفی سوالات رو بیندیشه. نتیجه دله مردم نیاز داشتنه این جهل ستونون درباره شک هکنن، قبل از اونکه اتا جدید فلسفی تفکر برپا هکنن. وه هدفی بی یه که اندیشمندانه تامل اولی فلسفه درباره دکارت شه برابر قرار هدا.

شکاکیون شک و تردید ره معروف بینه، و همه دونسنه که وشون تفکر و اندیشه، نتونسه اتا مثبت تفکر مطمئن زندگی سر بار بیاره. دیگر سوی جا، جستجو یقین سر، مترداف کلیسای منظم اصول قبول جا، و ونه فلاسفه یعنی اسکولاستیک بی یه. معهذا دکارت، «شک یقین سر»، عموم سر همه گیر بی یه ره، ترویج کرده، ونه نتیجه دله، متخصص روحانی و لائیک عادی فرد تقسیم بندی مبانی ره هم لرز دکته. وه نویسنه:

«

نا اونکه من شکاکیون ره تقلی کمه، که شک ره شک سر انجام دننه، و همیشه خاننه که بی تصمیم باقی بمونن، بالعکس، مه هدف برسی ین یقین ره بی یه، و زمین و روون شن کنار بزوئن، تا که سنگ تخته یا رس خاک ره برسم.

»

بنابراین دکارت شک، اون توون ره داشته که عمومی تر بوو، مقایسه دله شکاکیون شک جا، که اساسا اتا روشنفکر عده سر تونسه داشت بو. دکارت خله محتاط بی یه، تا که رفتاری و اخلاقی قواعد ره اندیشمندانه تامل معین هکنه. همه لازم راهنمائون لائیک فرد سر، اتی فلسفی راه پیمایی سر لازم هسنه، تا سرگردوین جا اجتناب بوو. این پیش فرض جا اولیه شرایط بحث کتاب دله متد درباره هسه که وه شه مورد نظر حرکت ره اندیشمندانه تامل اولی فلسفه درباره کتاب دله توصیف کننه.

«اندیشمندانه تامل» کتاب دله ابتدا وه حواس درباره شک کننه. اما ونه مهم حرکت، دومین شاب دله که شک هکردن شک هکردن خدا ره هسه، «آیا خدایی وجود دارنه...؟» و حتی شک کنه که آیا خدا فریب دهنده هسه، وقتی نویسنه:

«

... من ونه آزمایش هکنم که آیا خدا وجود دارنه و اگر دره، اینکه آیا تونه فریبکار بوئه یا نا.

»

عصر دله که دکارت ونه دله زندگی کرده، وه گت ترین گناه بی یه که خدای وجود ر شک یوو، تا چه برسه خدای درباره فریبکار دسوری فکر بوو. فرانسیس بیکن امپریسیسم پر و دکارت هم دوره، کار ره شه سر آسان هکرده بی یه، ونه بئوتن جا که فلسفه فقط ونه استدلال رو تکیه هکنه، صورت دله که الهیات فقط اعتقاد جا قابل شناخت هسه، و این صورت ره بیکن رودرویی جا کلیسای جا اجتناب هکرد بی یه. مقایسه دله، دکارت، دیگه سوی جا، شه هدف ره دقیقا شه جامعه ممنوع ترین شک رو النه، یعنی جامعه سر، مستقل اندیشه ره عموم برابر دله نمایش ره النه. خله منتقدون، دکارت خدامنشانه تیجه بیتن ره اعتقاد درباره، و هم ونه عملکرد و کوششون ره علم و کلیسای شازش سر ره اساره کننه، و وشون ره به عنوان دلیل بر دکارت ناصادق بی ین بالای حرکت دله رابطه دله شک جا خدای وجود دله دوننه. چه منتفدین درست بئوون و چه نا، و صرفنظر شه دکارت نتیجه بیتن جا بحث جا که طرح هکرد هسه، و با اینکه اساسا محافظه کارانه بی یه، این واقعیت غیر قابل انکار هسه دکارت برخورد شک دله و حتی خدای مشاهده به عنوان اتا فریبکار، شه زمان مذهبی اعتقادات جدا تهدید و لرزه در بی یارده. وقتی عامه مردم اتی برخورد خدای جا ره جایز بشمارن، عملا انی حرکت توننه کفر ره بیانجامه، صرفنظر ونه جا که اولیه بحث مقابل جوابون هر قدر هم قانع کر بوئه. واقع دله این فکری طرح، دقیقا دکارتی انقلاب فکری نطفه بی یه، گرچه این تحول شاید اتا محافظه کار جا شروع بئی بی بو، یعنی دکارت شه! جرئت شک ره غالب اعتقادات درباره جامعه دله، همونقدر مستقل اندیشه تشویق سر لازم بی یه، که استدلال ظرفیت برابری رسمیت بشناسی ین ره انسانون دله.

رنسانس تاریخ

دانته آلیگیری

میلادی ۱۴ قرن

• حدود سال ۱۳۰۷ دانته الهی کمدی بنویشتن ره آغاز کننه.
• سال ۱۳۴۱ روم سنای مجلس پترارک ره دربار شاعر لقب دنه.
• حدود سال ۱۳۴۹ بوکاچیو دکامرون بنویشتن ره آغاز کننه.
• حدود سال ۱۳۴۹ پترارک شه سوناتون ره ترانه ئون دله گردآوری کننه.
• حدود سال ۱۳۸۰ ونیز جنوا ره شکست دنه.
• حدود سال ۱۳۸۷ چاوسر کانتربری داستانون ره آغاز کننه.
• سال ۱۳۹۷ مدیجی خانواده فلورانس دله اتا بانک ره تاسیس هکرده و اتا کلان ثروت اندوختن ره شروع کننه.

نگارخِنه

• 
  داوود مجسمه اثر میکل آنژ
• 
  مونالیزا اثر داوینچی
• 
  اتا نقاشی داوینچی جا
• 
  مجسمه‌ای مسیح جا کلیسای دله

منابع

• جیمز آ.کوریک. رنسانس. ترجمهٔ آزیتا یاسائی. تهران: انتشارات ققنوس، ۱۳۸۴، ISBN 964-311-323-X. ‏
• کتاب ماکیاولی و اندیشه رنسانس رامین جهانبگلو، نشر مرکز، ۱۳۷۲.
• تاریخ فلسفه کاپلستون، جلد ۴ .
• Durant, William James. «رنسانس The Renaissance (The Story of Civilization V)». تاریخ تمدن (The Story of Civilization). ترجمهٔ صفدر تقی زاده، ابوطالب صارمی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۹۶۱، ISBN 0-618-12738-0. ‏