مامون

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
مامون
مقوم
شخصی معلومات
تولد
بمردن
تشریفاتی لقب
زوونی که گپ زوئه
حرفه
قومی-مذهبی تعلقات
مار
مراجلویکی‌دیتایِ پارامترون ره هارشی‌ین
همسرون
وچون
دیگر معلومات
دین

مأمون اتا عباسیون خلیفه بی‌یه. وه هارون الرشید ریکا بی‌یه و دِتا برار داشته که هارون وصیت هکرده وشون میونه حکومت اتی رَسِد بوو؛ ولی مأمون و امین (که گت‌تر بی‌یه) اختلاف دکتنه. مأمون اسلامی خلافتِ شرق ره بیته که ویشته ایران سامون بی‌یه و امین ویشته عربی مناطق ره داشته. مأمون شه خراسون دیّه و طاهریون ونه دست‌بن دینه و طاهر ذوالیمین ونه کارها جه رسی‌یه. امین و مأمون جنگ دکتنه په، طاهر موفق بیّه که امین ره بکوشه و اینتی مأمون ره خلافت برسنی‌یه. مأمون نذر هاکرد بی‌یه که شه برار ره شکست هدا په، علویون ره قدرت دِنه و شه جانشین ره اتا علوی آدم یلنه که شه پی‌یرونِ قول جه عمل هاکنه. همینسه علی بن موسی الرضا که عراق دیّه ره دعوت هاکرده که بئه خراسون و ونه ولیعهد بوو. رضا قبول هاکرده و مرو دله مأمون پلی دیّه تا همونجه بمرده. شیعیون اسا گنه که امام رضا ره مأمون سم هدا و بکوشته. مأمون خله معتزله جه هم طرفداری کرده و عقل و فلسفه ره مسلمون‌ها وسّه مهم دونسته و باعث بیّه که این چلّه‌یِ طرفدارون قدرت بیتنه. شیعیون ونه دوره خله بازار هکتنه و عراق جه بمونه شرق وَری تنک-ترو بینه و زمونی که ونه شیعه‌کَری شعارون سر بیّه، علویون خله‌شون مجبور بینه که تبرستون یا دیگر شهرونی که خلافت دست نرسی‌یه ره پناه بَوِرِن. اون گدر تبرستون دله مازیار حکومت داشته که اوایل مأمون جه نزدیک بیّه و باته مسلمون بیمه و شه نوم ره ممد بی‌یشتمه ولی وقتی وردگرسته تبرستون، قیام هکرده و بابک خرمدین (آذربایجون شاه) جه یک‌پشت بیّه که خلافت ره باج ندن. تا زمونی که مأمون دیّه، مازیار ره نتونسته بستا هاکنه و وه استقلال داشته.

منابع[دچی‌ین]

  • دانشنامه جهان اسلام.