ویکی‌پدیا:هفتگی بنویشته/سال ۲۰۲۳/هفته ۱۷

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه

مارشال پلن یا مارشالِ طرح (انگلیسی جه: Marshall Plan) که ونه رسمی نوم اروپایِ بازیابیِ برنومه (ERP) بی‌یه، اتا پروژه بی‌یه که آمریکای متحد ایالات اجرا هکرده تا هیوده‌تا اروپایی کشور اقتصاد ره از نو بساجه. این پروژه‌یِ هدف این بی‌یه که اروپایِ غربی و جنوبی کشورون بتونن شه شرایط ره باثبات هاکنن تا شه دموکراتیکِ نهادها ره حفظ دارن. کشورونی که مارشال پلن جه پول بیتنه. قرمز ستون سراق دِنه که هرکمین چنده پول گیتنه.

آمریکایِ سیاستمدارون ترسینه که جهونی جنگ دوم ِعواقب باعث بوو که فقر، بیکاری و مهاجرت انده زیاد بوون که غربی اروپایِ مردم کمونیسم جه دِل دَوِندِن. ۵ ژوئن ۱۹۴۷، آمریکایِ خارجه‌یِ وزیر، جورج سی. مارشال، بورده هاروارد دانشگاه دله شه طرح خَوِری گپ بزو و این طرح جا صحبت هاکرده: «حقیقت که اروپایی‌شون تا سه یا چار سال آینده انده خله کمبود دارنه و ام‌جه خِراک و کشاورزی محصولات ونه بَیرن که نتونّه ونه پول ره هادن. اسا یا ونه وشون ره ویشته کومِک هکردن یا ونه اقتصادی و اجتماعی عواقب ره هارشی‌ین. که سیاسی رِقِد دپاتن ره باعث وونه که خله نخاش هسته»

۳ آوریل ۱۹۴۸ هری ترومن، آمریکای رییس‌جمهور، اینتا طرح راقاضی دکته و وه ره قانون هاکرده. اینتی بیّه که اتا کمیته بساتنه که اروپایی کشورونِ اقتصاد ره کومِک هاکنن. اوائل آمریکا خاسته که این طرح جا تموم اروپایی‌ئون ره کومک هاده ولی شوروی شه ره کنار بکشی‌یه و اَی شه متحدِ کشورون ره هم مزراب دینگوئه که پول قبول نکانن. همینسه کشورونی که کمونیستی نئینه مارشال طرح جه پول گیتنه.
دمباله تلمبار هوجی‌بئی