آخرین رفراندوم سَره که ژوِئیه ۲۰۰۶ برگزار بیّه، کاتالونیا اتا خودمختار بخش بیّه و ونه مالیاتی درآمدون و سامون‌داری و فرودگاه‌ها و مهاجرتی قوانین قبلاً جه مستقل‌تر بیّه.
کاتالونیا پولی، بانکی و بندری امور ِسَره ایسپانیای ِمهمترین شه‌مختار ِبخش هسته و ایسپانیای ِملی ِناخالص ِتولید ره تا نزدیکی ِ۲۰ درصد کاتالونیا دله بدست دِنه. اتا چی که کاتالونیای دولت چن ساله ونسه دَر تلاش کانده، مالیات هسته. وشون‌ها مرکزی دولت جه خانّه که شه ایالت ِمالیات جه ویشته سهم بَوِرِن و وشون ِدرصد اون پول جه ویشته بَواشه. کاتالونیای دولت گانه که این ایالت ِمالی تعهدات که مالیات پول سَر جه مرکزی دولت ره ونه هادن، باعث بَیی‌یه که کاتالونیا با اون که اتا گتِ اقتصادی منطقوئه، مقروض‌ترین ایالت بواشه و نزدیک ۴۲ میلیارد یورو بدهکاری داره.[۱۲]
سِوایی خاهون ِگرایش کاتالونیا دله چندین دهه اتا اقلیت بی‌یه و اَنده اَنده طرفدار نداشته. ولی اسا سِوایی‌خاهون و ایقتصاددونا گانّه این ایالت ِسِوا بیّن وشون وسّه سود دانّه چون که ایسپانیای صادرات جه ۲۷ درصد ره این منطقه تامین کانده و ۲۵ درصد توریست‌ها هم کاتالونیای بدی‌ین وسّه شونّه ایسپانیا دله. سهمی که کاتالونیا دَر مرکزی دولت جه گنّه، ۱۵ میلیارد یوروئه یعنی کمتر از سهمی هسته که کاتالونیا مرکزی خزانه ره دِنه. ولی ات‌سری ایقتصاددونا هم گانّه که اگه وشون اتا نو کشور بسازِن، اروپای اتحادیه و خادی ایسپانیا وشون جه قطع رابطه کانّه و همینسه وشون ِاقتصاد رِقِد شونه.[۱۲]
آخرین سرشماری دله، سال ۲۰۰۹، اکثریت شه زوون ره ایسپانیولی دونستنه (۴۶٫۵۳٪ ایسپانیولی و ۳۷٫۲۶٪ کاتالونی). روزمرّه استفاده وسّه ۴۵٫۹۲٪ بائوتنه ویشته ایسپانیولی جه و ۳۵٫۵۴٪ کاتالونی جه استفاده کانّه و ۱۱٫۹۵٪ هم گاتنه که هر دِتا زوون جه ات‌میزان استفاده کانّه. اتا فرق که خله تأثیر داشته، این بی‌یه که بارسلون و تارگونا دله مردِم ویشته ایسپانیولی جه گپ زونه ولی بقیه جائون کاتالونی زوونون اکثریت داشتنه.[۱۳]
