کمونیسم

کمونیسم (انگلیسی جه: Communism) اتا ایدئولوژی هسته که تلاش کانده اتا جامعه بسازه که ونه دله خصوصی مالکیت وجود نداره و همه چی سَره مردمون هم‌باز بائن ولی حکومتی هم وجود نداره که مردمون سَر حکومِت هاکنه. کمونیسم ره سوسیالیسم ِچلّه‌ئون (=شاخه‌ها) جه دونّه. بعضی کشورون هم، چین واری، کمونیسم ره اتا جدیدِ دین دونّه.

چله‌ئون

کمونیستی کشورون و حزبون شه دسته‌بندی‌های زیادی دارنه. مثلاً:

1. مائوئیسم
2. تروتئیسم
3. مشورتی کمونیسم
4. لوگزامبورگیسم
5. آنارشیست کمونیسم
6. مسیحی کمونیسم
7. استالینیسم
8. تروتئیسم
   و...

مفهوم

گت ِکمونیست‌ئون جهون.
لنین، فردریش انگلس، کارل مارکس.

کارل مارکس گاته وقتی فقیر آدمون (= پرولتاریا) حکومت جه بَرِسِن، نتونّه ات‌دَقِستی مالکیت ِقانون ره بِشکِنِن و شه بخاستی‌ئون ره انجام هادِن. وشون ونه اول انقلاب هاکنن و وقتی پیروز بَیینه شه اتا جدید ِدیکتاتوری بسازِن که ونه نوم وانه «پرولتاریایِ دیکتاتوری». مارکس گاته این دیکتاتوری ونه سعی هاکنه که جامعه ره آماده هاکنه و ونه دله مالکیت ره لغو هاکنه تا مملکت کم‌کم «کمونیسم» جه بَرسه. بنابرین کمونیسم مارکس ِکتاب دله «بی‌مالکیت و بی‌دولت ِکشور» ِمعنی ره دائه.

ولی بعدها وقتی شوروی اولین سوسیالیستی حکومت ره بساته، لنین شه حکومت دله اتا حزب بساته که همه کاره بی‌یه و پرولتاریایِ دیکتاتوری ره بعهده داشته. وه این حزب ِنوم ره بی‌یشته «کمونیست حزب» و بعضی سوسیالیستون، که وشون طرز فکر فرق داشته، جه سیوا بیّه و هیچ وقت نتونِسته کمونیسم واقعی معنی ره اونتی که مارکس بائوت بی‌یه، اجرا هاکنه. هیچ کشور دیگه‌یی هم این کار ره نکارده و همینسه اسا اتی بیّه که کشورونی که سوسیالیستی اَرمون دارِن و تک‌حزبی بائِن ره کمونیست خوندنّه.

منابع

• انگلیسی ویکی‌پدیا