آلمانی زبون
آلمانی زبون اتا اوروپایی زبون هسه که اورپا دله سه تا کشور مردم وه ره گنش کننه. آلمانی آلمان و اوتریش و لیختن اشتاین رسمی زبون هسه و سوئیس مردمون شرق و شمال اینتا کشور دله هم اینتا زبون ره گنش کننه. آلمانی زبون اتا شاخه از ژرمنی زبون ئون هسه. آلمانی زبون ۱۳۰ میلیون نفر گنش کر دارنه.
تاریخچه[دچیین]
آلمانی ادبیات سه تا آلمانی زبون کشور ادبیات جه چلّهبندی وونه. کوهنترین آلمانی کیتاب انجیل آلمانی زبون جا هسه که میلادی چارومی قرن دله، مارتین لوتر دَس جا بنویشت بیه. آلمانی ادبیات تا میلادی سده ۱۱ اول نیمه دله همه دینی یا سودی داستان بینه. از اون زمون تا میلادی چارده سده دله وشون ادبیات حماسی بیه مثل اورندل داستان،اولاند ترانه ئون،اسکندر ترانهئون، دهارتمان داستانون و تریستان اینا سودون بنویشت کر جونفریت اشتراسبورخ بیه.
بعد اون زمون بیه که اوتریشی بنویشت کرون اثرون هم آلمانی ادبیات دله پیدا بونه. که وشون چند تا نوم: فون فالتر، کورناد فون فرونستبرج و فرنردرگاتیز بیه. بعد هم سویسی بنویشتکرون مثل ایرخ بونر و هوجوفون ترمبرچ آلمانی ادبیات دله انّه.
کول دله بونه بوتن که آلمانی ادبیات تا موعاصر دوره پیش دینی بیه و آخرون میلادی هیژدهم سده دله بیه که بنویشت کرونی مثل جیلرث و جوتشید پیدا بینه که دومی موعود مسیح داستان ره بنویشته. آلمانی گت بنویشتکر اونتا دوره دله گوته بیه و بعد وه هردرلین، شلایر مالر و امرمان بمونه. میلادی نوزده سده دله آلمان ادبیات کسات بیه ولی میلادی بیستومی سده دله دباره پا بیته که با شروع بین دتا جهونی جنگ خله از بنویشتکرون آلمان جا کوچ هکردنه بوردنه متحده ایالات امریکا درون.
سوییس ادبیات[دچیین]
سوییس مردم ویشتر آلمانی زبون ره گنش کننه. سویس دله کوهنترین کیتابی که آلمانی زبون جا بنویشت بیه ونه نوم اوسرنچ بوتر امثال بییه که مازرونی ۸۵۲ سال دله بنویشت بیّه. میلادی نوزده سده دله امیل ویژه خاطرهئون کیتاب ره بنویشته و یوهان باسپری هم هایدی داستان ره بنویشته. اتا سویسی شعرگو که آلمانی زبون جا شعر گته و نوبل جایزه ره بَورده شیتلر بییه.
منبع[دچیین]
- انگلیسی ویکیپدیا
|