البرز
البورز یا البرز رشته کوئئ هسته بخش شومالی ئیران دله. این کوئون غرب سو جه از طوالشآذربایجون شروء وانه ئو سوی شرق سو جه تا ترکمنئون ئو افخانئون دله شونه. گت بنه ئون البورز مازرون دریوی بن(جنوب)دره. این بخش، جیبهه شومالی البورز سبز ئو جیبهه جنوبی وه خاشکه. دلیل این تفاوت اینتائه که رشته کوئ البورز میثل سدّه واری میاهـ دَم ره گـَنّه تا اون وری جـُل نَپّره.
بلندترین کوئ البورز کوئ دماوند (۵۶۷۱ میتر) هسته که نزدیکی تهران قرار دانه. دامنه‌ئون ئو دره‌ئون البورز از تفریگائون موهم مردمون اوستانای تهرون ، قزوین ئو سمنون هسته.از موهم‌ترین رودون سوی شومالی البورز سفیدرود ئو دامنه‌ئون جنوبی کرج ئو جاجرود ره تومبی ایسم بوریم. البرز مرکزی نقشه:
| نقشهٔ البرز مرکزی | قله‌ها: | ۱ علم‌کوه |
|---|---|---|
 |
۲ آزادکوه | ۳ دماوند |
| ۴ دبرار | ۵ دخاخرون | |
| ۶ قلعه گردن | ۷ وِرگ | |
| ۸ خلنو | ۹ مهرچال | |
| ۱۰ میشینه‌مرگ | ۱۱ ناز | |
| ۱۲ شاه البرز | ۱۳ سیالان | |
| ۱۴ توچال | ۱۵ وروشت | |
| ۱۶ پهنه‌حصار | ||
| رودها: | ۰ | |
| ۱ الموت درکا | ۲ چالوس درکا | |
| ۳ دوهزار درکا | ۴ هَراز | |
| ۵ جاجرود درکا | ۶ کرج درکا | |
| ۷ کجور درکا | ۸ لار درکا | |
| ۹ نور درکا | ۱۰ سرداب درکا | |
| ۱۱ سه‌هزار درکا | ۱۲ شاهرود درکا | |
| شهرها: | ۱ آمل | |
| ۲ چالوس | ۳ کرج | |
| سایر: | D دیزین | |
| E ایمامزاده هاشم | K کندوان | |
| * لتیان سد | ** لار سد |
رشته کوئون البورز ئو قلهٔ دماوند ئو به خصوص کارن کوئون(قاف) ناحیهٔ شومال سمنون خار جایگائئ بنویشتئون تاریخی تبرستون ئو افسانه‌ئون ئیرانی دارنه. از گتِ کوئون کوهنوردی وه دماوند ، پالان گردن ، دوبرار ، توچال ، پلنگ چال ، عجب شیر ، دوشاخ ئو چین کلاغ هسنه.