چالس

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
(چالوس جه بموئه)
چالوس
Kaspisches-meer-Iran.jpg
کشور Flag of Iran.svg ایران
اوستان مازرون
شهرستون چالوس
بخش مرکزی
قدیمی نوم شالوس، سالوس
سال شهر بیّن ۱۳۲۵
مردم
جمعیت ۱۲۰۰۰۰نفر (شهرستان)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع ۰
اطلاعات شهری
نماینده تعداد قاسم احمدی لاشکی
شهردار سياوش شمس
تأسیس شهرداری ۱۳۲۵
پیش‌شماره ۰۱۱–۵۲
سایت www.chalouscity.ir
شناسهٔ ملی خودرو ۷۲ ن
به شهر زیبا و توریستی چالوس خوش آمدید

چالِس اتا شهر هسته که مازرون دله دره و دشت کته. ویشتر مردم شهر چالِس ره کلارستاق بومیون که طبری تبار هستنه تشکیل دننه. بومی مردمون شهر چالِس دله مازرونی زوون گپ زننه، که کلارستاقی لهجه جه شهرت دارنه، گپ زننه.[۱][۲][۳][۴][۵] پهلوی دوره شرق گیلون جه کار وسه چالوس جه مهاجرت هاکردنه و قاجاری دوره نیز ایل کرد خواجوند چالوس جه تبعید بیی‌نه.[۶] شرق چالوس شه کجور وسه هسته،[۷] و کجوری مردم اونجه جه ساکن هستنه و کجوری گویش جه گپ زنه.[۸] سال ۱۳۹۵ شهر چالوس ۶۵٬۱۹۶ جمعیت داشته بیه.[۹]

تاریخچه[دچی‌ین]

چالس فارسی دله چالوس گاننه و خد مردم بومی شه شهره چالِس گاننه. چالس ره تاریخ‌نویسون که عربون جه بینه، شالوس و سالوس گاتنه. این شهر ِوَر «کچه» و «کبیر» شهرون هم دَینه که اسا دَنینه. گت داعی قیام که تموم تبرستون ره آخرسری بَیته و مازرونی مردم ره دشت و جلگه دله مسلمون و شیعه هاکرده، همین چالوس دله شروع بیی‌یه.[۱۰]

گانّه فارسی شاهون ات‌صَوه چالوس شهر ره بئیت داشتنه و فارسی شاهِ کیجا دستور هدا بی‌یه اتا دیفار شهرِ دور دَکشینه و سِوار است‌هاکرد داشتنه که اگه محلی‌ها شورش هاکردنه، وشون ره سرکوب هاکنن. مقدسی ِبائوت جه، وشون چالوس دله اتا قصر بساتنه که مسجد جامع جه وَر-به-وَر بی‌یه و هر دِتا سنگ جه بساته بینه. [۱۱]

تیمورلنگ این شهر ره رقد بدائه و چالوس اتا پچیک مَله بی‌یه تا ۱۳۱۰ شمسی دولت کومِک و پشتی جه، اتا توریستی شهر بیّه و پیش از انقلاب شمال ِمهم‌ترین ساحل و توریسم ره داشته.

منابع[دچی‌ین]

  1. . 
  2. «قاسم احمدی لاشکی نماینده مردم نوشهر، چالوس و کلاردشت در مجلس، گفت: زبان مازندرانی در حال فراموشی است که باید برای احیای آن فکری شود.». خبرگزاری مهر. 
  3. «زبان مردم بومی چالوس مازندرانی است که به طبری کلارستاقی شهرت دارد.». سایت استانداری مازندران فرمانداری چالوس. 
  4. اشمیت، رودیگر. راهنمای زبان‌های ایرانی. به کوشش ترجمه زیر نظر حسن رضایی باغ بیدی. تهران: انتشارات ققنوس، شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError. صفحه شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError جلد دوم. شابک ‎۹۶۴-۳۱۱-۴۸۸-۰. 
  5. نصری اشرافی، جهانگیر. واژه‌نامه بزرگ تبری. به کوشش حسین صمدی و سید کاظم مداح و کریم الله قائمی و علی اصغر یوسفی نیا و محمود داوودی درزی و محمد حسن شکوری و عسکری آقاجانیان میری و ابوالحسن واعظی و ناصر یداللهی و جمشید قائمی و فرهاد صابر و ناعمه پازوکی. تهران: اندیشه پرداز و خانه سبز، شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError. صفحه شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError جلد اول. شابک ‎[[ویژه:منابع کتاب/٠-5-٩١١٣١-٩٦٤|شابلون:FormattingError-۵-شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError-شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError]]. 
  6. علی اصغر یوسفی نیا،مشروطه بی نقاب،۳۳۰.
  7. http://www.iranicaonline.org/articles/kojur-i
  8. http://www.iranicaonline.org/articles/kojur-02-language
  9. "تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵". مرکز آمار ایران. 
  10. عبدالحسین زرین‌کوب، روزگاران، انتشارات سخن، صص. ۳۸۲--۳۸۴.
  11. رابینو، هاسنت لویی. «مازندران و استرآباد». فصل یکم. صفحهٔ 58.

پیوند به بیرون[دچی‌ین]

شابلون:شهرستان چالوس
مازرون اوستان

مازرون اوستان

مرکز ساری
شهرستانون آمل | بابل | بابلسر | بهشهر | تنکابن | جویبار | چالوس | رامسر | ساری | سوادکوه | قائم‌شهر | فریدونکنار | گلوگاه | محمودآباد | نکا | نور | نوشهر
شهرون

آلاشت | آمل | امیرکلا | ایزدشهر | بابل | بابلسر | بلده | بهشهر | بهنمیر | پل سفید | تنکابن | جویبار | چالوس | چمستان | خرم‌آباد | خلیل‌شهر | خوش‌رودپی | دابودشت | رامسر | رستمکلا | رویان | رینه | زرگرمحله | زیرآب | ساری | سرخ‌رود | سلمان‌شهر | سورک | شیرگاه | شیرود | عباس‌آباد | فریدون‌کنار | فریم | قائمشهر | کتالم و سادات‌شهر | کلارآباد | کلاردشت | کله‌بست | کوهی‌خیل | کیاسر | کیاکلا | گزنک | گلوگاه | گلوگاه (بابل) | گتاب | محمودآباد | مرزن‌آباد | مرزیکلا | نشتارود | نکا | نور | نوشهر