بندر گز

بندر گز و آشوراده نقشه که روس‌ها بکشینه

بندر گز گلستون اوستان ره اتا شهر هسته.

تاریخ

اینجه شاه اسماعیل صفوی گادِر بصورت اتا پچیک مَله وجود داشته و ونه نوم «کناره» بی‌یه. بعدها زندیون گادِر، که روسیه شه نیروها رسنی‌یه این منطقه، گز مهم بگردسته چون دریو کنار دیّه و کشتی‌ها تونستنه اینجه پَلی بَوون. ات‌سری مَله‌ئون اطراف جه مردم جمع بَینه این شهر دله و وه ره «بندر گز» بنومستنه.

قاجارون گادِر این شهر دله روسی مردمون و ارمنیون ساکن بَینه و چون پولدار بینه، شهر دکته وشون دَس. اتی که سال ۱۳۰۵ (رضا شاه گادِر) اتا ارمنی بندرگزِ نماینده پارلمون دله بی‌یه. ارمنون و روس‌ها این شهرِ اقتصاد ره خار هاکردنه و ترکمون‌ها و استرآبادی‌ها امونه اونجه و تجارت کاردنه.

سال ۱۳۰۶ قطار برسی‌یه گز دله و شهر شه نقطه اوج جه برسی‌یه ولی کم‌کم دریویِ ئو پس هنیشته و بندر ترکمن هم تأسیس بیّه که باعث بَیینه بندر گزِ اقتصاد رقد بوره و مردم مجبور بَوون کشاورزی ره رو بیارن.

فرهنگ

بندر گز اسا گلستانِ اوستانِ غربی‌ترین شهرها جه هسته و ونه مردمون مازرونی/گِلِکی جه گپ زنّه. این شهر ره دِتا بخش شمالی و جنوبی جه رَسِد هاکردنه که شمالی بخش اتا اسکله داشته و جنوبی قسمتِ مردمون کشاورزی جه زندگی کانّه.