پرش به محتوا

حسن حسن‌زاده آملی

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
حسن حسن زاده آملی
شخصی معلومات
بزا-روز
بمردن
مِزار
اشرافی لقب
لقب
علامه، ذوالفنون، آیت‌الله العظمی
ملیت(ون)
مدرسه
گپ‌بزن زوون
پیشه‌ئون
دیگر معلومات
دین
رِمبِش
استاد
شاگردون
وبسایت
allamehasanzadeh.com (فارسی) ونه پارامتر ره Wikidata دله دچی‌ین

حسن حسن‌زاده طبری آملی مشهور به حسن حسن‌زاده آملی و علامه حسن‌زاده (عبدالله وچه) (بزائه‌ی ۱۳۰۷ - ایرا) ملا، مجتهد و طبیب و حوزه‌ی استاد هسته.

زندگی‌نومه

[دچی‌ین]

اواخر سال ۱۳۰۷ هجری خورشیدی روستای ایرای لاریجان آمل دله کنارهکته.

شیش سالگی گادِر، مکتبخنه بورده و بخوندستن و بنویشتن ره یاد بیته. تعدادی از جزوات متداول مکتبخنه‌ئون اون گادِر ره بخوندسته و همون وچگی زمون تموم قورآن ره یادبیته. ای دورهٔ ابتدایی دروس حوزوی ره بخونسته. زمون ورود وه به حوزهٔ علمیه مهرماه سال ۱۳۲۳ هجری شمسی بی‌یه.

متون ابتدائی درس حوزه ره آمل دله ممد غروی و عزیزالله طبرسی و شیخ احمد اعتمادی و عبدالله اشراقی و ابوالقاسم رجائی و آیت‌الله فرسیو و... یادهایته و آمل دله شروع هاکرده به درس‌هدائن چنتا کتاب مقدماتی.

تهرون کوچ‌کشی

[دچی‌ین]

وه شهریور ۱۳۲۹ خورشیدی بورده تهران و چن سالی مدرسهٔ حاج ابوالفتح دله دَیی‌یه و باقی کتب حوزوی ره آیت‌الله سید احمد لواسونی پَلی بخونسته. چندین سال مدرسهٔ مروی دله دیی‌یه و زیر نظر آیت‌الله ممد تقی آملی و حاج میرزاابوالحسن شعرانی طهرانی (به مدت ۱۳ سال) درس خونسته و همونجه جه اجازهٔ اجتهاد بَیته.

تهران جه قم بوردِن

[دچی‌ین]

در سال ۱۳۴۲هجری شمسی به قصد اقامت قم، تهران ره ول هاکرده و پس از اون بورده قم، شروع هاکرده به تدریس معارف حوزوی و فنون ریاضی.

علوم

[دچی‌ین]

اسطرلاب و ربع مجیّب به نحو کمال و معرفت آلاتی که کتابون یادبَیی بائوته دله هسته.

  • قانونچه ممد بن ممود چغمینی
  • شرح الاسباب نفیس بن عوض بن حکیم طبیب
  • تشریح کلیات قانون شیخ الرئیس

درایه و رجال

[دچی‌ین]

دورهٔ کامل رسالهٔ شعرانی که تا اِسا چاپ نیّه و دورهٔ کامل «جامع الرواة اردبیلی»

حدیث و روایت

[دچی‌ین]
  • جامع وافی فیض کاشانی

ونه گت ِاساتید

[دچی‌ین]
  • رفیعی قزوینی
  • مهدی الهی قمشه‌ای
  • علامه طباطبائی
  • ممد حسن الهی طباطبائی
  • حاج سید مهدی قاضی تبریزی

تدریس

[دچی‌ین]

برخی از دروسی که آیت‌الله حسن‌زاده آملی تدریس هاکرده،[۴] به شرح ذیل هستنه:

  • چار دوره اشارات با شرح خواجه (صفحه ۲۵۳).
  • مصباح الانس (هشت سال) حوزهٔ علمیهٔ قم دله حجت‌الاسلام سمندری نجف‌آبادی و دکتر امامی نجف‌آبادی وسّه و دوره دوم ونه تدریس که سال ۱۳۷۰ شروع و به دلیل کسالت وه سال ۱۳۷۱ تعطیل بیّه (صفحه ۲۵۵).
  • شرح فصوص الحکم قیصری چار دوره که شاگردون وسّه املاء گاته و وشون نوشتنه. (صفحه ۲۵۵)
  • ات دوره کامل شفا شیخ رئیس که ضمن تدریس روی چندین نسخهٔ تصحیح بَیی جه و تعلیقات و حواشی هاکرده(صفحه ۲۵۴).
  • چار دوره تمهید القواعد حوزهٔ علمیهٔ قم دله که هر دوره حدود چار سال طول بکشی‌یه (صفحه ۲۵۴).
  • «اُکَر مانالاؤس» که مدت سه سال حوزهٔ علمیهٔ قم دله طول بکشی‎یه(صفحه ۲۵۶).
  • دِتا کتاب «اُکَر ثاوذوسیوس و مساکن» به تحریر خواجه طوسی (صفحه ۲۵۷).
  • اصول اقلیدس (صفحه ۲۵۷).
  • دروس هیئت و دیگر رشته‌ئون ریاضی (صفحه ۲۶۳).

تدریس، تحصیل همراهی

[دچی‌ین]

مدت اقامت تهران طی سیزده سال یا ویشتر همراه با اشتغال به تحصیل علوم به تدریس مدارس حوزوی هم اشتغال داشته و کتابون ذیل ره تدریس هاکرده:

  • معالم الاصول
  • مطوّل تفتازانی
  • کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد در علم کلام
  • قوانین در اصول
  • شرح محقق طوسی بر اشارات شیخ رئیس در حکمت مشائیّه
  • شرح لمعه در فقه
  • ارث جواهر در فقه
  • لئالی منتظمه
  • جوهر نضید
  • حاشیه ملا عبدالله
  • شرح شمسیه

این چارتا کتاب علم منطق وسّه هستنه.

  • هیئت فارسی قوشچی دله
  • شرح چغمینی
  • تشریح الافلاک شیخ بهایی
  • اصول اقلیدس
  • زیج بهادری

پنج کتاب فوق ریاضیات هستنه:

  • هیئت
  • حساب
  • هندسه

عرفان و اخلاق

[دچی‌ین]
  • لقاء الله
  • وحدت از دیدگاه عارف و حکیم
  • انه الحق
  • ولایت تکوینی
  • عرفان و حکمت متعالیه
  • الهی نامه الهی نومه متن
  • انسان در عرف عرفان
  • کلمه علیا در توقیفیت اسماء
  • اصول و امّهات حکمی و عرفانی
  • تصحیح رساله مکاتبات
  • تصحیح و تعلیق تمهید القواعد
  • تصحیح . تعلیق شرح فصوص قیصری
  • تصحیح و تحشیه رساله تحفة الملوک فی السیر و السلوک
  • مفاتیح المخازن
  • شرح فصوص الحکم
  • مشکاة القدس علی مصباح الأنس
  • شرح طایفه‌ای از اشعار و غزلیات حافظ
  • نور علی نور در ذکر و ذاکر و مذکور
  • باب رحمت
  • نامه‌ها برنامه‌ئون
  • قرآن و عرفان و برهان از هم جدایی ندارند
  • فص حکمه عصمتیه فی کلمه فاطمیه
  • شرح فص حکمه عصمتیه فی کلمه فاطمیه
  • نهج الولایه

فلسفه و منطق

[دچی‌ین]
  • اتحاد عاقل به معقول
  • نصوص الحکم بر فصوص الحکم
  • رساله جعل
  • صد کلمه
  • تصحیح اسفار اربعه
  • تصحیح و تعلیق کتاب نفس شفاء
  • رساله‌ای در تضاد
  • رساله‌ای در اثبات عالم مثال
  • رساله‌ای در حرکت جوهری
  • ممدّ الهِمَم فی شرح فصوص الحِکَم
  • رساله نفس الأمر
  • نهج الولایه
  • درر القلائد علی غررِ الفَرائد
  • النور المتَجَلّی فی الظّهور الظِّلّی
  • مفاتیح الاَسرار لسلّاک الأسفار
  • سرح العیون فی شرح العیون
  • گشتی در حرکت
  • الحجج البالغة علی تجرد النفس الناطقة
  • گنجینه گوهر روان
  • رساله‌ای در اثبات عالم مثال
  • رساله مُثُل
  • تصحیح و تعلیق شرح اشارات
  • ترجمه و شرح سه نمط آخر اشارات
  • تصحیح و تعلیق شفا
  • ترجمه و تعلیقِ الجمع بین الرَّأیَین
  • رساله اعتقادات
  • الأصول الحکمیّة
  • رساله رؤیا
  • من کیستم
  • رسالة فی التضاد
  • دروس معرفت نفس
  • نثر الدراری علی نظم اللئالی
  • رساله‌ای در مسائل متفرقه فقهی
  • تعلیقات علی العروة الوثقی فی الفقه
  • وجیزه‌ای در مناسک حج

تفسیری آثار

[دچی‌ین]
  • تصحیح خلاصة المنهج
  • انسان و قرآن

کلامی آثار

[دچی‌ین]
  • خیر الأثر در رد جبر و قدر
  • رساله قضا و قدر
  • لیلةالقدر و فاطمه علیها السلام
  • رسالة فی الإمامة
  • رساله‌ای در کسب کلامی
  • فصل الخطاب فی عدم تحریف کتاب ربّ الأرباب
  • رسالة حول الرؤیا

روایی آثار

[دچی‌ین]
  • تصحیح نهج البلاغه
  • تصحیح سه کتاب (ابی الجعد، نثر اللئالی، طب الأئمّة)
  • تکملة منهاج البراعة
  • مصادر و مأاخذ نهج البلاغه
  • انسان کامل از دیدگاه نهج الیلاغه
  • شرح چهل حدیث در معرفت نفس
  • رساله‌ای در اربعین

ریاضی و هیوی

[دچی‌ین]
  • دروس معرفة الوقت و القبلة
  • رساله کلّ فی فلک یسبحون
  • رساله‌ای در تناهی ابعاد
  • تصحیح کتاب الإستیعاب فی صنعة الأصطرلاب للبیرونی
  • تعیین سمت قبله مدینه
  • الصحیفة العسجدیّة فی آلاتٍ رصدیّة
  • الکوکب الدرّی فی مطلع التّاریخ الهجری
  • رساله سی فصل
  • تعلیق تحفة الأجِلَّة فی معرفة القبلة
  • رساله قطب نما و قبله نما
  • تعلیقه بر رساله مولا مظفر
  • رساله میل کلّی
  • رساله ظِل
  • رساله تکسیر دایره
  • تصحیح کتاب المناظر فی کیفیّة الابصار
  • رساله‌ای در اختلاف منظر و انکسار نور
  • رسالة فی تعیین البُعد بین المرکزین و الأوج
  • رسالة فی الصّبح و الشّفق
  • رساله‌ای پیرامون فنون ریاضی
  • رساله‌ای در مطالب ریاضی
  • دروس هیأت و دیگر رشته‌های ریاضی
  • تصحیح و تعلیق شرح جغمینی
  • تصحیح و تعلیق تحریر اصول اقلیدس
  • تصحیح و تعلیق اُکَرِ مانالاؤس
  • تصحیح و تعلیق تحریر اُکَرِ ثاوذوسیوس
  • شرح زیج بهادری
  • تصحیح و تعلیق شرح بیرجندی بر زیج الغ بیک
  • تصحیح و تعلیق شرح بیرجندی بربیست باب
  • تصحیح و تعلیق تحریر مجسطی
  • استخراج جداول تقویم
  • تصحیح و تعلیق الدّرّ المَکنون و الجوهر المَصون
  • دروس معرفت اوفاق
  • شرح قصیده کُنوز الأسماء


ادبی آثار

[دچی‌ین]
  • تقدیم و تصحیح و تعلیق نصاب الصِّبیان
  • تصحیح کلیله و دمنه
  • تصحیح و اعراب اصول کافی
  • دیوان اشعار
  • قصیده یَنبوع الحیاة
  • مصادر اشعار دیوان منصوب به امیر المؤمنین
  • تعلیقه بر باب توحید حدیقة الحقیقة
  • تصحیح گلستان سعدی
  • تعلیقه بر قسمت معانی مطوَّل
  • امثال طبری (حسن‌زاده آملی)

بقیه کتابون

[دچی‌ین]
  • تقدیم و تصحیح و تعلیق خزائن
  • هزار و یک نکته
  • هزار و یک کلمه
  • مجموعه مقالات
  • ده رساله فارسی
  • کشیکل
  • مصاحبات

مراجع

[دچی‌ین]
  1. "علامه حسن‌زاده آملی دار فانی را وداع گفت + زندگی نامه". شفقنا. ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۱. Archived from the original on 26 September 2021. Retrieved 26 September 2021. {{cite web}}: Check date values in: |access-date=، |date= و |archive-date= (help)
  2. نشانی اینترنتی: https://www.mashreghnews.ir/photo/1277449.
  3. عنوان : Identifiants et Référentiels — ناشر: Agence bibliographique de l'enseignement supérieur — شناسهٔ idRef: https://www.idref.fr/139502653 — هارشی‌ین تاریخ: ۱۳ مه ۲۰۲۰
  4. شرح دفتر دل جه، باب یازدهوم، جلد ۲، شارح صمدی آملی.

پیوند به بیرون

[دچی‌ین]