زنبورک اتا داز(گونه) بالو(سلاح) دره کا افغنون ایرانیون وِره صفویون گدرر بساتنه. وه بالو اتا دازتَکوتو تِپ(متحرک تِپ) بیه کا اِشتر ترک رو اِشتنه و ونه جا کار کَشینه. وه بالو تا قاجار و پهلوی زمونه هارشیه بَیه. وه بالو کشورونی مصر و هند دله رَسم بییه. وه که زنبورک جا کار کِنه ره زنبورکچی گتنه.
وه بالو نوم باره کلمباری اتا ایتالیائی سرهنگ و مهندز اغا محمد خان بارگا دله بییه گِنه:(زنبورک نوم کَنگِلی جا اِنه چو وه نظامی تِلِک کار وره بیاردن اون گدار کا بدخائون چوم بیتن و بچا و گرماء جا بوسِّنِنه بیه و ایی گدارون وه سپائیون تشی کنگلی ئون وار وَره ایارنِنه و وشون ره دمّه بوسنیه نه. )
قاجار اصطلاحات فرهنگ دله زنبورک ره پِچیک تِبی(کچیک توپ) گنه کا اُشتر تِرک اِلِنه و چن چارپاره(گلوله) تونه دِم هدنه.
اسدالله معطوفی باوِر دارنه کا افغانون نخستین کَش وه بالون ره بساتنه و محمود افغون شه هوتکیان سر دکلیین(شورش هکردن) زنبورک جا صفویون سرتهی سه اَلُفته(خَیلی) کار بَورده.
ونه وار کلمباری گنه:( مه نظر اِنه افغنون نخستین کش وِره بساتنه و وشون اتا پچیک تپ ره اِشتر تِرک اِشتِنِنه وِره اتا تکوتو محور جا اشتر ره زین وِسِّنِنه. تیر دم هدائنِ گدر وشون اشتر ره میس دائنه(وادار کردنه) هنیشه و اون سفر تیر دم دائه.
افشاریون گدر نادرشا وه بالون ره الفته گس هدائه. بتونسه تکوتو تپ و گته تپ کل بزوئن جا اتا نو دپیتن سیستم جا ارتش دله بساتنه. نادر زنبورکون جا افغنون ره ایران جا هوزنیه(بیرو هکنه).
تومی باویم کا زنبورک اشتر ترک رو سوار بییه و سه پایه رو هم اِشتِنِنه. اشتر باچَم جانور(مناسب جانور) جا به جایی جنگ افزار بیه و اشتر تونسنه صحرا و سخت شرایط آتاری مدار هکنه و ونه وسه وه خیلی باچم بیه.
زنبورکون تیررِس اِشکاری خَرله (توفنگ) وار بیِنه کا صد تا صدو پنجاه سوچمه آغوزه هَندَچََک(اندوزه) داشتنه کا تا 200 متر تیررش داشتنه. هدف بیتن سه زنبورک چی ونه دوشمن یِر بوردنه وتا بتونن دِرِس تیر دم هدننه.
غلام حسین مقتدر شه کتاب دله (تاریخ نظامی ایران) زنبورک تیررس باره گنه:[دچی‌ین]
تپ خنه پلی اتا زنبورک خنه ام بیه کا ونه دله زنبورک ساتِنه. زنبورک ره اشتر زین رو اشتننه . زنبورک چیون سواری گدر زنبورک ره مشت کردنه و اون سفر تیر دم دانِنه. وشون تیر خرله سوچمه هندچک بیه و باروت ره اشتر زین وسننه. الفته موارد پیش ایمو کا اشتر رم هکنه و زنبورک چی ره بکوشه.
کلمباری پانزده سول آغا محمدخان درگا دله بیه و وه شه گدر الفته چیزئون ره ایران ارتش دله دِرِس هکرده کا زنبورک باره وه موارد دَره:
اتا عراجه طرح بشتن اردیبهشت 1226(تَوَری تقویم: دِه ما 1359)(میلادی: مه 1847)دله اشتر ترک رو خار تیر دم هدن اشتر بجونبسن گدر دله سه.
استفاده باتری بشتن جا(اتا آیین تکه کا چارپارئون و باروت ونه دله اشتننه تا هلّه تر خشاب آلشا هکننه).
کلمباری وه اشتر کا زنبورک ونه رو اشتننه باره گنه:[دچی‌ین]
اتا گت زین اشتر ترک رو اشتننه و ونه رو اتا سیو نمدی پارچه سَروتِن کاردننه(می پوشاندند). زینِ ده دیم رو ده تا سیو قیش گالوج دار کردنه و وشدون دله مهمات حمل بیه. اشتر بتیم و و ونه رو ره تیپ تاپِلی(رنگورَنگ) نَوارئون دار کردننه. وشون اشترون تربیت بَیه بیینه و بلِن چمر وشون ره آرز ناکردنه و تنها الجه گدر دله اگه زل بوننه وشون شه سوار ره کوشنه.
آخر سری وه بالو ایران ارتش مدرن بَیِن سه بنه بشته بَیه(کِنار بشته بیه).
وه بالو جا استفاده هکردن قرن 18 دله هند دله رَسم بییه کا دُرّانی(احمدشا درانی) 2000 زنبورک ره الجه دله مَراتا امپراطوری جا استفاده هکرد. وه بالو اتا افغونستون و انگلستون الجه دله و آنگلیس نورد و امپراطوری سیک دله استفاده بییه.
هندی سواره نظام
زنبورکچی
دهلی سواره نظام
زنبورک بالو
چینی سربازون سیو هَیلا کنار(سیو رو خنه)
_on_a_camel._Gouache_painting,_19th_century_Wellcome_V0045595.jpg)
