سمنانی زوون

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
کاسپینی زوونون. سمنانی زوون ره صورتی رنگ جه سِراق دِنه.

سمنانی زوون یا کومسی زوون اتا ایرانیج زوونون هسته که کاسپینی زوون گروه دله قرار دارنه[۱]. وه ره ات‌تی انتقالی زوون ایران مرکزی زوونون و زبان طبری میون دونّه.[۲] ناصر خسرو گاته که سمنانی‌ها فارسی ره «دیلمی لهجه» جه گپ زنّه[۳] گیتی شکری و بهروز محمودی‌بختیاری گانّه، سمنانی زوون تاتی و تالشی جه نزدیکی دانّه.[۴][۵]

سمنون ناحیه‌ی گویشون[دچی‌ین]

چندین گویش سمنون پلی رواج دارننه که شامل سرخه‌ای، لاسگردی، افتری، سنگسری و بیابونکی می‌باشد.[۶]

شخصی ضمیرون مفرد:١ ٢ ٣ جمع:١ ٢ ٣
سرخه‌ای فاعلی ā ū ham huž žin
غیر فاعلی mun žu ham huž žin
لاسگردی فاعلی a to žo ham hōž žon
غیر فاعلی am, mo to,ta žo ham hōž oya
سنگسری فاعلی a nā مؤنث / nö مذکر ham anun
غیر فاعلی ma ta nī مؤنث / ne مذکر ham anun
بیابونکی فاعلی a tu un hamā šamā un(a)hā
غیر فاعلی mu ta žu hamā šamā žun
افتری فاعلی a tu u hēm hūy yūn
غیر فاعلی mu(n) ta


بن بنویشتون[دچی‌ین]

  1. منبع: اُرانسکی، یوسیف م.، زبان‌های ایرانی، ترجمه دکتر علی اشرف صادقی، تهران، انتشارات سخن ۱۳۷۸.
  2. بریتانیکا دانشنومه
  3. BOSWORTH,C.E. , encyclopedia of islam,۲ed ed,vol 9,"SIMNAN",LEIDEN,BRILL,1997,pp ۶۱۳-۶۱۴
  4. شکری، گیتی، دانشنامه جهان اسلام، جلد ۶، مدخل "تات"
  5. محمودی‌بختیاری، بهروز، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد ۱۴، مدخل "تاتی"
  6. اشمیت، رودیگر. راهنمای زبان‌های ایرانی. ج. دوم. به کوشش حسن رضایی باغ‌بیدی. ترجمهٔ آرمان بختیاری. عسکر بهرامی، نگین صالحی. تهران: ققنوس، شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError. شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError-شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError. شابک ‎[[ویژه:منابع کتاب/٦-٣٩٠-٣١١-٩٦٤|شابلون:FormattingError-شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError-شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError-شابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingErrorشابلون:FormattingError]]. 

ایرانیج زوونون

رج غربی ایرانیج زوونون
غربی شمال

باستون: مادی  میانا: پارتی (پهلوی اشکانی)  ترنه: آذری | گیلکی | مازرونی ِزوون | تالشیکی | تاتی تبار زوونون | کردی کرمانجی | کردی سورانی | زازا-گورانی | سمنانی | مرکزی ایرانیج زوونون | بلوچی | سیوندی 

غربی جنوب

باستون: باستونی پارسی  میانا: میانا پارسی (پهلوی)  ترنه: فارسی | لری | بختیاری | لارستانی | بشاگردی | کمزاری | تاتی اران 

رج شرقی ایرانیج زوونون
شرقی شمال

باستون: اوستایی  میانه: سغدی | خوارزمی | بلخی | غربی سکایی | آلانی | سرمتی  ترنه: آسی | یغنابی (سغدی نو) 

شرقی جنوب

میانا: سکایی-تخاری  ترنه: پشتو | پامیری زوونون | پراچی | ارموری | منجی | یدغه 

۱-بلوچی گویشورون مهاجرت وسه جوغرافیائی هارشا ی جا ایران فلات ره شرقی جنوب منتقل بهینه. ۲- غربی جنوب رج ره رج فارسی‌تبار نیز گن نه. ۳-ویشتر زوون‌اشناسون، اوستایی ره غربی و شرقی رجون مرز دله دسته‌بندی کن نه.