پرش به محتوا

تالشی

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
تالشی
Tolışi‎، تؤلشی، толыши، Tolışə zıvon، Tолышә зывон، تؤلشه زوؤن
  مقدار دچی‌ین (P18) ویکی دیتا دله

گنش‌کرون 764400 [۱]  مقدار دچی‌ین (P1098) ویکی دیتا دله
کشور آذربایجون[۲]
ایران[۳]  مقدار دچی‌ین (P17) ویکی دیتا دله
بومی جائون تالش
لنکرون
گیلون اوستان
زنجان اوستان
اردبیل اوستان  مقدار دچی‌ین (P2341) ویکی دیتا دله
خط لاتین خط، عربی خط و سیریلیک الفبا  مقدار دچی‌ین (P282) ویکی دیتا دله
خانواده هندو-اروپایی زوونون ونه پارامتر ره Wikidata دله دچی‌ین
ایزو 639-3 tly[۴]  مقدار دچی‌ین (P220) ویکی دیتا دله
نقشه
تالشی ات‌خله لهجه دارنه که سه‌تا چلّه بـِن قرار گیرنه

 این زوونِ ویکی‌پدیا

تالشی (تالشی جا: تالشی زَوُن یا толышә зывон) اتا اِرانیج زوون نوم هسسه. تالشی زوون ایران غربی شمال زوونون و کاسپی زوونون رج دله قرار گیرنه. گِلان ِشمالی قسمت و اردبیل ِشرقی قسمت ایران دله و آذربایجون ِجنوبی قسمت دله، تالشی جه گپ زنّه.

تالشی زوون مازرون ِدریوی ِکناره ره گیلکی و مازرونی زِوون جا هم‌ریشه هسسه ولی وشون جا تفاوت دارنه. تالشی زوون گیلکی و ترکی جا همسادا بیه و وشون رو تأثیر بـِشته انی وشون جا تأثیر بَئیته.[۵][۶][۷]

تالشون شه چلّه‌ئونی دارنه. شمالی تالش میون پنج‌تا گویش دارمبی آستارایی، لنکرانی، ماسالی، لریکی و عنبرانی. جنوبی تالش دله، آستارای جا تا ماسال ور اتا جور تالشی گب زنّه که ترکی واری‌ئه، اما ماسال جا تا صومعه سرا، فومن، ماسوله و شفت ِدهاتون وَر، اصیل تالشی گب بزه بونه. ترکی زوون که ایرانی تبار جه نی‌یه تالشی میون نفوذ هاکرده و ونه اختلاف گویش ره باعث بیی‌یه.

تالشی مردمون ره تومبی به دتا بخش تقسیم هاکنیم:

  1. اتا جا نشیر مدومون که سهر و دیات دله درننه و کیشاورزی کننه ره تالش گننه.
  2. کسونی که کوچ نشیرنه و کوهون دلهدرننه و دامداری کننه ره گالش گننه.

اردبیل اوستان تالشون شه زوون خله خار حفظ هاکردنه و عنبران نمین اردبیل دله درننه.

بن بنویشت

[دچی‌ین]
  1. https://www.joshuaproject.net/people_groups/15220 — هارشی‌ین تاریخ: ۲۹ آگوست ۲۰۱۷
  2. ScriptSource - Azerbaijan — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  3. ScriptSource - Iran — هارشی‌ین تاریخ: ۲۱ آگوست ۲۰۲۳
  4. https://op.europa.eu/web/eu-vocabularies/at-dataset/-/resource/dataset/language
  5. تالشی زوون و ونه فامیلی کوردی جا
  6. اسلام گت دایرة‌المعارف جلد ۱۴ مدخل تالش. علی عبدلی
  7. علی عبدلی، فرهنگ تطبیقی تالشی - تاتی - آذری، تهران، ۱۳۸۰.

منابع

[دچی‌ین]

بِریمْ بگردستن

[دچی‌ین]

شابلون:Incubator