محمدرضا شاه

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
(ممدرضاشاء جه بموئه)
محمدرضا پهلوی
شناسنومه
کامل نوممحمدرضا پهلوی
بزاروز۲۶ اکتبر ۱۹۱۹
بزاجاتهران، ایران
بمردن تاریخمحمدرضا پهلوی
همسرفوزیه مصر
سرایا اسفندیاری-بختیاری
فرح دیبا
سیاسی اطلاعات
سمتشاه محمد رضا
۱۶ سپتامبر ۱۹۴۱ تا ۱۱ فبرواری ۱۹۷۹ اند ۱۹۷۹
محمدضاشاء خونواده

محمدرضا پهلوی مشهور به محمدرضاشاء (بزائه‌ی ۴ آبان ۱۲۹۸ تهرون دله، بمرده‌ی ۵ مرداد ۱۳۵۹ قاهره دله)، ایرانی سیاستمدار بی‌یه که ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ تا ئیرون ایسلامی انقلاب که ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ اتفاق دکته، ئیرون دله شائی هاکرده. محمدرضاشاء واپسین کسی بی‌یه که ئیرون دله پادشائی هکرده و ونه په جمهوری ایسلامی راه هکته.

جانشینی[دچی‌ین]

محمدرضا پهلوی در ۱۷ سالگی سوییسِ جا به ئیرون بردگسّه و دانشکده افسری دله تحصیل ره ادامه هدائه. سال ۱۳۱۸ دله، فوزیه (شهبانو فاروقِ خواخر) جا، شائ مصر، ازدواج هکرده. حاصل این پیوند کیجایی به نوم شهناز بیه. طی این دوره از زندگی، محمدرضا پهلوی به تدریج رضاشاء پهلی فونون شاهون‌شائئ و رموز سیاستون جا آشنا بیه و جلسات روزانه مونظمی وشون میون برقرار بیه.

سال ۱۳۳۲[دچی‌ین]

کودتائ ۲۸ مرداد، که با طرح و حمایت پیلی و ایجرائی سازمون مخفی ایطیلاعات بریتانئون و سازمون ایطیلاعات نیشتنگائئ آمریکا، علیه دولت مصدق در مرداد ۱۳۳۲ انجوم بیه موجب برکناری دولت دوکتور مصدق بیه و ممدرضا که پس شکست کودتای ۲۵ مرداد به روم بورد بیه به ایران بردگسه و شه حکومت مطلقه ره سر بیته.

بوردن از ئیرون[دچی‌ین]

روزنومه ایطیلاعات ایران خور ِبوردن شاء ره مردمون وسّه چاپ هکرده

روح‌الله خمینی ملاء اهل تشیع رهبری قیومی ره عهده بیته که دولت شاء ره سرنگون بساته. این خیزش که با قیوم ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ آغاز بیه سرانجوم منجر به بوردن شاء از ئیرون بیه.(به توصیه آمریکا) و سرانجوم ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ دله نظام حکومتی شاهون‌شائئ سقوط هکرده.

دلیلای پیروزی اینقیلاب ایران بسته به دیدگا تحلیلگرون شامل نارضایتی مردمون از حکومت شا و ونه مظاهر نا اسلامی، مشکلات روحی شا که مونجر به خطائون تصمیم گیری توسط وه بیه تصمیمون غلط آمریکا در خصوص حقوق بشر ایران دله و سرانجوم گوادلوپ کونفرانس دله قطع هاکردنِ حیمایت سران غرب شاهِ جا بیه.

بمردن[دچی‌ین]

شاء پس خروج از کشور ابل مودتی ره در منطقه بموندسه به اومید اونکه مجددا به حکومت بردگرده. با شدت یافتن بیماری سرطان طحال، وه مجبور بیه بر خلاف تمایل دولتمردون آمریکا، درمون پزشکی وسه به نیشتنگاء سرطان مموریال اسلون-کترینگ ایالات موتحدون آمریکا دله بوره. با بروز بوحران گروگانگیری، هیچ کشوری علاقه به پناه دادن اتا سلطان بی تاج و تخت نداشته. روزنامه نیویورک تایمز وه ره به اتا قایق سرگردونی تشبیه هکرده که اتا بندر پهلوبیتنِ وسه خوانه. شا پس از خروج از بیمارستون ابل به نیشتنگاء پزشکی ویلفورد هال در پایگا نیروی هوایی لاکلند در تگزاس، و بعدأ به پاناما و مکزیک سپس ونه جا به مصر بورده. وه سن ۶۱ سالگیِ دله، ۵ مرداد ۱۳۵۹ دله (۲۷ ژوئیه ۱۹۸۰) بر اثر بیماری ماکرو گلوبولینمی ئوالدنشتروم مصرِ دله بمرده. ونه جسد مسجد الرفاعی مصر دله دفن بیه.

گت کارون ونه زمون دله[دچی‌ین]

  • انعقاد معاهده الجزایر و تعیین خط سامونی ایران و عیراق و تثبیت حاکمیت ایران، اوئون اروندرود دله
  • حضور نیظامی ایران در جزایر ایرانی ابوموسی، گتِ تنب و خوردِ تنب
  • به رسمیت بشناسین ایستیقلال بحرین
  • برگزاری جشنون ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران
  • تغییر مبدا تاریخ ایران از هجری خارشیدی به تاریخ شانشائی
  • افزایش سطح قودرت نیظامی ارتش ایران
  • مشارکت در تأسیس اوپک
  • توسعه نیروئون نیظامی ایران
  • تأسیس سازمون انرژی اتومی ایران
  • تاسیس مجلس سنا
  • تاسیس سازمان اطلاعات و امنیت کیشور (ساواک)

منبع[دچی‌ین]

  • عظیمی، فخرالدین. بحران دموکراسی در ایران. تهران: نشر البرز ۱۳۷۲
  • سفری، محمدعلی. قلم و سیاست. تهران: نشر نامک، ۱۳۷۱