ونوشه
وَنوشه اتی گُل نوم هسته که ونوشه‌ئون تیره (Violaceae) جوئه که ویشته نواحی موعتدل دله پیدا وونّه. ونوشه اتتی گُل هسته که ونه انباره (= ساقه) پچیکه و ونه رنگ وَنِفش، یا زرد و وَنِفش‌ئه و البته ونه دیگه رنگون هم ات‌کمه بعضی جائون پیدا وونه. ونوشه طب سنتی دله دَیی‌یه و هنتا هم پزشکی دله دره.
مازرون دله ونوشه شه جنگل دله دَرنه، ولی اسا دیگه باغچه‌ئون دله ململ بی‌ین وسّه وه ره کارنّه، وه ره اینجه زمستون گادِر کارنّه. مازرونی ادبیات دله هم ونوشه جه اتا وِهاری گل جه نوم بَورده وونه.
ونوشه گردی اتا قدیمی آداب و رسوم که ات‌کمه پیش از عیدی مازرون دله اجرا وونه. حدود 20 تا 25 روز پیش از نوروز ات عده جوونون و میانسالون جمع وانّه شونّه کوه و سی سَر و هرکاجه ورف کَته، ورف ره دَس جه کنار زنّه تا شه چِش جه بَوینن اگه ات‌جا ونوشه دَره، بورِن و مردِم ره خَور هادِن که عید دَره نزدیک وانه. مراسم توم بیّن په، جوونون اتا شعر ونوشه خَوری خوندنّه و راه کفنّه شونّه شه مَله.
نگارخنه[دچی‌ین]
نارنجی وَنوشه
اسپه ونوشه
گوستفلیکای ونوشه
آدونکای ونوشه
سه رنگِ ونوشه
منابع[دچی‌ین]
- سبزینه کتابون
- سبزینۀ مجله - دومین شوماره
- ونوشه گردی در کیاسر: تبرستون استانی کانال ِسایت
 |
ویکی تلمبار دله بتونّی پروندهئونی که ونوشه خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |