چچن(روسی جه: Чеченская Республика)، (چچنی جه:Noxçiyn Respublika Noxçiyçö) اتا شهگردون جمهوری هسته که روسیه و قفقاز دله دره. چچن جمیعت سال ۲۰۰۲ دله ۱٬۱۰۳٬۶۸۶ نفر بییه و ونه مرکز شهر گروزنی هسته.
چچن مردم اکثرا مسلمون هستنه و اتی ترکی زوون جه گپ زنه. زمونی که شوروی دپاشندی بیه، چچنیشون خاستنه روسیه جه سیوا بوون ولی روسیهی ارتش لشکر بکشییه و چچن ره سرکوب هاکرده. وشون شه منطقه دله اسا شهگردون و خودمختار هستنه و سیوا دولت دارنه ولی هنتا روسیهی قفقازی مناطق جه هستنه. رمضان قدیروف که چچن رئیسجمهور هسته، پوتین ِنزدیکِ متحدون و رفخون جا هسته.
آنا پلیت کوفسکایا. «یک گوشه کوچک از جهنم: برداشت هائی از چچن» شابک ۰-۶۷۴۳۲-۲۲۶-۰
کریس برد. «گرفتن یک تاتار: یادداشت هائی از قفقاز»" [شابک ۵-۶۵۰۶-۷۱۹۵-۰]
کارلوتا گال، توماس دی وال، «چچن: فاجعه در قفقاز» [شابک ۵-۳۱۳۲-۸۱۴۷-۰]
یوان بورناشتاین و مارک ریبوسکی، «یازده روز جهنمی: داستان حقیقی از ربوده شدن من، ترور، شکنجه نجات تاریخی اف بی آی و کا گ ب» آتور هاوس، ۲۰۰۴. شابک ۳-۹۳۰۲-۴۱۸۴-۱