بچا جنگ

ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
(جنگ سرد جه بموئه)
اروپای نظامی ائتلافون سرد جنگ په
سال ۱۹۵۹ سرد جنگ، دِتا ژئوپولیتیکی بلوک مخالف ره بساته.
سال ۱۹۸۰ هنتا کشورون دِتا بلوک میون دَیینه.

بچا جنگ (اینگیلیسی جه: Cold war) اتا اصطلاح هسته اتا دوره شنه که ونه دله تنش‌ئون، کشمکشون و رقابتونی متحده ایالات، شوروی و وشونای په‌روون دهه‌ئون ۱۹۴۰ تا ۱۹۹۰ گادِر به وجود بموئه. این دوره دله این دِتا ابرقدرت میون رقابتونی موضوعات مختلف جه، مثل نظامی اتحاد، ایدئولوژی، روانشناسی، جاسوسی، ورزش، نظامی تجهیزات، صنعت و فناوری توسعه بساته بَیی‌یه. این رقابتون پیامدونی مثل فضایی مسابقات، دفاع وسّه هزینه‌ئون، هسته‌ای مسابقات و غیرمستقیم جنگون ره شه دمبال‌کِت داشته.

شوروی و آمریکا هیچ کاجه مستقیماً همدیگه جه نکتنه ولی وشون ِپه‌روون همدیگه جه خله پیتنه. این دِتا کشور جهونی جنگ دوم دله نازی آلمان رِقِدبدائن سه متحد بیی‌بینه ولی وشون اختلاف همونجه جه شروع بیّه که چتی بعد جنگ، دنیا ره دِباره بساجن.

پس از اون آمریکا خاسته که کمونیسم ره جهون دله محدود داره ولی سرد جنگ خله جائون منتقل بیی‌یه و غربی اروپا، خاورمیونه و آسیای جنوب شرقی دله بکشی‌یه. خله اتفاقون هم سرد جنگ ِهیمه چو واری، وه ره ویشته کاردنه مثل برلین دیفار (۱۹۸۹-۱۹۶۱)، کوره جنگ (۱۹۵۰-۱۹۵۳)، ویتنام جنگ (۱۹۵۹-۱۹۷۵)، کوبای موشکی بحران (۱۹۶۲) و شوروی جنگ افغانستون دله (۱۹۷۹-۱۹۸۸). این دِتا قدرت هسته‌ای سلاح داشتنه و هردِتا ترسینه که وشون ِدشمن این سلاح جه استفاده هاکنه.

آخرسری، اواخر دهه ۱۹۸۰ و شوروی رهبر، میخائیل گورباچف، چنتا برنومه جه بتونسته این جنگون ره توم هاکنه.

وابسته جستارون[دچی‌ین]

پانویس[دچی‌ین]

منابع[دچی‌ین]