خیام
عمر خیام (۴۴۰ – ۵۱۷ هجری قمری) اتا فارسی‌زوون شاعر، ریاضی‌دون، منجم، فیلسوف و همه‌چی‌دون بی‌یه. وه خراسان آدم بی‌یه و ملکشاه گدر زندگی کرده و سلجوقیون دربار دله هم رفت-رُش داشته. خیام شه شعرِ کتاب وسه معروف هسته که ونه دله رباعی سبک جه کِت-کِتا شعر گته. این دیوان ره خله زوون‌ها جه دگاردنینه و دنیا دله اسم درهاکرده. خیام خدا ره بنده نیه و یونانی فلسفه ره دمبال کرده و، اونتی که صادق هدایت گنه، اپیکور په‌روو بی‌یه و این مسئله ره ونه شعرون دله هم بنشنه بفهمستن.
خیام شاهِ خاطری تقویمی که مردم استفاده کردنه ره عوض هاکرده و هجری شمسی تقویم ره اینتی که اسا هسته، هاکرده. این تقویم ره دقیق‌ترین تقویم اشناسنّه که بهارِ اولین روز ره خجیر میّن کنده. خیام درجه سه معادلات ره هم حل کرده و اقلیدس پنجمین اصل خوری بنویشته دارنه.
نگارخنه[دچی‌ین]
-
خیام دیوان. ونه سر کلیک هاکنین، کتاب ره تونی هارشین
-
خیام مزار که هوشنگ سیحون ونه بنا ره نیشابور دله بساته
-
خیام موجستمه، رومانی دله
-
خیامِ اتا دست‌خطی کتاب که ریاضی خَوری هسته
منابع[دچی‌ین]
- ایرانیکا