عباس میرزا
| عباس میرزا | |
|---|---|
| نایب السلطنه | |
 | |
| ارانۀ ولیعهد | |
| قاجار زمونه | شابلون:نشکن |
| پیشین | فتحعلی‌خان |
| جانشین | محمدمیرزا |
| نایب‌السلطنته | محمدمیرزا |
| سلسله | فهرست |
| خاندان | قاجار |
| سلسله | قاجاری |
| پییر | فتحعلی‌شاء |
| مار | آسیه‌خانم دولو |
| بزائنی روز | ۴ ذی‌الحجهٔ ۱۲۰۳ ۲۶ آگوست ۱۷۸۹ آمل، ایران |
| بمردن | ۱۰ جمادی‌الثانی ۱۲۴۹ ۲۵ اکتبر ۱۸۳۳ (۴۴ سال) مشهد، ایران |
| تشییع جنازه روز | امام رضا قیرسانی، مشهد |
| دین | اسلام (شیعه) |
عباس میرزا (۴ ذی‌الحجهٔ ۱۲۰۳ ه.ق/۲۶ اوت ۱۷۸۹ م – ۱۰ جمادی‌الثانی ۱۲۴۹ ه.ق/۲۵ اکتبر ۱۸۳۳ م ) کا عباس میرزا نایب السلطنه روشناس هسه، فتحعلی شاء و آسیه خانم دَوَلو ئه ریکا بی یه. وه قاجاری شازده ئون جا بی یه کا (1799.م جا تا 1833.م) شه پر نماینده، آذربایجون دله بی یه. و اران و اروسیۀ نورد دله، ارانۀ قاشون فرمنده بی یه. وه ازی بمردنه و شه پره بمردن قبل بمردنه و ونه ریکا محمد میرزا ونه مال خور بیه.[۱]
عباس میرزا اران و اروسیه نوردشون زمونه، آذربایجون و قفقاز دله گت بیه. فتحعلی شاء وه ره (1799.م) دله نایب السلطنه نوم هدائه. همو گدر عباس میرزا رسما آذربایجونۀ جاکم بونه. (1803.م دله) وه میرزا محمد خان دولوئه کیجا جا ازدواج هکردنه. 1805 میلادیئه توسون، عباس میرزا رسما ( آذربایجون و قره باغ،قپلان تبر تا دربند) رو حکم رانییه. وه اران و اروسیۀ اول نورد دله، 1803.م دله، سیسیانوف جا ایروان دله، بجنگسه اما باش نیه و اته خار نتیجه نیتنه. 10 سول دمالتر اینتا نورد گلستون پیمون موجب بیه؛ اران پلی بیتنه و گلستون پیمون دله، روسیه ره دربند و باکو و شروان هدائه. اروسیه نوردۀ دمالتر وه شه گگه جا محمد علی میرزا، عثمانی ره وره هکردنه و اما ناچار بیه هرسائه و اینتا نورد، ارزروم پیمون جا تمم بیه.
همو سول اران و اروسیه اَی هدی ره دپیتننه و عباس میرزا پسغوم وسه، شه قاشون ره تا گنجه رائی هکردنه اما اروسیۀ قاشون بیموئنه و هیا دپیتنه. عباس میرزا چو خار بالو نداشتنه و اران قاشون اونگدر خله پفکی بی یه؛ نورد ره بباتنه و عباس میرزا گت پلی بیتنه. دس آخر اروسی سلات شون تا تبریز بوردنه و تبریز ره کوس هدائنه و اران دولت ناچار بیه کا اروسیه جا خون وَس(آشتی) هاکنه. اینتا خون وس ترکمانچای پیمونۀ موجب بیه.
ترکمانچای، عباس میرزائه حیثیت ره دولتمردیونه میون سیو هکردنه و ونه گگه شون، ونه مال خوری ره گرو بکشیننه. وه ده گت مخالف داشتنه؛ اته ونه گگه حسینعلی میرزا فرمانفرما فارسۀ حاکم، اتی ونه گگه حسنعلی میرزا شجاع السلطنه کرمانۀ حاکم. همی ده گگه تش راس هکردننه و یزد طوغیان هکردنه. فتحعلی شاء عباس میرزا ره رائی هکردنه یزد تا وشونه طوغیان ره تش او بزنه. عباس میرزا شه قاشونۀ جا بوردنه یزد و شه خاخر زا سیف الملوک میرزا ره بنه بزوئه و وه ره رائی هکردنه تهرون، شائه پلی. اونسفه وه راء دکته فارس و کرمان و شه گگه شون ره بنه بزوئه و هر ده ره رائی هکردنه تهرون.
دمالتر شاء وه ره خراسونۀ حاکم هکردنه و عباس میرزا خراسون بوردنه. اوجه بجنگسنه و خبوشان ، سرخس و تربت حیدریۀ رو هاجرا بیه.
عباس میرزا خراسون دله، 44 سند دله، ناخش بیه و مشهد دله بمردنه. وه ره امام رضائه قیرسانی دله چال هکردنه. وه بیست و هف ریکا و اته دتر داشتنه. وه اته دِرِس خاء بی یه و بخاستنه ارانۀ قاشون و دولت ره درس هاکنه و انه سر شاگردون ره رائی هکردنه اروپا. همو شاگردون دمالتر تر دارالفنون ره بساتننه.
- ↑ قاجاریان تاریخ ایران کمبریج