نظامی
نظامی
|
نظامی گنجوی (بزائهی ۵۳۵ ه.ق، گنجه – بمردهی ۶۰۷ یا ۶۱۲ ه.ق) اتا فارسیزوون شاعر بییه که قرن شیشم و قرن هفتمِ اوائل شعر گاته. ونه شعرون مثنوی ِسبک جه هستنه و وه فردوسی واری قدیمی داستانها ره یمو شعر کارده و وشون ره آب-تاب دائه. نظامی پنجتا گتِ داستان بنویشته که وشون ره سرجمع گانه خمسه یا پنج گنج؛ این پنجتا کتاب مخزنالاسرار، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، هفتپیکر و اسکندرنومه هستنه. نظامی این کتابون ره محلی امیرون و حاکمهای وسّه نوشته و وشون جه پول گیته ولی برخلاف دیگر شاعرونی که اون دوره دَیینه، خله دسمالکری جه خِشش نمو و خله شاهون وسّه چاپلوسی نکارده و حتا تا جایی که تونسته وشون پَلی نشییه. وه خله گتِ شاعر بییه و ونه داستانها خله فارسی ِادبیات دله تأثیر بییشته و خله شاعرون سعی هاکردنه ونه واری شعر باون و ونه واری خمسه بنویسن.
نظامی شه کتابون دله اتکه ایرانی بیینه افتخار کانده و وه ره برتری دنه؛ مثلاً شه شیرین-خسرو که ایرانی بینه ره لیلی-مجنون که عرب بینه جه بتتر دونده یا شه بتترین نقشها ره داستانها دله دِنه ایرانیون ره. ولی آذربایجون جمهوری چند سالی هسته که سعی هاکردنه که اتا کالیجار دله وه ره شه کشورِ ملی شاعر سراق هادن. خله کارها هم هاکردنه: ونه عکس ره شه پول سر چاپ هاکردنه بَی تا ونه قـَور که گنجه دله دره ره آباد هاکردن درحالی که وه اگر ایرانی بیه وره خله خراب و نابود کردنهه ، مثالا بوردنه ونه آرامگاه شعر های فارسی نظامی وره که ونه آرامگاه دله بیه به زور کندنه و ترکی بنویشتن حتی بوردنه اتا کتاب تاریخی ره دستکاری هاکردنه و به جای کلمه فارسی، وره ترکی بونویشتن و شعر تغییر هادنهه تا وره ترکی ،آذربایجانی معرفی هاکنن .
منابع
[دچیین]- محمدرضا طاهری. نظامی ِپادکست کانال.
- ↑ ونه نوم اینجه بمو: BnF authorities. شناسهٔ BNF: 119176174. هارشیین تاریخ: ۱۰ اکتبر ۲۰۱۵. نویسنده: کتابخانه ملی فرانسه. اثر یا نومِ زوون: فرانسوی.
- ↑ ونه نوم اینجه بمو: British Museum person-institution thesaurus. شناسه موزه بریتانیا برای افراد یا موسسهها: 12968. شهرت: Nizami. هارشیین تاریخ: ۹ اکتبر ۲۰۱۷.
- ↑ ونه نوم اینجه بمو: دانشنامه برخط بریتانیکا. شناسۀ آنلاین دانشنامۀ بریتانیکا: biography/Nezami. شهرت: Nezami. هارشیین تاریخ: ۹ اکتبر ۲۰۱۷. اثر یا نومِ زوون: انگلیسی.
- ↑ ونه نوم اینجه بمو: The Fine Art Archive. شناسه abART برای اشخاص: 31239. هارشیین تاریخ: ۱ آوریل ۲۰۲۱.
- ↑ ونه نوم اینجه بمو: Library of the World's Best Literature. انتشارِ تاریخ: ۱۸۹۷.