پرش به محتوا

رانما گپ:مازرونی‌نویسی/آرشیو ۲

محتوای صفحه در زبان‌های دیگر پشتیبانی نمی‌شود
ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه

مازرونی زوون دله ضمه دنی‌یه

[دچی‌ین]

سلام، مازرونی زوون دله اُ (ضمه) دکال دنی‌یه، همینتا موضوع وسه، کلمه‌ئونی که وام‌واجه هستنه و ضمه دارننه، وشون ونگ ره به ئو تبدیل کمبی. فی‌المثل، کُرد ره گمبی کورد. و همینی که قبلا بائوت بیمه، من اعتقاد دارمه که خطِ رسالت ونگ ره برسندی‌ین هسته. فلذا، درخواست دارمه اینتا مسئله مازرونی‌نویسی دله ثبت و قانون بَوو که: هرکجه، کلمه‌ایی، ضمه‌ی ونگ ره داشته، بصورت ئو بنویشته بَوو و فی‌المثل، کُرد، کورد بنویشت بَوو. مگر اینکه خاص مسئله‌ای دیگه‌ای داریم.  وندادهرمز 📞 ‏۱۶ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۴۸ (UTC)

@فیروز، محک مخبر بائین.  وندادهرمز 📞 ‏۱۶ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۴۹ (UTC)

خله جاها ـُ تبدیل وانه ولی اینتی هم نی‌یه که دکال ضمه نداریم. مگه خادی امه ساروی لهجه دله آب ره نارمی ئو یا مَگِر خواب ره نارمی خـُ؟ قدیمی کلمات دله هم ـُ دره، چلو çelo یا خوآش xowaş یا بوتن boten واری.
البته لهجه‌ئون بحث هم دره مثال جای xo بعضی لهجه‌ئون گانّه xu یا جای şo گانه şu. اَی بعضی لهجه‌ئون هم درنه حتی ضمه جه جمع وندنّه، مثل درخت‌ها ره گانّه daron. (پس این چیزی که بائوتی کلّیت ندارنه.)
یا مثلاً همین کلماتی که دخیل هستنه و عربی-فارسی ریشه دارنه بهرحال اسا جزئی از اَمه زوون بَیینه و امه گپ دله انّه و اگه دنی‌بائن، شاید خله وقت‌ها گپ جه دکفیم.
جالبه که آخرین جمله‌ای که بائوتی شه ـُ دارنه: مُخبر! :)) --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۶ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۱۴ (UTC)
@محک ممنون که اطلاع هدایی، من ندومبه ونه جه بشنوستمه، ولی ات‌جا جه بشناسیم که مازرونی زوون دله ضمه ندارمی و ژ هم ندارمی، (ژ فقط مژتبی [مجتبی] سر کار شونه) شما وشون سر اگه ویشته خور دارنی اماره هم مخبر هاکن.  وندادهرمز 📞 ‏۱۶ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۱۹ (UTC)
دخیل معنی چچی هسته؟ همون وام‌واژه ره گنی؟  وندادهرمز 📞 ‏۱۶ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۲۴ (UTC)
اره دخیل همون وام‌واژه وانه.
ضمه خله لهجه ره بستگی دارنه. زوون‌شناسون ـُ مصوت ره چندین جور دسته‌بندی کانّه و من خله سعی هاکردمه که مازرونی مصوت‌ها ره این دسته‌ئون جه مقایسه هاکنم ولی موفق نَیمه. ولی بنظرم مازرونی گرایش دارنه که ضمه ره تبدیل به الف یا کسره تبدیل هاکنه و همینسه بلند o جه بَی تا پچوک ü ره تومبی لهجه‌ئون مختلف دله بشنوئیم. کلماتی که ـُ دارن و تموم لهجه‌ئون دله ات‌جور تلفظ بوون خله کم هستنه (مه ذهن اسا فقط boten جه رسنه که [علف] کندن معنی ره دنه.)
حرف ژ هم بعضی وقت‌ها بشناست وانه ولی وه ره هم سعی کامبی کمته بکار بَوِریم. حتماً بدی که ژاپن ره باون جاپون یا شارژر ِباتن دله مشکل دارن ولی این ره هم بدی که پیرمرد-زنان «پراید» ره باوّن «پراژ»؟ اینان بخاطر ساختاری هسته که کلمه دارنه و زوون سعی کانده تلفظ ره راحتته هاکنه. مجتبی ره ندومبه و هنتا ونجه فکر نکاردمه ولی پراید دله چون آخرین هجا/بخش «راید» هسته که خله بلنده، زوون سعی کانده وه ره خلاصه هاکنه و این اتفاق کفنه ولی «پرفراژ» که «پراید» ره موندنه چون ونه آخرین هجا «راژ» هسته، ونه «ژ» ره سعی کانه ناوّن که راحتته بوئن! --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۶ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۴۳ (UTC)
پراژ ره مخبر نَیمه، شه گت‌مار ره بائیتمه بائور پراید، بائیته پراج؛ که بازهم ژ ندارنه.  وندادهرمز 📞 ‏۱۶ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۱۶ (UTC)
حالا درکل، هرکجه ضمه ره گومبی ئو نویسمبی ئو دیگه؟ همون کُرد و کورد واری.  وندادهرمز 📞 ‏۱۶ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۱۸ (UTC)
مه نظر بهتر هسه این مسئله ره چن زوون‌شناس جا که مازرونی زوون سر کار هاکردنه جا سوال هاکنیم. من ونه خور هیچ چی ندومه. فیروز (گپ) ‏۱۷ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۴:۱۷ (UTC)
@فیروز موافق ته دَس ره خاش دنه :))  وندادهرمز 📞 ‏۱۷ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۳۵ (UTC)
من وقت هاکنم هم حسین صمدی که تبرستون سایت مدیر هسه و هم حبیب برجیان که تبری متون کتاب ره بنویشته سوال کمه. فقط این مسئله خور نی‌یه چن تا نکته دیگه هم دره که وشون جا سوال کنه. ولی وشون جا سوال نکرد په بهتر هسه که اینجه ره هارشین. ونه دله ضمه هم مازرونی زوون الفبای جمع بیارد بیه. فقط خامه دونم چتی ونه وه ره تلفظ هاکردن و ونه سر چن تا مثال بیاردن؟ کچیک ئی خور هم که محک بئوته هم فکر کنم امه زوون دله دره مثلا امه منظقه دله من دقت هاکردمه بشتن ره ات جور تلفظ کننه که بیشتن و بِشتن میون هسه. شمه نظر ونه خور چیه؟ فیروز (گپ) ‏۲۰ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۱۳ (UTC)
امه نظر چندان موهم نی‌یه، اول از همه متخصصین بنشنه تحقیق هاکنن. اما ننشنه سرخود کاری هاکنیم، گرچه آزاد هستمی هر کاری هاکنیم و شه‌گردون و شه‌مختار هستمی. البته، مره دکال خش ننه اما هم گیلکون سرنوشت واری بَوویم.  وندادهرمز 📞 ‏۲۰ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۲۹ (UTC)
من گیتی شکری ساری گویش کتاب ره بخونسمه و ونه دله اتا آوایی بسات نوم بخش دره که اونجه مازرونی زوون همخون ره ۲۳ تا دونّه. ونه نظر مازرونی زوون دله ضمه دره و مثال ایارنه: سگ کته (sag kote) یا وه معتقد هسته مازرونی زوون دله ژ هم دره مثل هیژده فیروز (گپ) ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۲:۲۵ (UTC)
@فیروز سلام برا. دیربه‌دیر إنی، امه دل ته وسه تنگ بونه. اگه بمویی بی‌زحمت گپون ره هارش، هارشین عیبی، ایرادی، نظری چیزی داینی بئو.
این ریسه دله سرساب هاکاردمه تره تا بئووم که متوجه بئیمه هم ته گپ درست بی‌یه هم مه گپ. فی‌الواقع، توَری دله ضمه به اون شکل که عربی و فارسی دله دره، دنی‌یه. اما ونگی دنگی توری دله دره که وشون دله دنی‌یه؛ أتتا رفق وه ره گنه: کِتا ضمه. این ونگ وسط‌ِ «آ» و «اُ»(ضمه) هسته. این ونگ انگلیسی دله هم فراوان دره، هرکاجه انگلیسی دله «o» بدی، ونه ونگ فی‌الواقع همین کِتا ضمه هسته. إما گاهی‌اوقات «برار» ره گمبی:«برا»، انگلیسیون هم گاهی‌اوقات brother ره گننه bro. اگه دقت هاکانی، «برا» و «bro»ی ونگ دقیقاً یکیه. علاوه‌بر این، إما أت «کِتا اوو» دارمبی. «مُخبر» واری. «اوو» هم که فت ‌و فراوانه. این بی‌یه وشون داستان‌. --Vandäd «بحث» ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۲۲ (UTC)[جواب]

《ژ》و 《ج》خور

[دچی‌ین]
فکر کمبه دخیل کلمه‌ئون خور تومبی بائوریم: هر دخیل کلمه که 《ژ》داشت بو وانه 《ج》و هر دخیل کلمه که 《ج》داشت بو وانه 《ژ》! البته مه شخصی نظر هاسه.  وندادهرمز 📞 ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۳۷ (UTC)
ژاپن وانه جاپون، شارژر وانه شارجر، مجتبی وانه مژتبی، هجده وانه هیژده!  وندادهرمز 📞 ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۳۹ (UTC)
نا این نظر درس نی‌یه. اینکه بئوت بونه مازرونی دله ژ دنی‌یه درس نی‌یه و اسا ثابت بیه. این هم که گنّی ژاپن بونه جاپون وه عامیونه زوون دله شنه و فقط مازرونی دله سابقه نارنه. اینجه و اینجه ره هارش. پتل پرت هم اتا دیگه مثال هسّه. کلمات چه مازرونی بوئن چه نبوئن ونه شه درس شکل دله کار بزه بوون تا سلیقه‌ای عمل هاکردن جلو بئیت بووشه. فیروز (گپ) ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۱۶ (UTC)
ندومبه، اینتا سر هم بور برجیان جه بَپرس. پراید و پراج سر هم بَپرس. ضمنا اصلا معلوم نی‌یه ته منظور 《سلیقه‌ای عمل هاکردن》جه چچی هاسه، چیزی که مازرونی هاسه بنشنه مازرونی بنویشته بَوو، گرچه عامه تلفظ بائه. ونه اثبات، یا منبع جه انجام وانه یا امه اجماع دله. من هیچ‌کس ره هچ‌گادر ندیمه مازرونی گپ بزوئن دله 《ژاپن》ره بائوره، همیشه فقط جاپون بشنوستمه. این مسئله خور هم بنشنه اجماع و رانما:مازرونی‌نویسی دله بنویشت بَوو. ء وندادهرمز 📞 ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۳۲ (UTC)
شما مگه شه نئوتی هر دخیل کلمه‌ای ره که ژ داره ج هاکنیم و هر دخیل کلمه‌ای که ج داره ژ بووشه؟ اصلا لینکونی ره من بشتمه ره هارشی؟ فارسی دله هم جاپون بئوت بونه. قبلا اگه شمه یاد دووشه فنلاند ره این ویکی‌پدیای دله فلاند گتنه. اینجوری عمل هاکردن باعث بونه هر کی بی‌یه ات جور من دربیاردی منطقه‌ئون نوم ره عوض هاکنه. فیروز (گپ) ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۳۹ (UTC)
گمی ژاپن مازرونی بوو جاپون. فنلاند چتی بیه فلاند؟ فیروز (گپ) ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۴۱ (UTC)
ضمنا مه وسر که این منابع ره مطالعه هاکردمه مشخص هسته که کلمات ره ونه وشون درس شکل بنویسیم. شما شه توندی هر کس جا که تخصص دارنه و مازرونی زوون ره خار اشناسنه خور بیری. فیروز (گپ) ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۴۳ (UTC)
@فیروز
« شما مگه شه نئوتی هر دخیل کلمه‌ای ره که ژ داره ج هاکنیم و هر دخیل کلمه‌ای که ج داره ژ بووشه؟ »

نه خیر من کی باتمه! چه انده زود قضاوت کندی، من بائیتمه شاید اینتی بائه حقیقی فضا دله. فقط شه شخصی نظر ره بائیتمه و دکال اشتباه بخوندستی، بائیتمه شاید واقعی فضا دله اینتی بی‌بائه.
۲. کلمه‌ئون ره وشون ره درس شکل بَنویسیم؟ یعنی چی درس شکل؟ حضرت‌عالی طبری متون حبیب برجیان جه بخوندستی تاسا؟

« زوون‌اشناسی نظر جه 《سولاخ》《سوراخ》جه درس‌ته نی‌یه و 《دیوار》هم《دیفال》جه درسته نی‌یه، ولی با این حال وای به حال دانش‌آموزی که دیکته دله بَنویسه سولاخ یا دیفال!! »

کلمه‌ئون ِدرس ِشکل همونی هاسه که بائوت وانه، نا اونی که فارسی دله دره. ته گونی جاپون ِدرس ِشکل وانه 《ژاپن》؟ حرفی نی‌یه، ولی ته آیا دوندی که انگلیسی دله وه ره گننه 《جاپَن》؟ و ته آیا دوندی که جاپونیون شه مملکت ره گننه 《نیهون》؟ چتی جاپَن و نیهون درس نی‌یه، ولی ژاپُن درس هاسه؟!
و اما فنلاند خور من اطلاع ندارمه، وگرنه اگر دونستمه که مازرون دله بائوت وانه فلاند، مطمئناً اعتراض کاردمه.  وندادهرمز 📞 ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۰۹ (UTC)

شما اون دتا لینکی ره که من هدامه هارشی؟ پتل پرت خور چی گنی؟ فیروز (گپ) ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۱۲ (UTC)
اینجه وقتی درمی اتا موضوع سر بحث کمبی و نظر دمی ونه شه نظر وسر دلیل و مدرک بیاریم. اینکه شاید اینتی بوئه بحث پیش بوردن ره کمک نکنه. سعی هاکن شه حرف وسر دلیل و مدرک بیار. فیروز (گپ) ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۱۴ (UTC)
چیسر بنشنه مدرک دارم؟ حضرت‌عالی کورد خور چچی گنی؟ حتما گنی کورد خور بنشنه مدرک داریم و بنشنه وه ره بائوریم کُرد! شما کُرد سر منبعی دارنی؟ حضرت‌عالی کامین منبع جه گنی مازرونی زوون دله گننه ژاپن؟ ندومبه والا! اگر بابل وری گننه ژاپن (که بعید دومبه) بائور تا جاپون ره دکش هاکنیم ژاپن دله.  وندادهرمز 📞 ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۴۶ (UTC)
وقتی فارسی‌ویکی دله ژاپن ره ساجننه، ونه وسه منبع دارننه، دهخدا لغتنومه وشون منبع هاسه، دهخدا اینتا کلمه ره ثبت هاکارده، ولی طبری کلمه‌ئون ره کی ثبت هاکارده؟ هچکس. اما خاص شرایط دله درمبی، امه که دهخدا ندارمبی. ناچاراً اما شه دهخدا بئیمی و کلمه‌ئون ره شه میان کمبی. عامه گپ بو یا علمی گپ، مازرونی دله 《جاپون》ره کار زننه.  وندادهرمز 📞 ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۰۸ (UTC)
این عامه‌عامه هم که گوننه احتمال دارنه دراصل مازرونی جه بموبو، تهرونی قدیم لهجه مازرونی دله ریشه داشته.  وندادهرمز 📞 ‏۲۲ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۱۱ (UTC)
دکّل ندومبه پتل پرت ره چیسر سراق هدائی، اصلا چه ربطی داشته، پتل پرت که مازرونی نی‌یه، (من نشنوستمه) اگه هاسه که هاسه و سن پترزبورگ بنشنه ونه دله دکش بَوو.  وندادهرمز 📞 ‏۲۳ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۰:۵۷ (UTC)
قبلا هم بائوت بیمه: عامه گپ بو یا علمی گپ، کلمه، کلمه هاسه! و زوون‌شناسی نظر جه هچ کلمه‌ای دیگری جه بیتتر و درس‌ته نی‌یه. پترزبورگ 《پتل پرت》جه بیتتر و درس‌ته نی‌یه! یاد ناکن.  وندادهرمز 📞 ‏۲۳ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۱:۰۰ (UTC)
@《وه عامیونه زوون دله شنه و فقط مازرونی دله سابقه نارنه》: بائیتمه، مه وسه فرق نکنده، عامه گپ بو، علمی گپ بو، هرچی خانه بو. مهم، این هاسه که مازرونی زوون دله اینتی بئوت وانه. من شه خامبه فارسی گپ بَزنم گمبه ژاپن، مازرونی گپ زمبه گمبه جاپون! انگلیسی گپ زمبه گمبه جاپَن، عربی گپ زمبه گمبه یابان!  وندادهرمز 📞 ‏۲۳ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۱:۰۹ (UTC)
خانی بائوری عامه گپ دله دیه و بعد بمو مازرونی دله؟ خب دئی‌بو، چه فرق کنده، اسا که مازرونیه! و اسا هچ‌کلمه کار نشونه غیر از جاپون، و لاغیر.  وندادهرمز 📞 ‏۲۳ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۱:۱۳ (UTC)
شمه نظر پژو ره مازرونی زوون دله پجو گنّه؟ فیروز (گپ) ‏۲۳ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۲:۱۰ (UTC
خیر. ولی ژاپن ره جاپون گننه.  وندادهرمز 📞 ‏۲۳ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۵۲ (UTC)
《کلمات چه مازرونی بوئن چه نبوئن ونه شه درس شکل دله کار بزه بوون》دِتا غلط مه نظر اینتا گپ دله دره: ۱. کلمه‌ئون درس شکل ندارننه، ژاپن جاپون جه درس‌ته نی‌یه و بالعکس، برجیان بائیته. ۲. اتفاقا شرط مازرونی بین هاسه، اگه من درمبه شه جومله دله 《شرط》 ِکلمه کار زمبه، این کلمه دیگه عربی نی‌یه، شاید عربی جه دخیل بو، ولی چون من درمیه وه ره مازرونی زوون گپ بزوئن دله کار زمبه پس اسا مازرونی هاسه. ‏ وندادهرمز 📞 ‏۲۳ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۲۵ (UTC)
پس بل اتا جمع وندی هاکنیم:
  • ژ و ضمه مازرونی زوون دله دره
  • همه جا ژ دخیل کلمات دله ج نبونه. جاپون دسوری جادکت کلمه ره بنشنه قبول هاکردن یا جاندارمری ولی پژو دسوری کلمات ره که تا اسا بیرون نشنومی همونجوری که دیگه زوونون دله هسنه نویسمی.
فیروز (گپ) ‏۲۳ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۱۰ (UTC)
@فیروز البته، من که هردِ ره از اول قبول داشتمه. البته لزوماً نائورمه ژ مازرونی زوون دله دره، ولی وه ره رد هم نکمبه (چون من دکّل متخصص نیمه و فقط اتا گویشور هستمه). ولی دومی ره قبول دارمه. مه جمع‌و‌ندی اینتا موضوع خور اینتی هاسه که هر مورد ره بنشنه سیوا-سیوا بررسی هاکنیم و امه بررسی بنشنه موردی بائه، نه اینکه هرکجه ژ بدیمی سریع وه ره ج هاکنیم. بنشنه "موردی" و دونه‌به‌دونه بررسی بَوو.  وندادهرمز 📞 ‏۲۳ آوریـل ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۳۶ (UTC)

بیّه / بیه | بئی‌یه / بئییه / بئیه

[دچی‌ین]

سلام، ئسکت بائین. ئپر (بعضی از) تبری زوون لهجه‌ئون دله بشناستمه که اونچی که اما وه ره ویکی دله نویسمبی "بیّه" یا "بیه"، وه ره گننه "بئی‌یه". باتوجه به اینکه اما پوشش دمبی همه لهجه‌ئون ره ویکی‌تبری دله، پس بئی‌یه ره بنویشتن هم دِرِس هسته. اسا من خامبه خله ساده، اتتا مثال جه، اثبات هاکنم که "بیّه" دراصل "بئی‌یه"ی موخفف هسته.
بائیته= گفت | بائیت‌بی‌یه= گفته‌بود
بیّه / بئی‌یه= شد | بَئی‌بی‌یه= شده‌بود
"گفته‌بود" وانه "بائیت‌بی‌یه"، که "بائیت+ه=بائیته = گفت
اسا هارشین: "بئی‌بی‌یه" وانه "شده‌بود". "بئی+ه=بئیه=شد یور جه (=از طرف دیگر)، اینکه "بیّه"، "بئیه"ی موخفف بائه ذهن جه دور نی‌یه.

اول خامبه بدونم صحیح بائیتمه یا نا. اگه نائیتمه که هچّی، اگه درس بائیتمه بعد اتتا دیگه گپ دارمه. --Vandädhurmüz (گپ) ‏۱۴ جـون ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۴۵ (UTC)

@محک، فیروز مخبر بائین. --Vandädhurmüz (گپ) ‏۱۴ جـون ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۴۶ (UTC)

@V.H سلام. هر دِتا مه نظر درسته. «بیی‌یه/بئی‌یه/بَوی‌یه/بهی‌ئه» و «بیّه» دقیقاً اتا کلمه نینه. «بیی‌یه» ره تومبی فارسی دله «شده‌است» معادل دونیم و وه ره صرف و نحو دله گانّه «فعل حال کامل» ولی بیّه اتا «بگذشته‌ی ساده فعل» هسته. وقتی گانی «بئی‌یه»، دَری وضعیتی که اسا دارنه ره توضیح دنی، ولی وقتی گانی «بیّه» اتفاقی که قبلاً دکته ره دری خَوِر دِنی. وشون دِتای زمان و صرف‌نحو اتا نی‌یه و هر دِتا ره هم توندی صرف هاکنی:
بَیمه، بَیی، بَیّه. بَیمی، بَینی، بَینه. (شدم، شدی، شد. شدیم، شدید، شدند)
بَئیمه، بَئی، بئی‌یه. بَئیمی، بَئینی، بَئینه. (شده‌ام، شده‌ای، شده‌است. شده‌ایم، شده‌اید، شده‌اند) --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۵ جـون ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۱۹ (UTC)

ترکیبون‌ِ متصل هاکردن

[دچی‌ین]

سلام. طبري‌نویسي دله، ترکیبون متّصل هاکردن خور بیموئه که بنشنه اینتي بائن(ترکیب ره مثلاً «خار‌ِ ریکا» در نظر گرمبي):«خار‌ِ ریکا». امّا ونه بنویشتن سخت هسته و بنشنه shift + ctrl + 2 ره بئیري بعد کسره ره اضافه هاکاني که رستم‌ِ هفت خان هسته! ونه جا، من دتا پیش‌داشت دارمبه که تومبي وشون سر رأی بئیریم و اگر خارتر پیش‌داشت داشتني بائیرین.

  • ۱. «خارء ریکا»
    ۲. «خار ه ریکا» (این دراصل آقای یعقوب‌زاده‌ی پیش‌داشتی خط دله دره) --Vandäd «بحث» ‏۳ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۴ (UTC)[جواب]
  • مخالف اگه چش مازرونی بخوندستن جه عادت هاکنه، دیگه حتا کسره جه نیازی ندارمی. وقتی عادت هاکنی که صفت زودته بئه، شه صحیح خوندنی. البته اتا نکته هم دره که وقتی بخائیم کسره ره سِراق هادیم، درمی شه رسم‌الخط ره محدود به چنتا خاص لهجه کامبی. چون خله لهجه‌ئون (ویشته استان غربی‌وَر) اصلاً کسره ندارنه و شووا جه کلمات ره ترکیب وندنّه. مثلاً xar rika جای xar-e rika. وقتی اصلاً کسره ره نی‌یلیم، این اختیار ره مخاطب ره دمبی که هرتی شه صلاح دونده و ونه لهجه اقتضا کانده، بخونده. سعی هاکن چنتا بلند ترکیب بنویسی و هر دِ جور بخوندی؛ مه نظر این کار باعث وانه مازرونی زوون ِلهجه‌ئون هِدی جا نزدیک‌ته هم وانّه و درک متقابل پی‌دا کانّه. (اتا مشکل هم دارمی که وقتی کلمات «الف» و «ه» جه تموم وانّه، امه لهجه اتا «ی» لازم دارنه که اضافه هاکنه ولی شووا وقتی بائه، اون «ی» بخوندستن ره سخت کانده: اِما گامبی «اروپای اتحادیه» ولی غربی لهجه‌ئون گانّه «اروپا اتحادیه» که وشون بنویشتن نتونده ات‌جور بائه)
  • مه نظر تموم این پیش‌داشتونی که آقایون ارائه کانّه بی‌کاربرد و سلیقه‌ای و ساده‌لوحانه هسته. وشون حتا شه پیشنهاد جا نتونّه شه دِتا ورق آچار بنویشته بنویسن و اَی شه بخوندن ولی فقط بلدنه امه وسّه تز هادن! اتا یارو جه همینتی بوردمی گپ بزنیم، بدیمه مه جواب ره فارسی دِنه؛ وه ره باتمه «ته که بستین‌کلا خانی امه وسّه خط بساجی و مازرونی زوون نگرانی ره دارنی، چه گلکی ننویسنی؟» بعد بموئه مه جواب ره همین خطی که اما ویکی دله نویسمبی جه هدائه. من اَی باتمه «اِسا متوجه بیی وقتی گامبه خط ونه کاربردی بائه تا قابل استفاده بوو، یعنی چه؟» ولی متأسفانه فقط اتنده ره یاد بَییتنه که بقیه وسّه نسخه تجویز هاکنن و یونیکد دله چرخه‌تو بزنن و هر صامت و مصوت وسّه اتا شکل ره شه سلیقه جا هوجینن. جالب هسته که فکر کانّه این کار بقیه‌ی دَس بر ننه! مه دل پره، ونه تِک بی‌یل میم‌بزه بمونده --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۴ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۰۴ (UTC)[جواب]
ته گپ خله کلّی بیّه برا ولی خار بائیتی که کلی هاکردی گپ ره، این مشکلات ره نتومبی همینتی بنه بی‌یلیم و ماست‌مالی هاکردن جه پش بوریم که بالأخره این مشکلات بنشنه حل بوون. چن مشکل ره یادآوری کمبه، بلکه شاید وشون ره حل هاکنیم. (ضمناً خاستمه بائیرم من هم عجیب-غریب و کوردی و امثالهم جه مخالفمه و حتی لاتین ره هم غیر از آوانویسی وسه پسند نکمبه، ولی مشکلات بنشنه حل بوون.) البته، اما به‌راحتی تومبی طبری‌نویسی هاکنیم، منتهی درصورتی‌که فتحه، کسره، ضمه، و تشدید ره سراق هادیم.
۱. Bayye و biye = سه راه‌حل دارنه، یا فتحه ره سراق هادیم، یا اینکه i وسه اتتا علامت سیوا y جه درنظر بریم یا اینکه تشدید ره سراق هادیم و اگر خامبی سراق هادیم، بنشنه همه‌جا سراق هادیم نه اینکه یک جا سراق هادیم یک جا سراق ندیم! دیگر اینکه بائیتی خواننده ره مختار هاکنیم هرتی خانه بخونده. مثلا بنویسیم «بوون» و هرکی خانه بخونده bavon هرکی خانه bavven، بنویسیم «گننه» و بخوندیم genne یا gænæne. ولی جایی که نوانه ناکنیم، مثلا نویسمبی «بی‌یشتمه»، ولی کسی نتونده وه ره بخونده bešteme، یا behešteme؛ واینکه این کار شعرون‌ِ بخوندستن دله خطا ایجاد کانده چون نوع بخوندستن، شعر‌ِ وزن سر تأثیر یلنه(genne و gænæne ره مقال بزومه). پس این سیاستون ات‌پندیک کامل نینه. نخانه نسخه تجویز بوو، ولی احتیاجه که این مشکلات حل بوون.
۲. Bime و Bayme (یا Nine و Nayne): این هم اتتا مثال بی‌یه و تقریبا ونه راه‌حل جوری(=بالایی) جه یکیه. گپی که در مورد اول بائیتمه کلّی هسته منتهی وه ره بد جا بیشتمه. --Vandäd «بحث» ‏۵ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۴۰ (UTC)[جواب]
«تش هاکاردن». ونه بخوندستن مسئولیت ره یلمبه ته دوش سر؛ هوجین: toš یا taš
--Vandäd «بحث» ‏۵ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۰۰ (UTC)[جواب]
مه نظر وپ:مازرونی‌نویسی خله مشکلات ره تونده حل هاکنه. مدعی نوامبه که تموم مشکلاتی که دارمی ره حل کانده، ولی اگه بخائیم ونجه ویشتر شفافیت داریم، ونه اتا جدیدِ خط بسازیم که یحتمل هچکی ره حالی نوانه چچی بنویشتمی چون مجبور وامبی که جدیدِ حروف بساجیم. وپ:مازرونی‌نویسی گانه:
  1. بی‌یه ره خوندمبی biye و بیّه ره خوندمبی bayye
    • کلاً ‍«‍ی‌ی‍» وقتی که i و بعد y پشت‌هم بئن، تونده مشکل ره حل هاکنه. بی‌یشتن، شی‌یه، نی‌یه و... واری
  2. گنه ره خوندمبی ganne و گننه ره خوندمبی genene
    • اِما تشدید ره فارسی-عربی سنت واری رعایت کامبی. پس هر کاجه حروف تکرار دارنه، وشون میون ونه پچیک مصوت داره. بون=bavven/بوون=bavun یا کانه=kanne/کاننه=kanene یا دون=davven/دوون=davun
  3. آخرین موردی که مثال بزوئی، ات‌که سخت‌ته هسته. «بیمه» یا «نینه» ره نتومبی تا زمونی که i و y ره ات‌جور نویسمبی، متفاوت بنویسیم. خله وقت‌ها البته جمله دله جه آدم تونده کلمه ره درست حدس بَزنه، ولی من تجربه پشتی اتا کلک‌رشتی هم پیدا هاکردمه. تومبی bayme ره اتا شکل دیگه جه هم بنویسیم و جای «بیمه» وه ره «بئیمه» یا «بییمه» (ba'ime/bayime) بنویسیم. همینتی «نئی‌یه» تونده nayye جا ره بَیره تا nine جه قاطی نوو. اگه بخائیم اتا قانون ونه وسّه بساجیم هم غیرممکن نی‌یه؛ تومبی باویم «کلمات ونه شه کامل‌ترین حالت جه بنویشته بوون.»
  4. toš مه نظر ونه «توش» بوو و taš همون «تش» بائه.
    • کلاً مصوت‌های فتحه، کسره و ضمه هم که مه نظر اصلاً نیازی به سِراق هدائن ندارنه. مه نظر ضمه تونده همیشه تبدیل بوو، (این مثال دله تونده توش هدائن جای تُش هدائن بئه) البته این نکته ره وپ:من دله هنتا ننویشتمه، چون شاید مخالفونی داره. ولی فتحه و کسره‌ی تشخیص هدائن، انده سخت نی‌یه که وشون وسّه سیوا-سیوا حروف بی‌یلیم.
در کل، مه نظر تا زمونی که اتا خط پیدا نیّه که در عین سادگی و همه‌فهم بی‌ین، بتونه امه شیوه جه بتتر عمل هاکنه، این بتترین روشی هسته که شه جواب ره پس هدا و امه تنها گزینه ونه بائه. البته آزمون-خطای فرصت ره تومبی هر خطی که ادعایی دارنه ره هادیم ولی تا زمونی که جدیدِ رسم‌الخطون شه ساده بی‌ین و همه‌فهمی ره اثبات نکاردنه، ونه وشون جه بصورت محدود استفاده هاکردن. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۵ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۱۰ (UTC)[جواب]
حقیقت، هنتا وقت نکاردمه بخوندم نه متن ره، چون خامبه ونه سر ویشته وقت بیلم، ولی اضافه کمبه دی این ره: Burde ا baverde.
--Vandäd «بحث» ‏۷ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۱۰ (UTC)[جواب]
ایضاً Biye(بود) و Biyə(بیاید، امه لهجه دله: بئه). --Vandäd «بحث» ‏۸ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۲۲ (UTC)[جواب]
@محک این:«کلمات ونه شه کامل‌ترین حالت جه بنویشته بوون.» قابل اجرا هسته و من شه ونه فکر دله دئیمه، ولی اونگادر بائیتی «بئی‌یه»، «بیّه» جه فرق کانده(شده‌است، شد.) وه ره منتفی هاکاردمه. --Vandäd «بحث» ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۴۸ (UTC)[جواب]
@محک: من هم موافقمه که بنشنه «اُ» ره «و» جه سراق هدائن. ونه وسه دلایلی هم دارمبه. درکل پیش‌داشت کمبه تمام توافقاتی که این دکویی(=جنبشی) که این روجون(=روزها) دله را دکته هاکاردمی ره فهرست هاکانیم و هارشیم مخالفی دارنه یا نا. گرچه این ویکی دله فقط من و حضرتعالی درمبی و فیروزخان، که فیروز فعلاً دنی‌یه. --Vandäd «بحث» ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۵۵ (UTC)[جواب]

همزه‌ی کارشو، توری‌نویسی دله

[دچی‌ین]

یکی اون حرفون جه که وه ره کار زمبي ولي ونه کارشو و موقعیت دقیقا معین نی‌یه، همزه هسته. همزه ره ویشته "ئ"ی شکل دله کار زمبي، مثلا "بموئن" دله که اینجه شوای(ə) نقش ره دارنه(بموئن=bemuən). زارا، امه ویکی دله پارثوا "أ" ره فتحه وسه کار بزو که گرچه اسا رانما:مازرونی‌نویسی تأیید نکانده وه ره، ولي این حرف هنتا کلمه‌ئون اول سر تونده کار بزه بوو. گیلکي‌ی جدید خط (ورگ) دله بدیمه که "ؤ" ره ضمه وسه کار زننه که اما هنتا ضمه سراق ندمبي. مه نظر إ یا أ توننه کلمه‌ئون ابل(=اول) سر (بصورت اختیاری، طبری کلمه‌ئون دله) کار بزه بوون، مثلا: إسا، إما و ... (فایده این هسته که بخوندستن ره ساده‌تر کانده). اما شاید ئپر(=گاهی‌اوقات) درصورت لزوم، وسط کلمه هم کار بزه بوون؛ این گپ ره مسئله‌ی bayme و bime وسه پیش بکشیمه. --Vandäd «بحث» ‏۸ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۳۲ (UTC)[جواب]

کلاً همزه أمه وسّه اهمیت دارنه و أمه خطِ بخوندستن ره راحت کانده. مه نظر هم کلماتی که فتحه و کسره جه شروع وانّه ره تومبی أ و إ جه بنویسیم. ألبته شاید کلماتی که فارسی جه مشترک هستنه، نخاش بنظر بئن و لازم هم ندارنه که همزه‌بسر بوون تا راحت‌ته بخوندست بون. بهرحال، أگر موافق بائی، تومبی إت‌که اینتی بنویشتن ره آزمایش هاکنیم و أگه جواب بئیتمی و راحت‌ته بی‌یه، وه ره رسماً همه‌جا کار زمبی.
أما بشخصه وسط کلمه فتحه/کسره بیاردن جه مخالفمه. خله کلمات محدودی هستنه که اینتی أت‌شکل هستنه و نهایتاً تومبی اینان ره حرکت بی‌یلیم: بَیمه و بیْمه واری، یا بْورده و بَوِرده واری. که همین هم لازم ندومبه 🙄 --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۲۵ (UTC)[جواب]
مسئله‌ای که دره، اینه که آیا بنشنه طبری‌نویسی (عربی الفبا جه ره گمبه) دله عبارات فقط ات‌جور بخوندستن دارن؟ مثلاً، ات رفق گوته هرکي گونه davün, بنویسه: دوؤن و هرکي گونه davven، بنویسه: دوون. ولی اسا من شه به این نتیجه برسیم که این کار فایده‌ی چنداني ندارنه، اما درمقابل، اگر هرکی ره مختار هاکانیم که "دوون" ره بخونده davün یا davven، اینتي بیتتر هسته، این مسئله ره فارسی دله هم بدی بیمه که بعضی کلمات ره چندجور توندي بخوندي و هرجور بخوندي عب نکنده و ایراد ندارنه. همین وسه، شه پیش‌داشت که اشون هدابیمه جه مخالف بَیمه، یعنی اشون پیش‌داشت هاکاردمه، سواهي راست بَیمه و شه پیش‌داشت جه مخالف بَیمه!🤦🏻‍♂️(توضیح دمبه)
فرضاً من نویسمه: اتتا. خونشکر(متن‌ِ خواننده) مختار هسته تا بخونده: attä یا että یا əttä یا هرچی که ونه دل خانه و ونه لهجه هسته. ولی اونگادر بنویسم: أتتا، فی‌الواقع خونش‌کر ره مجبور کمبه که بخونده: attä؛ و این جالب نی‌یه. مسئله‌ای که مه ذهن دئییه، اینه که Batumbe(نمی‌توانم) و Betumbe(می‌توانم) و مواردی که ونه واری هستنه ره استثناً اینتي سراق هادیم که Betumbe، بتومبه بو، و Batumbe، "بأتومبه" بو. گرچه عالي نی‌یه، ولی خب مجبوری هسته. اگر کسي بیتتر پیش‌داشت داره که همون ره کار زمبي چون شه درگمبه، این ات‌کم نخاشه که "أ" کلمه‌ی وسط بئه، گرچه عربي دله سابقه دارنه: مستأجر و ... . --Vandäd «بحث» ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۳۶ (UTC)[جواب]
وقتی بنویسی «دون» مخاطب مجبور هسته وه ره «دَوِن» یا «دَوِّن» بخونده، که هر دِتا إت معنی دنه. یا همین مه قبلی جمله دله، «دنه» ره هم توندی dene هم denne بخوندی و هر دِتا جوابه. ولی اگر بنویسیم دننه یا دوون، چون امه مخاطب عادت هاکرده فارسی دله تکرار ره تشدید در نظر نئیره، پیش‌فرض گیرنه که وه davun یا denene بائه. من فکر کامبه همین روش بتترین گزینه هسته چون لازم نی‌یه اصلاً کسی ره یاد هادیم؛ هرکس شروع هاکنه که بخونده، متن شه وه ره پیش وَرنه چون ونه چـِش این رسم‌الخط جا عادت دارنه.
موافقمه که همزه «اتا» ره محدود کانده، ولی مه نظر همزه‌بسر هاکردن بعضی جائون کومِک هم کانده: أما (amma) و إما (ema) واری، یا أی (ay) واری.
همزه عربی-فارسی رسم‌الخط دله تلفظ خاصی دارنه و فتحه جه خله فرق کانده؛ امه وسّه همزه ویشته «ع» ره موندنه. همین مستأجر ره نوونه مستـَـجر بنویسی و بخوندی ولی اگه مستعجر ره بخائی بخوندی، ته فونتیک خله مستأجر جه فرق نکانده (البته عرب‌زوون‌های لهجه جه همین عین و همزه هم فرق دارنه). همزه شه اتا الفبایی حرف هسته که چند شکل سِراق دِنّه: ء، ؤ، آ، ئ، ئ‍. کار جایی خراب بیّه که ایران دله فرهنگستان زبان فارسی باته قدیم واری الف ره عربون واری ننویسین و هر گادِر اول جمله بمو، ونه سر همزه نی‌یلین و فقط اگه بلند مصوت (آ) بی‌یه، وه ره همزه‌بسر هاکنین. اصلاً عربی ره اگه هارشی، وشون هم همیشک أ و إ جه استفاده کانّه.
بتومبه اون جمله استثنائونی هسته که نوونه وشون وسّه کاری هاکردن و وقتی ساده تومبی باویم «نتومبه» چه لزومی دارنه حکماً «بَتومبه» ره زورپشتی بنویسیم؟ تازه فرض‌مثل وه ره إت کار هاکردی، «بنشنه» ره خانه چتی هاکنی؟ حتی لاتین خط هم وه ره کارساز نی‌یه! (وپ:من#منفی_هاکردن) فلذا ننشنه :) --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۲۰ (UTC)[جواب]
تشدید خور:من تشدید جه مشکل ندارمبه، منتهی وه یونیکد و تایپ هاکاردن دله نخاشه. نه فقط تشدید، که فتحه و کسره و ... دي نخاشنه. البته این موضوع که دِتا کلمه، متفاوت معانی همرا، ات جور بنویشت بوون، مشکلی ایجاد نکانده(فارسی دله هم این موارد جه فت و فراوانه)، بشرطی که خونشکر طبری بخوندستن و بنویشتن دله استاد بو. که سیاسی شرایط شاید نده این اجازه ره که ملت دائماً طبری جه بخوندن و بنویسن. یعنی عب نکنده dun و davven ات جور بنویشت بوون، چون جمله و موقعیت دله خوشنکر فهمنه که کامین درسته و کامین مناسب نی‌یه. ولی بعضی کلمات دله نوانه، مثلاً Batumbe و betumbe که بائیتمه. وشون ره خونشکر بعتونده/بأتونده تشخیص هاده. فرض هاکان من نویسمبه: من بتومبه بئم شمه وری. اسا این جمله‌ی فعل منفی هسته یا مثبت، خادا دونده!
همزه خور: اره، همزه کمک هم کانده. اتفاقا این مسئله دله من مردّد هستمه، که بالأخره مختار هاکانیم خونشکر ره یا نا، یا اینکه مختار هاکاردن یا نکاردن چنده خاره یا چنده بد. گرچه در مواردی که بائیتی، خار کمک کانده، ولی بائیتمه که مخاطب تونده تشخیص هاده، بشرط استاد بائن. "اما درشومبی" همه دوننه emä هسته. "اما وه قبول نکارده" مشخصه که ammä هسته.
وپ:من#منفی هاکاردن خور. من ابل جه این قانون جه مخالف بیمه. علت این هسته که اما درمبي زوون اصل ره تغییر دمبي. این ایراد خط جه هسته که گپ ره سراق ندنه، ننشنه گپ ره تغییر هدائن! علاوه‌بر بأتومبه، بعتومبه هم تونده کاندید بائه، همونتی که بائیتی طبری دله وشون میون فرقی نی‌یه، گرچه عربي دله هسته. (ملحق: عربی زوون، خله تلفظ وسه سخت‌گیری کانده، همین وسه خطی که تونده عربی ره سراق هاده، طبری وسه هم انده نامناسب نی‌یه.) --Vandäd «بحث» ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۵۲ (UTC)[جواب]
@محک إپر آدمون، "ئ" ره کسره وسه کار زننه. مثلاً: 20 دئقه پادکست (20 dəğə pädkast، [V6rg.com منبع]). اما هم وه ره ناخاسته شوا وسه کار بزومی (بموئن = Bemuən). "أ" و "إ" تا حدودی معین بَینه و درمبی وشون ره آزمایشی کار زمبی. ولی "ئ" هنتا معین نی‌یه. ته نظر ونه خور چچیه؟--Vandäd «بحث» ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۱۰ (UTC)[جواب]
راستی، همین "أ" تونده Bavərdə و Burdəی مشکل ره هم خار هاکانه. "بورده"، "بأورده". --Vandäd «بحث» ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۲۸ (UTC)[جواب]
"ئ" خور، مه نظر بیمو که بیتتره فقط ə وسه کار بزه بوو. فی‌المثل: بن (Ben، یعنی جیر، زیر.) و بئن (Bən، بیایند، وشون بئن.). این مسئله جالب هسته، ته یاد دره بائیتمه Biye و Biyə ره چتی سراق هادیم؟ اگر همزه کلمه‌ی وسط شوا ره سراق دنه، تونده کلمه‌ی انتها سر هم شوا ره سراق هاده، یعنی: /Biye = بی‌یه/ و /Biyə = بی‌یهٔ/. این حرف: "هٔ"، فارسی دله هم دره و نکاتی جه هسته که فارسی املاء دله تأثیر یلنه، حتی ویکی‌فا دله ابرابزار موظف هسته وه ره خار هاکانه مقالات دله، پس ملّت ونه جه آشنایی دارننه. --Vandäd «بحث» ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۵۲ (UTC)[جواب]
همزه خوری: شوا و همزه فرق کانّه. ساروی لهجه دله اصلاً شوا ندارمی؛ آمل به یور کم‌کم شوا لهجه دله پیدا وانه و گیلکی دله خله پررنگ‌ته هسته. اگه لاتین دله خامبی «بئن» ره فونتیکی بنویسیم، ونه be'en بوو، یا مستأجر ونه mosta'jer وانه. (en:Hamza#Latin representations) همزه نتونده فتحه و کسره صدا ره دَرهاده. من اگه جایی بنویشته بائه «بأورده»، ناخودآگاه وه ره خوندمبه ba'verde که اشتباهه و اصلاً چیزی که وسته بائه، نی‌یه.
تشدید و ننشنه خوری: هر زوونی کتاری و کتابی وسّه فرق‌های قائل وانه چون نتومبی هرچی گپ زمبی ره دقیقاً بنویسیم. الفبائون هرچنده هم که وسیع بائن، اَی محدودیت دارنه. مه نظر این که بخائیم خطی بسازیم که هر چیزی ره بتونه تبدیل به متن هاکنه، این امکاناتی که اِسا دارمی جه ناممکن هسته. مازرونی زوون حتا اتا رسانه هم ندارنه... ولی اگه در نظر بیریم که «زوون ابزاری هسته که عقیده و تفکر ِانتقال هدائن ره ممکن کانده»، تومبی رسم‌الخطی شکل هادیم که این هدف جه برسیم. هدف ونه این بائه که امه رسم‌الخط راحت‌ترین حالت ممکن جه، امه منظور ره مخاطب جه برسنه. همین. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۰ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۲۸ (UTC)[جواب]
نکته) ضمناً «هٔ» همزه نی‌یه. وه ره فارسی دله گانّه «یای کوچک» که جای ‍«‍ه‌ی» فقط استفاده وانه. اتا من‌درآوردی حرف هسته که وشون خراب‌بیی فرهنگستان بساته. در اصل هم نوسته این شکلی بائه، وسته حرف «ی» ره «ه» بالا بکشن ولی گشادبازی دربیاردنه و همزه بکشینه :) --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۰ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۲۸ (UTC)[جواب]
إسا ونه نوم ره نیلمبی شوا، دقیقاً ندومبه بنشنه چی بائیریم وه ره، ولي بهرصورت همون Ben و Be'en که مثال بزومه، مشخص کانده که «ئ»، «e'e» وسه کار بزه وانه(مثال ونه خوری زیاده). إسا «de» (أت عدد، 2.) و «de'e» (روستا، مله، فارسی جه: deh) همینجه دره. لذا تومبی «de'e» وسه هم همزه بییلیم. إسا وه ره نائیر همزه، بائیر «یای کوچک»، یا هرچی ته دل خانه بهرحال وه امه کار وسه مناسبه(اتتا چی بائیرم، لازم نی‌یه اتتا حرف همه‌ی الفبائون دله اتتا صدا ره هاده، مثال دله، اوستیایی زوون دله «Ch» ره خوندننه «تس». ولی انگلیسی دله خوندننه «چ». عربی الفبائون هم همینتینه.) اگر پیشنهاد بیتتری «de» و «de'e» یا «se» و «se'e» وسه دارنی، بائیر که خلاص بووئیم این بلا جه --Vandäd «بحث» ‏۱۰ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۰۴ (UTC)[جواب]
de'e?! 😐
اتفاقا خله هم لازمه که هر حرفی امه رسم‌الخط دله فارسی-عربی واری بخوندست بوو. اگه اوستیایی خطِ تاریخچه ره هارشی، ویندی که وشون هم شه وسه دلیل داشتنه و شه جه چیزی درنیاردنه. اسا من حوصله ندارمه ته ره روسی و اوستیایی یاد هادم، ولی اصلا امکان ندارنه اتا خط ره همینتی هوا سر بسازی و انتظار داری بخوندست بوو. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۱ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۴۲ (UTC)[جواب]
أره، إسا أمه خط هوا سر. عربی خط کاجه جه بیمو؟ آسمون جه نازل بئی‌یه؟! اصلاً عربی زوون و خط و ... خار. إما بد. فارسون «پ» و «چ» و «ژ» و «گ» ره کاجه جه بیاردنه؟ اگه وشون أمه واری فکر کاردنه که وسته ۴تا حرف شه زوون جه ره دککل بیلن کنار! اگه وشون کنار یشتنه، اما هم خاستمی ۴ حرف ره بی‌یلیم کنار؟ تمام خطون هوا سر جه بیمونه. همه. بلاإستثنا. (۲. کی خانه خط بسازه؟ إما تنظیم‌کر'می، یعنی خامبی این بلابئیت عربی خط ره شه زوون جه تنظیم هاکانیم.)
إسا گوننه شوا وسه بنشنه نشانه داریم (ساری دله دنیبو، حداقل «آمل به یور» دله دره که) گومبی:«نا». چیسه «نا»؟ (حتی اگر فتحه و کسره و ضمه واری کلمه دله سراق هدانوون، حداقل اعراب بی‌یشتن وسه ونه نشانه‌ای داره. نتومبی جای شوا کسره بی‌یلیم که) إسا بین se و se'e فرق نی‌یلمبی، عب نکانده. خله کلمات فارسی دله أت‌جور بنویشت واننه ولی دجور بخوندست واننه. جهندم. --Vandäd «بحث» ‏۱۱ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۱۵ (UTC)[جواب]
ونداد جان متأسفانه ته اطلاعات کامل نی‌یه؛ اگه‌نا تاریخ ره هارشی، هر خطی به مرور خطوط قبلی سر جه بساته بیّه و هر اتا سسکه تغییر که هاکرده حکماً دلیلی داشته. همین گ‌چ‌پ‌ژ که مثال بزوئی ره فقط إشکافمبه و ونه تاریخچه ره گامبه که ته ره نشون هادم به همین راحتی نی‌یه که إشکم‌سری الفبا تعیین هاکنیم:
پیش از اسلام عراقی که اسا کشور هسته، ایران دله دیّه. ایرانیون خط هم fa:دین دبیره بی‌یه. دین دبیره (یا اوستایی هم وه ره گانه) اصلاً نقطه نداشته و حروف ره ات‌سره نوشتنه و وشون ِوسط‌وسط که سیوا بوون فقط نقطه یشتنه. این خط شه فینیقی و آرامی خطِ سر جه بساته بیه.
وقتی عربون این منطقه ره بَییتنه، دین دبیره سر جه کوفی خط ره بساتنه تا ونجه قرآن ره کتابت هاکنن. کوفی خط اصلاً نقطه نداشته و همینسه مثلاً «ب» و «ت» و «ث» قابل تشخیص هدائن نیینه و همه ره «ٮ» نوشتنه.
سومین خلیفه (عثمان) که بدی‌یه هر کس قرآن ره ات‌جور خوندنه و مردم نتونه درست کوفی خط ره بخوندن، اتا مردی ره مأمور هاکرده که این خط ره اصلاح هاکنه و اتا متحد قرآن بسازه. این زمون نقطه‌گذاری و اعراب‌گذاری انجام بیّه، ولی همونتی که دونده گ‌چ‌پ‌ژ عربی دله دنی بی‌یه.
چون کوفی خط جه بنویشتن سخت بی‌یه، چند نوع خط که إسا وشون ره «خطاطی» جه اشناسمبی، بوجود بمونه و کم‌کم إسایی عربی شکل بَیته. اگه خطاطی دله خار هارشی‌بائی، شاید بدی‌بائی که وقتی خانّه مثلاً نستعلیق دله اتا حرف ره بکشن، ونه اندازه ره نقطه بی‌یشتن جه تعیین کانّه. یعنن نقطه اونجه نقش «تعیین‌گر میزان کشش حروف» ره دارنه. (نمونه)
از زمونی که عربی خط بساته بیّه تا هزار سال بعد (یا ویشته) فارسی دله «گ» ره «ک» نوشتنه. «پ» ره «ب» نوشتنه. «چ» ره «ج» نوشتنه و «ژ» ره هم «ز» نوشتنه. هزار سال بعد هم که خاستنه این چار تا حرف وسّه شکل بسازن، اَی نمونه شه م‍...س جه اتا جدیدِ شکل دربیارن یا ات‌چی اختراع هاکنن. بمونه همون حروفی که پیشتر استفاده بی‌یه ره تغییر هدانه. تغییری که هدانه هم إشکم‌سری نیّه و هوا سر جه این تغییرات ره نساتنه. بمونه طبق اون‌چی خطاطی دله رسم بی‌یه، از نقطه بعنوان بکشی‌ین ِنماد استفاده هاکردنه و چون «پ» نسبت به «ب» ویشته بکشی بی‌یه، وه ره اینتی سِراق هدانه. یا «چ» نسبت به «ج» ویشته کشش دارنه، وه ره دِتا نقطه اضافه هاکردنه یا...
ولا مه حوصله هم دیگه سر بورده انده اینجه-اونجه خط خَوری گپ بزومه. جنابعالی تنها کسی نی که ونجه بشناستمه چه مثلاً «هٔ» ره جای شوا سِراق ندیم یا فلان و بیسار... ولی به این راحتی نی‌یه. هر چی شه حساب دانه، کتاب دانه... بعضی بستینکلا گت-گتون ره هم بدیمه که هم‌انده ساده و فکرنکارد خط وسّه تِز دانه. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۳ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۱۵ (UTC)[جواب]
واقعاً قانع‌کر بی‌یه. --Vandäd «بحث» ‏۱۳ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۳۵ (UTC)[جواب]

منابع

[دچی‌ین]
  • سرخط گیلان‌إشناسی پژوهشکده تدوین هاکارده وه ره. گرچه بامشی خادای رضا وسه گل نئیرنه، وشون این وسه که [V6rg.com ورگی خط] ره کلّه هاکانن این کار ره هاکاردنه. شاید ونه مطالعه امه وسه ضرر نداره. --Vandäd «بحث» ‏۹ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۲۳ (UTC)[جواب]
    فرو هم بوره وه چچی بی‌یه؟! بعد ده سال معطلی و این همه زور بزوئن، اتا چی پیشنهاد هاکردنه که اگه اصلاً هچی نائوت باشِن، سنگین‌ته بینه. واقعاً که جای تأسف دارنه! ورگ خط هم کامل نی‌یه، ولی حداقل شه جواب ره پس هدا و گیلکی این خط جا راحت بخوندست-بنیویشت وانه. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۰ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۳۲ (UTC)[جواب]
احتمال دمبه، عربی خط دراصل اینتی بسات بیّه که صامتون ره حرف جه سراق هادن و مصوتون ره َ و ِ و ُ و امثالهم جه. یعنی مصوت ره وشون سر بییلن. هنتا عربی قدیمی متون دله اینتیه. این دب(=روش) خله مفید و خار هسته، مشکل اینجه جه شروع وانه که اما نخامبی این علامات ره سراق هادیم. و إلّا این خط خله هم خاره.--Vandäd «بحث» ‏۱۰ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۲۸ (UTC)[جواب]
« « مثلاً کوردی سورانی ِرسم‌الخط (که ایران و عراق دله دره و عربی خط په‌روو هسته) گرچه اگه مخاطب وه ره بلِد بائه، راحته ولی تازه‌واردون نتونّه وه ره بخوندن و چون خله دَپیت‌دَپیت هسته، قاطی کانّه و نفهمنّه که چچی بَنویشتوئه. همینسه ویکی‌پدیا دله فعلاً مجبورمی که فارسی خط جه استفاده هاکنیم.»(منبع: وپ:الفبا) »

تقاضا دارمبه مطالبی امثال این، حذف بوون. رانما:مازرونی‌نویسی‌ی وظیفه، "رفع مشکلات‌ِ مازرونی بنویشتن فارسی خط جه و بنویشتن دله اتحاد ایجاد هاکردن" بی‌یه، نا بعضی نظراتی ره بیاردن که وشون خور اختلاف دره و اجماعی دنییه. --Vandäd «بحث» ‏۱۱ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۳۷ (UTC)[جواب]

ضمناً این صفحه ره خله بااحتیاط دچین چون تقریباً امه مهم‌ترین قانونی هسته که اجماع سر جه وه ره چندین سال تجربه جا بساتمی. بخشی که «پیش‌داشتیج»!!! وسّه بساتی ره هم حذف هاکردمه چون اینجه فقط کلیات ره درمی توضیح دمبی و جزئیات ِجا اینجه نی‌یه. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۳ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۴۱ (UTC)[جواب]
أره، شه خاستمه حذف هاکانم منتهی وقت نکامبه شه سر ره برکم. --Vandäd «بحث» ‏۱۳ آگوست ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۳۲ (UTC)[جواب]

فتحه

[دچی‌ین]

سلام. دومبی که مازرونی‌نویسی دله "و" چندین صدا ره سراق دنه: U, Û, O, Ô, V. و "ی" Y و I. این مشکلات نظر به محافظه‌کاری شدید که من درمبه دستکم وپ:من دله ویمبه خا بلاشک قابل تصحیح نینه. ولی متوجه بَیمه که "فتحه" ره شه بنویشتن دله سراق هادیم، (که تا حدود زیادی مجبورمی هادیم، "بَیمه" واری.) بخش عظیمی از مشکلات حل واننه. تکمیلی توضیحات ره بعداً دمبه. --Vandäd «بحث» ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۴۵ (UTC)[جواب]

پ.ن) اینکه فتحه ره بنشنه چتی سراق هادیم، این فعلا امه موضوع نیه فعلا گپ این سر هسته که آیا "فتحه ره سراق هدائن) فایده‌ای دارنه یا نا. --Vandäd «بحث» ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۳۰ (UTC)[جواب]

تکمیلی توضیحات: خله از مشکلات ره حل کانده:

  • Bayye و Biye
  • Betunde و Batunde
  • Burde و Baverde
  • و ...

تمام این مشکلات با این حرکت حل واننه؛ درصورتی اگر نخامبی فتحه ره سراق هادیم، بنشنه Y و I، و U و V ره هدی جه سیوا هاکنیم، U و V شاید بوائه (گیلکی و کوردی و تورکی دله همین کار ره هاکردنه) ولی I و Y عربی خط دله ناممکن هسته! پس فتحه ره سراق هدائن (کم‌دس، مه نظر) الزامی هسته. این یک مسئله.
مسئله دوم اینکه مازرونی‌نویسی دله، به فتحه کم‌محلی وانه. دومبی که امه زوون معیار لهجه ندارنه، فلذا هرگادر کسی متنی خوندنه که ات نفر دیگه از ات لهجه دیگه بنویشته، لازم هسته حتماً اون متن ره درست بخونده. ولی چون مازرونی دله کسره زیادتره، اما هرجایی ندومبی کلمه‌ی ونگ چچیه، وه ره کسره خوندمبی. فرض هاکن من نویسمبه "کت" و شما هرگز این کلمه ره نشناستنی؛ درجا وه ره خوندنی Ket و نه Kat. این ده علت ره بیاردمه. --Vandäd «بحث» ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۵۲ (UTC)[جواب]

@محک:ته که ماخبری و مخالف. هر چیزی وسه حدّی بائیتنه ولّا محافظه‌کاری وسه حدی بائیتنه دي! بعضیون گوننه هزارویک تغییر ایجاد هاکنیم فارسی/عربی/آرامی خط دله، من گومبه هزارویک تغییر چچی وسه؟ همین یک تغییر ره ایجاد هاکن، نصف‌ِبیشتر مشکلات حل واننه. ضمناً فتحه مازرونی دله کم‌کاربردتر نسبت‌به کسره و وته بنویشتن سایر اصوات هسته و خله مشکل ایجاد نکانده.@پرجایی ته نظر چچیه؟--Vandäd «بحث» ‏۱۴ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۰۲ (UTC)[جواب]
@V.H مه نظر مازرونی ره همون فارسی واری بنویسیم خله بهتر هسه. مه ای شما ره توصیه کمبه این لینک ، این لینک و این لینک ره هارشین. همونجور که به @محک قبلا بئوته مخاطب که مازرونی زوون بخونسن ره عادت هاکرده دیگه اون مشکلاتی ره که شما بئوتی ره نارمی. ضمنا اینجوری که شما پیش‌داشت کنی مازرونی زوون وسر ونه اتا مخصوص کیبورد درس هاکردن. ونه درس هاکردن و جادگوئن کنه جا بر انه؟ مه نظر مازرونی زوون هر چی ساده تر بوئه ونه بنویشتن و بخونسن راحت‌تر هسه. مثلا شما پشتوی زوون الفبا ره هارش که ۴۴ تا حرف دارنه. چتی ونه این حرفون ره کیبورد دله بشتن و اینجوری اصلا اینجوری بنویشتن یا یاد بدائن راحت هسه؟
ضمنا مازرونی زوون دستور و لغات وسر خار منبع دره. من ای شما ره توصیه کمبه حتما این کتاب ره خار بخونی. این کتاب ره اتا زوون‌شناس بنویشته و ونه دله مفصل مازرونی زوون خصوصیات ره توضیح هدائه و ونه آخر هم اتا خله جمله و عبارت مازرونی زوون جا دره که شما ره رانمایی کنه چتی مازرونی زوون جا بنویسی. ضمنا آبادیس سایت دله هم اصیل مازرونی کلمات ره پیدا هاکنی.
اتا تکته دیگه هم این هسه که اما ونه حتما فارسی و عربی کلمات ره همونجور که هسنه بنویسیم. مثلا شما گنی اما صحرا ره ونه صأرا بنویسیم. مگه ص ره مازرونی زوون دله دارمی. ضمنا شما که اینتی نویسنی فردا اما نتومبی تشخیص هادیم کمین کلمه مازرونی هسه و کمین نی‌یه. دخیل کلماتی که وشون زوون خط و امه زوون خط اتا هسنه ره ونه حتما همونجور که اصلی زوون دله هسنه بنویسیم. مثلا اسا مازرونی زوون دله دارمی سابی که ونه معنی پرستاری و سرپرستی بونه و من ندومبه وه واقعا مازرونی هسه یا اینکه عربی صاحبی بی‌یه که وه ره سابی تلفط کردنه و بعدا اینتی ثبت هاکردنه. پرجایی (گپ) ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۳۹ (UTC)[جواب]
@پرجایی مازرونی ره فارسی واری بنویسیم؟ خیلی خوب. من نویسمبه، ته بخوند. "بتومبه"، "بنشنه"، "بیمه"، "بورده"، و غیره. بخوندستی؟ مگر من فارس‌ستیزمه که فارسی خط جه مشکل دارم؟ هیچ مشکل ندارمه. من ونه جه مشکل ندارمه، مازرونی زوون ونه جه مشکل دارنه. ته الان توندی تشخیص هادی "بتومبه" "بِتومبه" هسته، یا "بَتومبه"؟ شما ویکی دله دستور و گرامر زبان مازندرانی ره تغییر هدانی! بَتومبه ره هاکردنی "نتومبه"!!! این کار ره درباره "بنشنه" هم انجام هدانی!! بخاطر ایراد نگارشی، گرامر ره تغییر دننی؟ این شمه راه‌حل؟ ته توندی تعیین هاکنی که "بنشنه"، "بَنشنه" هسته یا "بِنشنه"؟ اسا اینها ره دار خامبه یچیزی بائیرم.
دوندی چه انده مازرونی‌نویسی سلیقه‌ای هسته؟ کلماتی که مثال بزومه مرور هاکن و به این سوال جواب هاده.
وقتی حضرتعالی بخاطر اینکه رسم‌الخط ره تغییر ندی، گرامر ره تغییر دنی(!)، دوندی این کار اسم چچیه؟ وه ره گوننه سلیقه‌ای کار هاکردن. من اون زوون فاتحه بخوندستمه که ونه گرامر ره به این خاطر تغییر هادن که رسم‌الخط ره حفظ دارن. --Vandäd «بحث» ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۳۸ (UTC)[جواب]

شما خانی دقیقا چیکار هاکنی مازرونی زوون رسم الخط ره عوض هاکنی؟ چی جوری توندی مازرونی وسر اتا کیبورد طراحی و منتشر هاکنی؟ هم ویندوز وسر، هم اندروید وسر و هم ای اوس وسر و چی جوری توندی مخاطب ره سرساب هاکنی و دیگرون ره هم راضی هاکنی ته واری بنویسن و بخوندن؟ من مگه بئوتمه مازرونی زوون دستور ره عوض هاکنیم؟ ضمنا همونجور که محک گپ صفحه دله بئوتمه شما جدیدا کشورمون نوم ره غیرمازرونی بنویشتی قبلا اشخاص نوم ره هم عوض کردی. مثلا ویلیام والاس ره بشتی ویلیام والوس. اصلا فرض کمبی من مازرونی بلد نیمه شما مه ره یاد بده چی وسر الف این اسم دله همه جا واو نوونه؟ مثلا ننویسمی ویلیوم والوس؟ مه ره یاد بده کجه ونه الف ره واو هاکنیم و کجه نونه هاکنیم. چه پارسال افراد اسم ره هم ترجمه کردی و امسال کشورون اسم ره دکل مازرونی ننویسنی؟ اگه این دتا کار وسر که مثال بیاردمه دلیل دارنی مه ره یاد بده تا شه اشتباه ره سرساب بووم و گرنه فرض کمبه شما سلیقه‌ای عمل کندی. پرجایی (گپ) ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۱۶ (UTC)[جواب]

والوس ره همینجه توضیح دمبه، چون به امه اسایی گپ مربوطه. السعودية ره شه گپ یا ته گپ دله توضیح دمبه. اجازه هاده ابتدا همین موضوع سر که درمبی گپ بَزنیم.
اول باووم، من این متن ره فقط به‌عنوان یک گویشور نویسمبه و هیچ ادعایی ندارمبه که بخاهم "مازرونی زوون رسم الخط ره عوض هاکنم".
ویلیام والاس خور. ویلیام والاس، ویلیام والوس، ویلیوم وولوس و ... . هرکس تونده هرجوری بَنویسه، و هچکی بَتونده (نمی‌تواند) وشون جه ایراد بَرِه. چه؟ چون مازرونی‌نویسی، بی‌سروصاحاب هسته. سلیقه‌ای عمل وانه، چون مازرونی‌نویسی بی‌سروصاحاب هسته. همین "وانه". من نویسمبه "وانه"، یکی نویسنده "وونه"، درصورتی که تلفظ یکی هسته (Vône). این یعنی چی؟ یعنی مازرونی‌نویسی بی‌سرصاحاب هسته. وقتی همه چی بی‌سروصاحاب هسته، بَتومبی از "چندگانگی نگارش" ایراد بَیریم. مه خواسته دقیقاً همینه که مازرونی‌نویسی بی‌سروصاحاب نوائه. اونوقت، دیگه کسی بَتونده سلیقه‌ای عمل هاکنه.
خط خور، عرض هاکردمه من ادعایی ندارمه. ولی ابتدا ونه هارشیم رسم‌الخط‌ِ فلسفه چچیه. خط بوجود بیمو، تا ونگ و گفتار ره کاغذ سر سراق هاده. آیا این خطی که إسا مازرونی‌نویسی وسه دارمبی، شه وظیفه ره به درستی انجام دنه؟ با مثال‌هایی که بزومه، خیر. پس این رسم‌الخط مریض هسته. بِنشنه یجوری، این بیماری رفع بوائه. خا، إما که بَتومبی گرامر ره تغییر هادیم، یا بیتتر باووم، اما که بَتومبی زوون ره تغییر هادیم؛ زوون همینیه که هسته و رسم‌الخط، بِنشنه شه خد ره زوون همرا تطبیق هاده. اسا یحتمل ته سوال این هسته که: "خا اسا چتی رسم‌الخط ره خامبی تطبیق هادیم شه زوون همرا؟"
گونی بیتتر هسته خط ره تغییر ندیم، فارسی خط ره کار بَزنیم، صد درصد درسته. بیتتر که هسته، ولی اگر وه ره شه زوون همرا تطبیق ندیم، اونوقت، این رسم‌الخط دیگه بدرد نخرنه. چه بدرد نخرنه؟ چون مازرونی نیه، فارسیه! عرض هاکردمه، اگر مازرونی زوون ره تونستمی فارسی خط همرا سراق هادیم، من هرگز اعتراضی نکردمه. البته الان هم که نخامبی وه ره کن‌فیکون هاکنیم! خامبی با کمترین تغییرات ممکن امه رسم‌الخط، به‌خوبی مازرونی زوون ره سراق هاده. چیز زیادی خامبی؟ آیا این امه حق نیه؟ با چرخه‌تویی که من هاکاردمه، فقط با ۲-۳ تغییر (نسبت‌به رسم‌الخط فارسی)، به این هدف رسمبی. قرار هم نیه خله تندرو بائیم، قرار نیه خله سخت بئیریم. فارسی و عربی ره همونتی نویسمبی که قبلاً بیه. این ۲-۳ تغییر ره هم فقط مازرونی کلمات وسه کار زمبی. همین! خله زیاد بیه؟
من قبلاً فکر کاردمه چون فارسی رسم‌الخط بَتونده امه زوون ره خار سراق هاده، اما بِنشنه بوریم لاتین رسم‌الخط ره کار بَزنیم. امّا بعدتر متوجه بَیمه که این کار درست نیه؛ ونه دلایل مفصّل هستنه، اما در همین حد باووم که ایراد فارسی رسم‌الخط یا مازرونی زوون جه نیه، ایراد از اما بیه که فارسی رسم‌الخط ره شه زوون همرا تطبیق ندامی.
درانتها باووم، یحتمل ورگ ره اشناسنی. وشون "حق‌السعی" ره نویسننه "هغسأى"! ولی اما قرار نیه اینجوری هاکنیم. اما چیز زیادی نخامبی، به‌عنوان یک کسی که یک زوون گویشور هسته، خامبی خطی داریم که امه زوون ره به‌درستی سراق هاده. ورگ خور این ره هم باووم که با وجود اینکه انده تندرو هستنه، ولی باز وشون خط تا حدود زیادی با اقبال عمومی مواجه بیّه و پیر و جوون همین خط همرا نویسننه و وشون خط، هم ویندوز، هم اندروید، هم آی‌اواس، هم مکینتاش، و هم یه‌سری دیگه که یاد هاکردمه دله دره.--Vandäd «بحث» ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۲۲ (UTC)[جواب]
Vône تلفظ چتی هسته؟ توندی مه وسر ویشتر توضیح هادی؟ این تغییراتی که گنی چتی هستنه؟ وشون جزئیات ره بئو. این جدید رسم‌الخط سیوا کیبورد نخانه؟ اگه خانه کی ونه وه ره بسازه و تنک هاکنه؟ کی خانه این بقیه ره این تغییرات جا سرساب هاکنه؟ چتی ونه بقیه ره راضی هاکنیم این تغییرات ره قبول هاکنن؟ لطفا دقیق مه ره جواب هاده. کلی جواب هادی ای هم گمه شما دری بخد حرف زندی. پرجایی (گپ) ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۴۳ (UTC)[جواب]
به V.H اگه واقعا خانی کمترین تغییر جا فتحه، کسره، ضمه و تشدید مازرونی‌نویسی دله نشون هدا بووشه توندی اعراب جا استفاده هاکنی. پرجایی (گپ) ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۱ (UTC)[جواب]
@پرجایی مسئله کیبورد و اقبال عمومی و اینها که اشاره کاندی ره اجازه هاده بیئلیم برای بعد، بیئل اول ونه زبان‌شناسی مسائل خور گپ بزنیم، بعد بوریم سراغ‌ِ ونه اجتماعی و فرهنگی و فنّی (کیبورد و کامپیوتر). ضمناً این ته اخرین گپ قشنگ مره هالی نئیته، اگه دری گونی اعراب جه استفاده هاکنیم و اعراب جه فتحه ره سراق هادیم، خار گونی، این دقیقاً همون کاری هسته که الان درمبی کمبی، وگرنه من و ته چتی تونستمی ویکی دله هدی‌ِ حرف ره بفهمیم! این اقدام کاغذ سر خله خاره، ولی خا دفاکتو (در عمل) قابل اجرا نیه. اگه اجازه هادی فعلاً ونه جه هم رڈ بَوویم و اتتا کلی‌تر و مهم‌تر مسئله سر گپ بَزنیم. ضمناً این ره یاد هاکردمه بائیرم، که من کسی نیمه که بخائم حضرتعالی ره چیزی یاد هادم، من فقط درمبه به‌عنوان یک گویشور گپ زمبه؛ و خامبه این مشکلات ره شه هم‌زوونون همرا حل هاکنم.
امّا Ô خَور. مازرونی دله، ات مصوت دره که اما وه ره گومبی: کتا ضمه (ضمه کوتاه)، اسا ته توندی ونه نوم ره هرچی خانی بیئلی. این مصوت، صدایی بین ضمه و آ دارنه. مثل: کاجه (Kôje). دقت هاکردی بعضیا وه ره نویسننه "کُجه"، بعضیا نویسننه "کاجه"؟ چون این مصوت هم به ضمه (بلند ضمه) هم به "آ" شباهت دارنه، هردِجور وه ره نویسننه. ماجرای ویلیام والوس هم همین وسر پیش بیمو که من William Wallace ره Viliâm Vâlôs تلفظ کاردمه.
اما مازرونی دله اتتا معیار لهجه ندارمی و مختلف افراد، مختلف لهجه‌ئون جه، هدی جه (با هم) گم زمبی و هرکی شه لهجه جه گپ زنده و نویسنه. من فکر کمبه همین مسئله، اما ره ملزم کانده، رسم‌الخطی داریم که هرگادر کسی یک کلمه‌ای ره بدیه که تا اون زمان اون کلمه ره نشناست بیه (نشنیده بود)، بِنشنه این توانایی ره داره که اون کلمه ره درست بَخونده. اگر مه همرا موافقی، بائور که بعد شه توضیحات ره ادامه هادم. اگر موافق نیی، اول ونه خور گپ زمبی بعد شومبی سراغ بقیه.--Vandäd «بحث» ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۴۴ (UTC)[جواب]
  • فیروز جان، من فکر کامبه همونتی که اِما این فرصت ره داشتمی که آزمون-خطا جه این نتایجی که اِسا برسیمی جه، برسیم؛ باقی کارورونی که اسا یا آینده انّه هم ونه تونن شه پیش‌داشت‌ها ره آزمون-خطا هاکنن. ونداد هم بنظر دره ات‌که روش‌هایی که ونه نظر رسنه ره آزمایش کانده. مازرونی ویکی‌پدیا مهمترین دستاوردی که داشته، این بی‌یه که روش‌هایی که بنویشتن و بخوندستن وسّه وجود دارنه ره آزمایش هاکرده و اولین بار وسّه سعی هاکرده عملاً - نا فقط گپ پشتی - راهی پیدا هاکنه که گلکی بنویسه و بخونده. وگرنه شه هم دومبی که امه مقالات خله رقابت وسّه پتانسیل ندارنه و امجه بتتر هم خله سایت درنه که دانشنومه‌نویسی هاکنن و ملت بخوندن و استفاده هاکنن. همینسه من اشکالی نویمبه که دیگر کارورون هم این تمریناتی که اِما داشتمی ره پشت‌سر بی‌یلن. البته اینتا مه نظر هسته باز... --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۵۱ (UTC)[جواب]
    من درک کمبه که این رسم‌الخط کمی دارنه ولی این ره هم حساب هاکن که همین رسم‌الخط جا ته شه چن تا خار مقاله بنوشتی. ضمنا من ونه پیش‌داشت جا مخالفت نارمه. وه چتی خانه مثلا وقتی رسم‌الخط ره عوض هاکرده اتا کیبورد ونه وسر درس هاکنه؟ فارسی زوون هم این رسم‌الخط جا خله راضی نینه و ۱۰۰ ساله خانّه وه ره عوض هاکنن ولی اتا ونه نتیجه این بونه که شه گذشته جا قطع ارتباط کننه. وه ونه این مسائل ره هم حساب هاکنه. پرجایی (گپ) ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۵۷ (UTC)[جواب]
    اتا را دیگه هم این هسته که تومبی همین رسم‌الخط جا جوری مازرونی ره بنویسیم که ونه نقص و ابهام تعداد خله کم بوو. مثلا بی‌یه و بیه. پرجایی (گپ) ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۰۱ (UTC)[جواب]
    صدالبته که جنابعالی هم ونه کارها (یا هرکس دیگه، من‌جمله شه مه ره) چالش کشنی و نقد کاندی هم ارزشمند هسته و این دیالوگ و گپ‌گفت هسته که کومِک کانده بتتر بوّیم. تغییر سخت هسته ولی اگه مقرون بصرفه بائه، غیرممکن نی‌یه؛ اسا ونه گپ بزنیم و هارشیم فی‌المثل چارتا فتحه و ضمه ره سراق هدائن، اتنده تقلا هاکردن ارزش ره دارنه یا نا. همین راه ره گیلکی ویکی‌پدیا بوردنه و موفق هم بَیینه مه نظر؛ خطی که ورگ بساته ره تقریباً تموم گیلک اینترنت‌بازون قبولی هسته و وشون زوونِ ابهامات ره رفع هاکرده. امه وسّه هم ونه اول جدیدِ پیشداشت، شه جواب ره عملاً پس هاده و ونه سر توافق کامل وجود داره و مدت‌ها مرحله-به-مرحله ونه سر کار بوو. من معتقدمه سخت هسته ولی غیرممکن نی‌یه. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۰۶ (UTC)[جواب]
    خا اسا که اتی هسه اما که دومبی مازرونی زوون خله گلکی زوون جا نزدیکی دارنه چی وسر وشون رسم‌الخط جا استفاده نکنیم یا اقتباس نکنیم؟ این ره هم حساب هاکنین که ونه تموم قبلی بنویشت ره هم تازه هاکنیم. ضمنا شوای دسوری حرف ره این رسم‌الخط تونّه پوشش هاده؟ دکل عربی دله ونه وسر معادل دارمی؟ پرجایی (گپ) ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۰۹ (UTC)[جواب]
    ضمنا من اول به V.H جا خامه که وه شه پیش‌داشت ره بئووه تا اما دونیم چی هسته. پرجایی (گپ) ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۱۰ (UTC)[جواب]
    ضمنا محک جان مازرونی ویکی‌پدیا ره خله ونه جدی حساب هاکنیم. من شه وب سایت طراحی کمبه. وقتی چن زوونه سایت طراجی کمبی تومبی اجازه هادیم کارزن/کارور شه زوون ره شه سیستم چم انتخاب هاکنه. قبلا اصلا مازرونی زوون لیست دله دنی‌بی‌یه. ولی اسا این لینک ره هارش. اندروید مازرونی ره اتا زوون دونّه. هر چی اینجه کار ویشتر حساب و کتاب داره ویشتر مازرونی زوون وسر منفعت دارنه و ته واری آدم زحمت نتیجه دنه. پرجایی (گپ) ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۲۳ (UTC)[جواب]
    fa:الفبای_گیلکی ونه صامت-مصوتون ره گانه. شوا هم دارنه. ندومبه چه ورگ سایت اسا باز نوونه که ونه دستورعمل ره ته ره سراق هادم!
    اندروید دله اضافه بیّن ره همینجه اتا رفخ باته «کار کاندی؟» و من اندرویدِ گردِ پغوم ره دگاردنیمه تا اضافه بیّه؛ خشحالمه که نتیجه‌ای داشته. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۳۵ (UTC)[جواب]
    کیبورد دارنه؟ هم ویندوز و هم اندروید وسر؟ پرجایی (گپ) ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۴۱ (UTC)[جواب]
@پرجایی ونه لینک ره تو وسه بَرِستم توندی بوری هارشی؟ ویندوز، اندروید، ios، مکینتاش و ... وسه کیبورد دارنه. صَوِه من بورم وه ره بیارم. --Vandäd «بحث» ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۴۳ (UTC)[جواب]
من خامه دونم مشخصا این کیبورد همه حروفی ره که شما خانی مازرونی زوون وسر تدوین هاکنی دارنه؟ مخاطب تونّه وه ره نصب هاکنه و راحت مازرونی تایپ هاکنه؟ پرجایی (گپ) ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۴۸ (UTC)[جواب]
فیروز ته فقط بتشنه تبوری وشون سایت دله وشون تجربه‌ها ره هارشی. از کجا اینترنت یا تله کسی گیلکی بنویسه ولی با خطی غیر ورگ. همه ورگ واری نویسننه. تره هم باییتمه فعلا کیبورد ره ولاکن. ته دغدغه درسته ولی اسا وقتش نیه. --Vandäd «بحث» ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۵۹ (UTC)[جواب]
CLDR ره بساتمه په، مزرونی ِنوم ماکروسافتِ ویندوز 10 ِکیبوردها دله هم دره؛ ولی ونه کیبورد فارسی جه فرق نکانده.
@پرجایی اگه شمه منظور مازرونی کیبوردی هسته که گوگل و ماکروسافت کیبورد دله دره، وه همون فارسیِ کیبورد هسته و فرقی ندارنه ولی همون گادِر که CLDR سر کار کاردمه، گاتنه: تونّی شه مخصوص کیبورد ره بساجین و اگه پچیک تغییرات خانّی فارسی کیبورد دله هادین، کومِک کامبی. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۳۶ (UTC)[جواب]
@محک و @V.H وقتی خامی اتا تغییر ره پیش‌داشت هاکنیم ونه شه جزئیات ره کامل بئوویم. نونه حرفی ره که منطقی نی‌یه بزنیم. من حلا ندومبه @V.H پیش‌داشت جزئیات چی هسه؟ اگه شمه منظور این هسه که فتحه، ضمه، کسره، تشدید و شوا ره نشون هادین اون وقت چتی ونه دونیم که مثلا شوا ره کجه کار بزنیم؟ جدید رسم‌الخط دله مازرون چتی بنویشت بونه؟ اسا دومبی که مازرون وسر خله گوگل دله چرخ گیرنه و اولین نتیجه هم مازرونی ویکی پدیا هسه. اگه جدید رسم‌الخط دله مازرون املا فرق هاکنه چتی تومبی وشونی ره که مازرونی ره گوگل دله چرخ گیرنه ره سرساب هاکنیم و گوگل اون موقع مازرونی ویکی‌پدیا ره مازرون نتیجه وسر اولین پیش‌داشت لو ایارنه؟ این وسر گمه @V.H ندونه چی گنه مثلا وه ویلیام والاس ره بشته ویلیام والوس و عربستون ره هاکرده السعودیه یعنی مثلا آمریکا متحده ایالات ونه بوو یونایتد استیتز آف آمریکا. اتا جا نوم ره شه دلخا ترجمه کنه و اتا جا جادکت نوم ره ننویسنه. یا وقتی من ونه جا پرسمه چیسر هر چی الف ویلیام والاس دله دیه واو نیه و مثلا ننویشتی ویلیوم والوس گنه ویلیوم والوس و ویلیام والوس اتا هسنه!
من این سوال ره جواب بئیتن وسر نپرسیمه خامه شما شه دقیق دونین که چیکار کننی. مه کاری و شخصی مشغله زیاد هسه و وقت نارمه ویشتر مطالعه هاکنم تا دونم چیزی که شما گنی درس هسه یا غلط و وقت بلم ویشتر شمه جا بحث هاکنم و حتی رای هادم. شما هر دتا عزیز جا تشکر کمبه که اینجه مازرونی زوون وسر زحمت کشنی. اگه تندی مه جا بدینی معذرت خامه و ای شما ره سفارش کمبه دقیق دونین درنی چیکار کننی و اتا منطقه زوون جا کا نکنین. من چون نتومبه اینجه دائم فعالیت هاکنم مه نظرات شمه وسر فایده نارنه ولی شما ره توصیه کمبه گیتی شکری ساری لهجه کتاب ره کامل بخونین. چون دکل وقت نارمه متاسفانه نتومبه اینجه سر بزنم و خله معذرت خامه که رفیق نیمه راه بیمه. هر دتا موفق بوئین. پرجایی (گپ) ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۴:۲۴ (UTC)[جواب]
امّا پیشداشت. دومبی که بَتومبی با این روش‌های کشکی ادامه هادیم. قبلاً توضیح هدامه که چه و چتی. پیش‌داشت همین بیه که فتحه ره سراق هادیم. همین ظاهراً پچوك پیشداشت، تومبه ادعا هاکنم همین أت پیشداشت تقریباً تموم مشکلات ره حل کانده. فتحه ره سراق هدائن (به هر روشی) ساده‌ترین کار هسته. اما اگر نخائیم وه ره قبول هاکنیم، کار سخت وونه‌. اونوقت، ناچار وومبی آرامی/عربی/فارسی رسم‌الخط دله، U و V (و)، و Y و I (ی) ره هدی جه سیوا هاکنیم. اینی که بائیتمه و سخت هم هسته، آخرین راه هسته. پس سه راه دره (حداقل مه نظر). اول: کشکی و آبدوخیاری ادامه هدائن، دوم: فتحه سراق هدائن، سوم: توضیحی که هدامه. و این سه راه بکت (غیر از این ۳) هچ راه دیگری دنیه. اگه راه دیگری دره، مه ره سرساب هاکنین دی. این سه راه هر سه ایراد دارننه، ولی ناچارم یکی ره انتخاب هاکنین. که تاسا، راه اول ره انتخاب هاکردمی که بدترین راه هسته و ونه ایرادات، از همه بیشتر هسته. --Vandäd «بحث» ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۵۴ (UTC)[جواب]
@محک، پرجایی شاید بعضی جائون بائیرن Biye، ولی من دقت هاکردمه و اینجه گننه Bie. یعنی مستقیماً i په، کسره (e) إنه و y جه خور نیه. این أت مثال بیه تا اثبات هاکنم: 1) فقط اون ده راه درننه؛ یا i ره سراق هاده یا a ره. 2) وپ:من حاصل سعی و تلاش هسته و مفید. ولی با تمام تلاش، کار خاصی نکارده. این یعنی احتیاج به کار بیشتر دارنه.
من چرخ-چرخ هائیتمه و هر روش ره امتحان هاکردمه. ورگ خط (گیلکی خط) ره هم امتحان هاکردمه. تاسا هیچ تدوین‌بئی دستورالعمل ندیمه که مازرونی‌نویسی وسه خار بائه. خار اینه که این دستورالعمل مختلف‌ِ افراد‌ِ نظرات همرا، توسط همین مختلف و ناشناس افراد تدوین بوائه.
این، مه آخرین گپ مازرونی‌نویسی سر بیه (فعلاً). من سعی هاکردمه روشون ره پشو-پشو بزنم و هوجی-ووجی جه، انواع و اقسام روشون ره بوجاری هاکنم. إسا شما بِنشنه أتتا این سه راه جه ره هوجینین. کیبورد وسه هم الکی ناراحت نوائین، قرار نیه فارسی خط کن‌فیکون بوائه. همون فارسی ات‌پندیک (خله کم) تغییر کانده و ات‌پندیک تغییر وسه، حتی غریبه‌ئون حاضرنه پچوک-پچوک تغییرات دله کومک هاکنن (محک بالاتر بائیته). --Vandäd «بحث» ‏۲۸ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۴۷ (UTC)[جواب]

وصله

[دچی‌ین]
وصله

@محک سلام. سریعاً شومبه مطلب اصل سر. فتحه وسه أتتا پیشداشت دگه دارمبه: «وصل‌ِ همزه»: «ٱ». حرفی هسته که ایران‌ِ رسمی خط دله هچ کارشو ندارنه. حتی عربی دله هم فکر نکامبه کارشو داره. تا اونجه که من بفهمستمه، وه ره قرآن دله کار زنه فقط. و حتی قرآن دله هم هچ صدا ندارنه این بَکِت که (=بجز اینکه) هرگدر و دتا کلمه میون بئه معلوم وونه بِنشنه این دتا کلمه ره هدی جه متصل هاکنی (ویشته إطلاعات وسه، Wasla ره بخوند). إسا بی‌زحمت بائیر که وه ره قبول دارنی یا نو. أغه وه مشکل دارنه، بائیر که ونه خور گپ زمبی. أغه «فتحه ره سراق هدائن» مشکل دارنه، أره مه نظر جه هم مشکل دارنه ولی تومبه ته وسه توضیح هادم که چه و چتی. ونداد ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۵۸ (UTC)[جواب]

خار-خار مه ره حالی نیه که این حرفِ استفاده چتی‌یه! اتا مقاله شه نو پیشداشتی خط جه بنویس که هارشیم ونه نتیجه چتی وانه. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۵۵ (UTC)[جواب]
ضمناً این «أغه» قضیه دیگه چشی‌یه؟! --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۵۵ (UTC)[جواب]
@محک اوکی، همین فهیمه اکبر چتیه؟ وه ره نویسمبه، هارش. قدیمی‌ترون "اگه" ره "اغه" تلفظ کانّه. یعنی "گ" تبدیل وونه "غ" جه. إسا که ونه بحث ره پیش بکشی، اجازه هاده این نکته ره هم یادآوری هاکنم که بعضی از کلمات ره اغه مقاله دله متوجه نئی، لزوماً ایراد خط جه نیه؛ ممکنه همین لهجه‌ایی مسائل و ... بو. إرادت. ونداد ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۱۹ (UTC)[جواب]
ألبته خو حق دارنی، من خاص لهجه جه په‌روی نکامبه و مه لهجه أت‌کم قروقاطی هسته. بعلاوه که جدیدترون، "أغه" ره کار نزنّه یا تعداد کمتری زنّه. من شه ابّلین بار چن ما پیش "سید ملا مقداد" جه بشنوستمه، بعد مه یاد دکته که مه مرحوم گت‌مار، "اگر" ره "أغه" تلفظ کارده‌. از اونجه به بعد درمبه "اغه" ره کار زمبه. ونداد ‏۱۸ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۴۲ (UTC)[جواب]
@محک فهیمه اکبر. فعلاً أت‌أنده ره دار تا بعد ویشته ترجمه هاکنم. ونداد ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۵۷ (UTC)[جواب]
اصلاً جالب نیّه :( تقریباً همون روش قدیمی هسته که بارها آزمایش بیّه؛ خله فرقی نکانده بنویسیم «سار» یا «سٱر» یا «سأر» یا «سه‌ر». هرتی هاکنی، اَی باز «سر» بخوندستن راحت‌تره. آزموده را آزمودن خطاست.
امه معیار ونه مازرونی بنویشتن و بخوندستن راحتی بائه که وه ندارنه؛ نشون به اون نشون که شه هم این روش ره کامل اجرا نکاردی! همین مقاله نوم چه نوسته «فٱهیمه ٱکبٱر» بائه؟ :) شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۱۴ (UTC)[جواب]
@محک أره، راحتی بنشنه معیار بائه و من هم این ره قبول دارمبه، نشون به اون نشون که ننویشتمه «فٱهیمه ٱکبٱر» :)
ولی راحتی تنها معیار نیه. علت اینکه ننویشتمه «فٱهیمه ٱکبٱر»، اینه که همه تونّه وه ره درست بخوندن؛ یعنی فهیمه اکبر مشکلی ندارنه. ولی وقتی بنویسی «بیه» خواننده ندونده وه «bayye» هسته یا «biye». همین وسه اینجا یک معیار دیگه وجود دارنه که شه ره اینجه سراق دنه. وقتی دتا معیار هدی جه تناقض دارنّه، این قبول نیه که یکی از ده معیار ره کلاً قیدش ره بزنی و دکّل وه ره ول هاکنی.
کلماتی که عربی و فارسی جه دخیل هستنه و همه بلدنه وشون ره صحیح بخوندن، این قاعده جه مستثنانه. چون لزومی ندارنه الکی خواننده سر سخت هائیری وقتی شه تونده درست بخونده.
من شه تموم سعی ره هاکردمه تا حدالامکان هر ده معیار ره راضی نگه دارِم. همین وسه بوردمه و «وصله» ره پیدا هاکردمه؛ وگرنه تونستمه «سه‌ر» ره کار بزنم و دکّل فارسی-عربی خط‌ِ قوانین ره زیر سوال بَورم.
«اگه چش به مازرونی بخوندستن عادت هاکنه ...» این ته جمله بیه که همین صفحه دله مره بائوتی و من ته جه یاد بیتمه. إسا، همین ته جوابه. منتهی، من شه سعی ره هاکردمه که این عادت هاکردن حدالامقدور ساده‌تر بوئه.
آخر سر هم باوّم که اینکه این وصله (أمه جدید فتحه) در چه حدودی کار بزه بووئه و کاجه کار بوره و کاجه کار نشوره، هنتا بصورت کامل معین نیه. ولی این ره مطمئنمه که «فهیمه اکبر» ره هرگز ننویسمبه «فٱهیمه ٱکبٱر» و «bayye» ره قطعاً نویسمبه «بٱیه». ونه حدود‌ِ دقیق ره اجماع جه تعیین کامبی. ونداد ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۰۸ (UTC)[جواب]
مه نظر هنتا بیه/بی‌یه خله بتتر بأیه/بیه جه حرکت ره دیار کانده.
حتا اگه بتتر هم نوو، حداقل «قانون» هسته: «همیشه وقتی iy دارمی، ی‌ی‍ نویسمبی». ولی اینتی که ته گانی دیگه قانون نوونه؛ «استثنا» وونه. مه نظر اگه خامبی اتا قاعده بی‌یلیم وِنه قانون بائه، اگه‌نا دیگه کفمبی استثنائاتِ خط دله و هم شه کار ره سخت کامبی، هم مخاطب‌ئه. شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۱۷ (UTC)[جواب]
@محک صحیح. ولی من Bie تلفظ کامبه. ضمناً، اینکه بخائیم "iy" ره "ـی‌یـ" بَنویسیم، شه أتا استثنا هسته که
وقتی این قانون فقط Biye خور کاربرد دارنه، خا این هم که استثنا هسته. مگر اینکه بخائیم هر کاجه "i" بیمو، وه ره از حرف بعدی سیوا هاکنیم. اونوقت، یعنی "y" ره از "i" سیوا هاکردمی که شه اتا داستان دیگه وونه. ونداد ‏۱۹ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۳۵ (UTC)[جواب]
من فکر نکامبه زوون‌شناسی دله اینتی چی ره استثناء نوم بی‌یلن؛ مثلاً انگلیسی دله tion ره هرکاجه پشت-به-پشت بدینه خوندنه شِن. یا ایسپانیولی دله هرکاجه ca بَوینن وانه کا ولی اگه ce بائه وانه سِ‍. یا ایتالیایی دله ɡ پیش از a ،o، و u وانه گ و پیش از e و i ج ونگ ره دَر دِنه. تموم اینان ره قاعده و قانون اِشناسمبی و استثنائات جه فرق دارنه. وقتی iy ره «همه جا» ی‌ی‍ سراق هادیم، اینتا هم وونه قانون ولی اگه مثلاً وین وسّه استثنا قائل بوّیم، اون‌گدر دیگه قانون ره "خدشه‌دار" هاکردمی.
استثناءِ مثال انگلیسی دله این هسته که مثلاً بنویسن «Café». فارسی خط هم متأسفانه بری‌یوئه و ونه دله نصف-به-نصف کلمات ره فقط وشونِ عربی ریشه وسّه صاد، ث، ضاد، ذال، ظا، طا و... جه نویسنه که بدبختانه اِما هم مجبورمی اینان استثنائات ره رعایت هاکنیم. ولی این که شه بئیم اتا جدیدِ استثناء بی‌یلیم که اتا کلمه دله بوو «بٱیه» و اتا کلمه دیگه همون مصوت بوو «فهیمه»، مه نظر خله گتِ اشتباه وانه.
پ.ن) Bie ره هم مه محافظه‌کارانه روش جا توندی راحت بنویسی و بخوندی: «بیئه». شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۲۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۵۷ (UTC)[جواب]
مه نظر اینتی بیموبیه که مازرونی کلمات دله این قاعده کار بزه بووئه ولی فارسی و عربی دله کار بزه نوو. وگرنه دکّل «عظمت» ره هم بِنشنه بنویسی «ٱزمت» که درعمل مردم میون مورداسقبال واقع نوونه، ضمن اینکه اتا دولتی حمایت ونه پشت دنیه. وگرنه اگه مه دس بیبو، گوتمه دکّل بنویسین «فٱهیمه ٱکبٱر»
اون «بیئه» هم که بائیتی خاره ولی أتسسکه ماستمالیزاسیون وونه چون «ئ» شه وسه قاعده دارنه و فقط زمانی ورود کانده که دتا مصوت، هدی په بموبائن. البته باز هم خاره، عیب نکنده، جهندم، جان بسه
اینکه مازرونی کلمات وسه کار بزه بووئه مه نظر که استثنا نیه و قاعدوئه و عادی مردم وسه هم قابل تشخیصه (برخلاف برخی قواعد، مثلا مردم جه بخائی شوآ و کسره ره هدی جه تشخیص هادن یحتمل دچار مشکل وونّه). ونداد ‏۲۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۱۴ (UTC)[جواب]
بعضی جملات ره خوب نفهمستمه چی باتی! بیئه ره من در جواب bie باتمه دیگه؛ i و e هم هر دِ مصوتنه. اتفاقأ ته گپ سراق دنه که یقن مه قاعده سالم هسته. شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۳۰ (UTC)[جواب]
البته عربی کلمات املا و سنت خوری، ته جا موافقمه شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۳۱ (UTC)[جواب]
آها پس درست بیه. بسیارعالی. پس فکر کامبه لازم بوئه تأکید داریم که هرکجه دتا مصوت هدی په بمونه، حتماً اتا همزه وشون میون بئه. البته ائی هزارتا اما و اگر دارنه که ... ولی فعلاً بصورت "امه سر جه رفع بیّن" تومبی کار بزنیم. ونداد ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۱۵ (UTC)[جواب]

مصوت‌آ ره ره بکشیئن

[دچی‌ین]

أپأر (=گاهی‌اوقات) طبری دله، مصوت‌آ ره کلمه دله بکشین یا نکشیئن، ونه معنی دله تغییر ایجاد کانده. این ره ات مقاله "در قلمرو مازندران" دله بدی بیمه، که گوته: "بخردمه = خوردم" و "بخـــردمه = خورده‌ام". (ایضاً یحتمل اونی که محک بائیته: بَیه و بئیئه، شد و شده‌است) سوال اینکه إسا آیا لزومی دارنه این آوایی تفاوت ره سراق هادیم و اگر خامبی سراق هادیم، چتی بِنشنه سراق هدائن وه ره؟ همیشگ که نتومبی "ـ" ره کار بزنیم. --Vandäd «بحث» ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۰۷ (UTC)[جواب]

پ.ن) برخلاف فارسی که "شده‌است" فقط کتابی دله کارشو دارنه و کتاری دله کارشو ندارنه، ولی بنظر إنه طبری دله به دقت کار بزه وانه. ضمناً یچیز دیگه هم مه نظر بیمو که ندومبه چنده درست گومبه: ● ندا (Nedâ) = نداد / ● نـــدا (Needâ) = نمی‌داد. --Vandäd «بحث» ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۱۱ (UTC)[جواب]

اتفاقاً همین بخردمه ره قبلاً خاستمه باوّم، ترسیمه گج بوی. اسا که این مسئله ره متوجه بیی، اتا چی دیگه ته ره باوّم: این «بخردمه» و «بخـــردمه» که بائوتی :) ره تقریباً اکثر زوون‌ها دله همینتی دِ جور توندی باوّی و فقط مازرونی وسّه نی‌یه: «سر کار ناهار خوردم» ره توندی ات‌جور بخوندی که تمرکز بخاردن سر بائه یا اتی بخوندی که تمرکز سر کار سر دوو. (شاید لازم بائه که وؤیس هادم)
وه ره لاتین زوونون دله گانّه استرس. بعضی زوون‌ها، ایسپانیولی یا فرانسوی واری، وه ره سرکش جه سِراق دِنه. (مثلا ایسپانیایی دله si یعنن اره ولی sí یعنن اگر. وشون تلفظ ره گوگل‌ترنسلیت دله گوش هاده، متوجه وانی) انگلیسی زوون دله هم وجود دارنه ولی خط دله جه دیار نی‌یه.
امه مشکل ویشته این هسته که استرس جاهایی امه زوون دله کارشو دارنه که گرامر ره سخت کانده. مثلاً وقتی سؤال هاپرسی که «بئی‌یه» و «بیه» چه فرق دارنه، چون نتونستمه براحتی دیگر فعل‌ها ره نقلی صرف هاکنم، شه گپ ره نتونستمه گواه بیارم :) --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۴ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۰ (UTC)[جواب]
پ.ن) مه نظر کلمه ره دکشی‌ین اصلاً این تفاوت ره سِراق ندنه و اصلاً استرس ربطی بکشی‌ین و نکشی‌ین جا ندارنه. ونه مسئله تمرکز و دقتی هسته که اتا حرف یا کلمه سر یلمی. --شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۱۴ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۰ (UTC)[جواب]
بنویشتمه بکشیئن، شما بَخوندین استرس.--Vandäd «بحث» ‏۱۴ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۰۴ (UTC)[جواب]

هسته، هسه، هسسه، هسثه

[دچی‌ین]

مسئله‌ای که عنوان دله دره، جدید مسئله نیه و خله معروفه. همه دی وه ره دومبی. منتهی، اینکه «هسه» چتی تلفظ وونه، جای بحث دارنه. شمه نظر ممکن نیه که اولین «س»ی تلفظ، دومین «س» تلفظ همرا فرق دارن؟ من حدس زمبه، دومین‌ِ تلفظ، ویشته «ث» ره موندنه تا «س». یعنی «هسثه»، «إسثاره»(إستاره)، «دَوِسثِن»(دَوِستن)، «هرسثائن»(هرستائن) و امثالهم. --Vandäd «بحث» ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۳۵ (UTC)[جواب]

ونه ریشه پهلوی زوون دله «استن» بی‌یه. پس «هسته» بقیه جه ویشته کلمه‌ی ریشه ره موندنه. ولی «هسّه» هم تونده درست بائه.
«ث» پهلوی زوون دله وجود داشته ولی امه زوون جه حذف بئی‌یه و همونتی که باتمه، این فعلِ پهلوی ریشه هم ث نداشته. ضمناً، شخصاً فکر کامبه این کلماتی که بائوتی سر ره تشدید یلمی و من اینان ره اینتی که ته در-گانی نشنامبه.--شمه گِگا: محکگپ بزوئن ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۳۴ (UTC)[جواب]
مسئله انشا نیه، مسئله تلفظ هسته. فکر کامبه قبلا هم اینجه بائوت بیمه که مازرونی دله، مشدد هاکردن، یکی از شیوه‌های مخفف هاکردن هسته. من معتقدمه که بابلی لهجه دله، اکثراً کلمات نسبت‌به ساری کتاتر و مخفف‌تر هستنه، البته همیشک دی اینتی نیه. فی‌المثل: خوندمبه (ساری)/ خومبه (بابل) - استاره (ساری) / اسساره (بابل). اسا اینان حاشیه‌ای بینه، اصل گپ این سر هسته که وقتی تلفظ وونه "هسّه"، آیا ونه فونتیک /hasse/ هسته، یا اینکه تلفظ سین اولی، با سین دومی فرق کانده؟ من بشخصه احساس کمبه سین دومی کتاتر تلفظ وونه. احتمالاً چیزی شبیه به "ث" عربی دله، یا "th" انگلیسی دله. البته چون من این سبک گپ بروئن‌ِ گویشور نیمه، بَتومبه خار نظر هادم، بیتتر اینکه فیروز نظر هاده ونه خور. --Vandäd «بحث» ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۰۴ (UTC)[جواب]