ارنستو رافائل گوارا دلاسرنا(اسپانیولی جه: Ernesto Rafael Guevara de la serna) (بزائه ۱۴ ژوئن ۱۹۲۸، روساریو، سانتا فه - بمرده ۹ اکتبر ۱۹۶۷) که ویشتر به‌ایسم چه‌گوارا یا ال‌چه بشناسی‌یه وانه، دوکتر، چریک، سیاستمدار و انقلابی مارکسیست، آرژانتین دله بزائه بیّه.
گوارا اتا از اعضای جنبش ۲۶ژوئیه ِفیدل کاسترو بی‌یه. این جنبش سال۱۹۵۹ قدرت ره کوبا دله هاییته. چه‌گوارا چندین پست مهم کوبای ِترنه دولت دله از جمله سفیر، رییس مرکزی بانک و وزیر صنایع ره بَییت‌بی‌یه و پس از اون با امید راه‌دمبدائن انقلاب کشورون دیگه‌ی ِسر، کوبا ره ول هاکرده. وه اول سال ۱۹۶۶ بورده کنگو دموکراتیک جمهوری دله و أی بعدأ بولیوی دله سفر هاکرده. اوایل اکتبر ۱۹۶۷ چه‌گوارا بولیوی دله اتا عملیات سر که سازمان سیا طرح‌ریزی هاکردبی‌یه سَره، دستگیر بیّه. بعضیون گانّه که سیا ترجیح دائه گوارا ره بازجویی وسّه زنده بَیره، اما هرتی‌که بی‌یه وه ره بولیوی ارتش وایه‌گرانده مدرسه پَلی، روستای لا ایگه، ره سانتا کروز دلاسیه‌را دله، دستور بارریه نتوس جه که اتا نظامی دیکتاتور بی‌یه، بکاشتنه.
اتا یادبودی مکون کوبا ده
ونه پرچم که کمونیستون استفاده کانّه
ونه پرچم اسراییل دله
ونه یادبود مکون، همونجه که بمرده
ونه یادبود هوانا دله
ماهی‌گیری گادِر
ونه خانواده
ونه عکس لباسون ِسَر
کتابونی که ونه خَوری بنویشتنه
