ژوزف استالین

In banvişte ye latine nosxe rem betunni inje harşin: Istälin

ژوزف استالین იოსებ ბესარიონის ძე სტალინი Иосиф Сталин
ژوزف استالین
شوروی ِکمونیست ِحزب ِاولین رهبر
مشغول کار ۳ آوریل ۱۹۲۲ – ۵ مارس ۱۹۵۳
پس از	ویاچسلاف مولوتوف(سال ۱۹۲۲ این ممقوم ایجاد بیّه)
پیش از	نیکیتا خروشچف
شخصی اطلاعات
بزائن	ژوزف ویسارینویچ جوگاشویلی دسامبر ۱۸۷۸(−۱۲-۱۸)[[رج: بزائه‌ئون]] گوری، گرجستون، روسیه امپراتوری
بمردن	۵ مارس ۱۹۵۳ (۷۴ سال) مسکو، روسیه، شوروی
ملیت	شوروی
سیاسی حزب	شوروی کمونیست حزب
شی/زنا	اکاترینا سوانیدزه (۱۹۰۷-۱۹۰۶) نادژدا آلیلویوا (۱۹۳۲-۱۹۱۹)
وچون	یاکوب (یعقوب) جوگاشویلی واسیلی سوتلانا
دَیِّن جا	لنین ِقَور پَلی
پیشه	سیاستمدار، تحصیل کرده در مدرسه دینی
دین	آتئیست
امضاء
خدمت نظامی
کنیه(ئون)	پولادی مردی
خدمت سالون	۱۹۴۳-۱۹۵۳
رزم‌ها/جنگ‌ها	جهونی جنگ دوم

یوسیف ویسارینویچ جوگاشویلی (گرجی جه: იოსებ ბესარიონის ძე სტალინი) که وه ره ژوزف استالین (روسی جه: Иосиф Сталин) نوم جه اشناسنّه (بزائه ۱۸ دسامبر ۱۸۷۸- بمرده ۵ مارس ۱۹۵۳) شوروی ِکمونیست ِرهبر و سیاست‌مدار بی‌یه که اواسط دهه ۲۰ جه تا شه مرگ ِزمون (۱۹۵۳) شوروی ِکمونیست ِحزب رهبر و نتیجتاً این کشور ِحاکم بی‌یه.

وه گوری ِشهر، گرجستون دله، دنیا بموئه و سال ۱۹۲۲ شوروی ِکمونیست حزب دله دبیرکل بیّه. ولادیمیر لنین ِبمردن په، استالین موفق بیّه لئون تروتسکی ره کِنار بَزنه و حزب ِرهبری ره دَس بَیره. دهه ۱۹۳۰ استالین گت تصفیه ره شروع هاکرده که اتا کمپین بی‌یه و ونه کار مخالفون ِسرکوب، دستگیری و قتل بی‌یه.

استالین ۱۹۲۸ «نِپ ِطرح» ره دَوِسته و وِن جا «پنج ساله برنامه» و «کلکتیو کشاورزی» ره مطرح هاکرده. این سیاست‌ها جه شوروی تا آخرهای دههٔ ۳۰، اتّا دیاتی کشور جه تبدیل بیّه به اتا صنعتی قدرت.

ونه دستور جه ات‌سری مصادره انجام بَیته که قحطی سال‌های ۱۹۳۲ تا ۱۹۳۴ ره باعث بیّه (خصوصاً اکراین، قزاقستون و قفقاز دله). خله کسا همین ِوسّه اعتراض هاکردنه و شدیداً سرکوب بَیینه. اتا مصنوعی قحطی که استالین اکراین دله راه دمبدائه و هولودومور نوم جه مشهوره، باعث بیّه تا ۱۰ میلیون اکراینی بَمیرِن.

استالین جهونی جنگ دوم دله هم خله نقش داشته و باعث بیّه نازی آلمان شکست بخاره. این جنگ په، استالین شوروی ره اتا از دِتا ابرقدرت مطرح هاکرده و تقریباً تا چار دهه بعد (۱۹۵۳) این موقعیت پابرجا بی‌یه که سرد جنگ ره پیش بیارده.

استالین حکومت ره خله‌ها متهم کانّه که «ات‌نفر پرستی ِدین» ره راه دمبدائه و شیوه‌ئونی بساته تا مخالفون ره الکی-الکی محکوم هاکنه. نیکیتا خروشچف، استالین ِجانشین، وه ره بعداً محکوم هاکرده و استالین‌زدایی ره ونه بَدِل شروع هاکرده که باعث بیّه چین و شوروی همدیگه جه سِوا بَواشِن.

بن‌بنویشت

ساری