لیتوانی
مختصات: شرقی′۱۹°۲۵ شمالی′۴۱°۵۴ / ۲۵٫۳۱۷غرب ۵۴٫۶۸۳جنوب
Lietuvos Respublika لیتوانی |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| ملی شعار: - | ||||||
| ملی سرود: |
||||||
 |
||||||
| نیشتنگا (و گتترین شهر) | ویلنیوس شرقی′۱۹°۲۵ شمالی′۴۱°۵۴ / ۲۵٫۳۱۷غرب ۵۴٫۶۸۳جنوب | |||||
| رسمی زوون | لیتوانیایی | |||||
| حکومت ِنوع | جمهوری | |||||
| حاکمون نوع • رئیس جمهور • نخست‌وزیر |
دالیا گریبائوسکایته آندریوس کوبیلیوس |
|||||
| موارد منجر به تشکیل لهستون-لیتوانی روسیه-پروس ِاشغال اعلان استقلال شوروی استقلال |
۱۵۶۹ ۱۷۹۵ ۱۶ فوریه ۱۹۱۸ ۱۵ ژوئن ۱۹۴۰ ۱۹۴۴ ۱۱ مارس ۱۹۹۰ |
|||||
| گتی | ||||||
| - | گتی | ۶۵٬۲۰۰کیلومتر مربع (۱۲۳ام) | ||||
| - | ئو (٪) | ۱٫۳۵ | ||||
| جمعیت | ||||||
| - | سرشماری | ۳٬۵۰۰٬۴۰۰ ({{{رتبه جمعیت۱۳۰ام}}}) |
||||
| - | جمعیت انبسی | ۵۲/km۲ (۱۲۰ام) | ||||
| جی‌دی‌پی | (تخمین ۲۰۰۸) | |||||
| - | مجموع | ۲۷٫۸۱۳ میلیارد دلار (۱۰۳ام) | ||||
| - | سرانه | ۲۰۷۵۳ دلار (نامعلوم) | ||||
| اچ‌دی‌آی (۲۰۰۶) | ۰٫۸۶۹ (بالا) (۴۳ام) | |||||
| پول یکا | یورو (€) (EUR) |
|||||
| زمونی منطقه | EET (جهونی ساعت+۲) | |||||
| - | تابستونی (DST) | EEST (جهونی ساعت) | ||||
| اینترنتی دامنه | .lt | |||||
لیتوانی (لیتوانیایی جه: Lietuvos Respublika) اتا کشور هسته که اروپای ِشمال‌شرقی و بالتیک ِمنطقه دله دَره که وه شمال جه لتویا ره، مشرق و جنوب شرقی جه بلاروس ره، جنوب جه لهستون ره، جنوبغربی جه روسیه‌ی ِکالینینگراد ره و غرب جه بالتیک دریا ره وَر خانّه. لیتوانی ِجمهوری سه‌تا کشوری که بالتیک ِحوزه ره سازنّه دله همه جه گت‌ته هسته و جنوبی‌ترین کشور محسوب وانه.
لیتوانی ِجمعیت ۳٫۲ میلیون نفر و ونه گتترین شهر و نیشتنگا ویلنیوس هسته. وشون پول ِیکا لیتاس نوم داشته که سال ۲۰۱۵ میلادی جه یورو ونه جا ره بَییته. این کشور ِرسمی زوون لیتوانیایی هسته. این زوون هندواروپایی زوونون جه هسته و بالتیک ِچلّه دله دَره. لیتوانی ِمردم ویشته مسیحیت په‌روو هستنه و ۷۹ درصد رومی کاتولیک هستنه.
روز ۱۱ مارس ۱۹۹۰، قبل این‌که شوروی رِقِد بوره، لیتوانی شوروی ِاولین جمهوری بی‌یه که اعلان استقلال هاکرده. اسا لیتوانی ناتو، اروپای شورا و اروپای اتحادیه دله عضو هسته و ۲۱ دسامبر ۲۰۰۷ جه شنگن پیمون دله هم دَره.
تاریخ
[دچی‌ین]هزاره دهم پیش از میلاد که تازه یخون ئو بَی‌بینه، اولین مردمون لیتوانی دله هِنیشتنه. هندواروپاییون که اسا اینجه دَرنه هزاره‌ئون سوم و دوم پیش از میلاد لیتوانی جه بَرسینه و اونجه‌ی ِقبلی مردمون جه قاطی بَینه تا بالتیکی نژادون ره بساتنه.
لیتوانی نوم اولین بار سال ۱۰۰۹ میلادی اتا آلمانی سنِد دله بنویشته بیّه.[۱] لیتوانی ِدوک‌هنیش سده سیزّهم بساته بیّه و میندوگاس ِدوک‌هِنیش بتونِسته تموم ِمناطق ره این گادِر متحد و اتی هاکِنه. وه سال ۱۲۵۳ پاپ ِنماینده پَلی تاجگذاری هاکِرده. ویلنیوس ِشهر (لیتوانی ِنیشتنگا) ره سال ۱۳۲۳ گدیمیناس (اتا گَت ِدوک) بساته.
لیتوانی و لهستون سال ۱۳۸۵ میلادی کرووس پیمون ره بنویشتنه که این پیمون ِپـِشتی یوگایلا که لیتوانی ِدوک بی‌یه، اتا لهستونی شازده جه ازدواج هاکرده و لهستون ِشاه بیّه. وه متعهد بیّه که لیتوانی ِمردمون ره مسیحی هاکِنه.
سده ۱۴ میلادی لیتوانی گت دوک‌هنیش اِسای ِبلاروس، اوکراین و بعضی جائون از لهستون و روسیه ره شامل بی‌یه و شه دوره‌ی ِگتترین کشور اروپا دله بی‌یه. این دوک‌هنیش بعداً تیکه‌تیکه بیّه و ونه سامون ره ویشته روسیه امپراتوری بَییته. سال ۱۵۶۹ لیتوانی و لهستون لوبلین فدراسیون ره بساتنه و چندین سال متحد بینه.
جهونی جنگ اول که تموم بیّه، روز ۱۶ فوریه ۱۹۱۸ لیتوانی ِاستقلال اجماع بَرِسی‌یه. سال ۱۹۴۰ لیتوانی اول شوروی و بعد نازی آلمان این منطقه ره بَییتنه. جهونی جنگ دوم ِاواخر بی‌یه که سال ۱۹۴۴ شوروی دِباره لیتوانی ره بَییته. این گادِر لیتوانی ِنوم ره «شوروی ِلیتوانی ِسوسیالیستی جمهوری» گاتِنه. ۱۱ مارس ۱۹۹۰، لیتوانی اولین جمهوری بی‌یه که شوروی جه سِوا بیّه.
لیتوانی سال ۱۹۹۴ اروپای اتحادیه دله و سال ۲۰۰۴ ناتو دله عضو بیّه و سال ۲۰۰۷ شنگن پیمون دله بورده. اسا این کشور دله یورو پول ِیکا هسته. لیتوانی سال ۲۰۰۹ اروپای ِفرهنگی نیشتنگا بیّه و نیمه دوم سال ۲۰۱۳ اروپای ِاتحادیه‌ی ِدوره‌ای ریاست ره داشته. اروپای جوغرافی مرکز ویلنیوس ِنزدیکی قِرار گـَنّه.[۲]
جوغرافی
[دچی‌ین]
لیتوانی اروپای ِشمال‌شرقی و بالتیک ِمنطقه دله دَره که شمال جه لتویا ره، مشرق و جنوب شرقی جه بلاروس ره، جنوب جه لهستون ره، جنوبغربی جه روسیه‌ی ِکالینینگراد ره و غرب جه بالتیک دریا ره وَر خانّه.
لیتوانی ِسرزمین اصلاً جول نی‌یه و جلگه‌ای هسته و اتخله دریامونا (=دریاچه) دانّه. ونه مهمترین دریامونا نوم ویشتیتیس هسته. ونه مهم روخنه‌ئون نمانوس و ویلنیا هستنه، و بلندترین نقطه لیتوانی دله آوکشتویاس هسته که ونه ارتفاع ۲۹۴ متره. نزدیک ۳۳ درصد این کشور ره جنگلی و نیمه‌جنگلی مناطق پوشش دِنّه.
تقسیمات
[دچی‌ین]لیتوانی دَه‌تا استان جه تقسیم وانه هر استان شه شصت‌تا شهرستون دانّه. هر استان ِنوم ونه مرکزی ِشهر ِنوم جه اِتـّائه. گتترین و پرجمعیت‌ترین استان هم ویلنیوس هسته که لیتوانی ِنیشتنگائه.
منابع
[دچی‌ین]- ↑ aranauskas, Tomas (Fall 2009). "On the Origin of the Name of Lithuania". Lithuanian Quarterly Journal of Arts and Sciences 55 (3). ISSN 0024-5089
- ↑ Informacija. «Kelionės» (lt). ۲۰۱۲-۰۱-۱۹.
- Wikipedia contributors, «Lithuania,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed August 16, 2011).
بریم بَگردِستن
[دچی‌ین] |
ویکی تلمبار دله بتونّی پرونده‌ئونی که لیتوانی خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |
| مستقل ِکشورون | آذربایجون · آلبانی · آلمان · آندورا · اتریش · ارمنستون · ایسپانیا · استونی · اسلواکی · اسلوونی · اوکراین · ایتالیا · ایرلند · ایسلند · بریتانیا (انگلیس • شمالی ایرلند • اسکاتلند • ولز) · بلاروس · بلژیک · بلغارستون · بوسنی و هرزگووین · پرتغال · ترکیه · چک · دانمارک · روسیه · رومانی · سن مارینو · سوئد · سوییس · صربستون · فرانسه · فلاند · قبرس · قزاقستون · کرواسی · گرجستون · لتونی · لوکزامبورگ · لهستون · لیتوانی · لیختن‌اشتاین · مالت · مجارستون · مقدونیه · مولداوی · موناکو · مونته نگرو · نروژ · واتیکان · هلند · یونان | .svg) |
|---|---|---|
| کم‌رسمیت کشورون | آبخاز · جنوبی اوستیا · ترانس‌نیستریا · شمالی قبرس · قره‌باغ · کوزوو | |
| مستعمرات | ||
| دیگه کنفدراسیون‌ها | ||
اروپای ِاتحادیه‌ی ِاعضا | ||
|---|---|---|
 | ||
