اکراین
| اکراین Україна (error: {{Native name}}: unrecognized language code: uk) |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| سرود ملی: Державний Гімн України [Derzhavnyi Himn Ukrainy] error: {{transl}}: unrecognized language / script code: uk (help) «سرود ملی اوکراین»شابلون:Paragraph break |
||||||
.png) |
||||||
| پایتخت | کییف | |||||
| Largest city | نیشتنگا | |||||
| زبان(ها)رسمی | اکراین | |||||
| زبان‌های منطقه‌ای شناخته‌شده | List
|
|||||
| اقلیتها;(۲۰۰۱) |
|
|||||
| نام اهلیت | اکراینی | |||||
| دولت | حکومت متمرکز نظام نیمه‌ریاستی جمهوری | |||||
| - | رئیس‌جمهور | ولودیمیر زلنسکی | ||||
| - | نخست‌وزیر | دنیز شمیهال | ||||
| - | Chairman of the Verkhovna Rada |
روسلان استفانچوک | ||||
| قوه مقننه | Verkhovna Rada | |||||
| تاسیس | ||||||
| - | استقلال | ۲۴ اوت ۱۹۹۱ | ||||
| - | رفراندوم | ۱ دسامبر ۱۹۹۱ | ||||
| - | اکراین انقلاب[۳] | ۱۸–۲۳ فوریه ۲۰۱۴ | ||||
| مساحت | ||||||
| - | مجموع | ۶۰۳٬۶۲۸ کیلومترمربع (45th) or ۲۳۳,۰۱۳/ ۲۲۳,۰۱۳ مایل‌مربع |
||||
| - | درصد آب‌ها | ۷ | ||||
| جمعیت | ||||||
| - | ژانویه ۲۰۲۲ تخمین | شابلون:کاهش 41,167,336[۴]
(شامل کریمه و سواستوپول) (36th) |
||||
| - | سرشماری ۲۰۰۱ | 48,457,102[۵] | ||||
| - | تراکم | ۷۳٫۸/کیلومترمربع (115th) ۱۹۱/مایل‌مربع |
||||
| تولید ناخالص داخلی (PPP) | ۲۰۲۲ تخمین | |||||
| - | مجموع | شابلون:افزایش $622 billion[۶] (48th) | ||||
| - | به ازای هر نفر | شابلون:افزایش $15,124[۶] (108th) | ||||
| GDP (nominal) | ۲۰۲۲ تخمین | |||||
| - | مجموع | شابلون:افزایش $204 billion[۶] (56th) | ||||
| - | به ازای هر نفر | شابلون:افزایش $4,958[۶] (119th) | ||||
| Gini (۲۰۱۹) | ۲۶٫۶ | |||||
| شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۹) | ۰٫۷۷۹ (74th) | |||||
| واحد پول | گریونا (₴) (UAH) |
|||||
| منطقه زمانی | (ساعت جهانی+2[۷]) | |||||
| - | تابستان (دی‌اس‌تی) | (ساعت جهانی+۳) | ||||
| جهت رانندگی | right | |||||
| دامنه اینترنت | ||||||
| پیش‌شماره تلفن | +380 | |||||
اکراین یا اوکراین (شه نویسنّه: Україна) اتا شرقی اوروپا قارهیِ کشورون جا هسته. اکراین انده گتِ سامون دارنه که اروپا دله، روسیه په، دومین گتی ره دارنه. این کشور همساینون بلاروس، لهستون، اسلواکی، مجارستون، رومانی، مولداوی و روسیه هستنه و جنوب وری جا آزوف و سیو دریا ره هم ور-خانّه. ونه گتی ۶۰۳۶۲۸ کیلومترمربع[persian-alpha ۱] و ونه جمیعت ۴۳٫۶ میلیون نفر هسته.[persian-alpha ۲] اکراین اروپایِ هشتمین جمیعت ره دارنه. وشونِ گتترین شهر و نیشتنگا نوم کییف هسته.
اینجه که اسا اکراین سامون قرار بیته، ۳۰هزار سال پیش‌از میلاد جه آدم دیینه. زمونی که ووسطا قورون بی‌یه، شرقی اسلاو ِمردم اینجه هنیشنه و روس‌ها جه پشو-پشو بخاردنه و اتی نژاد ره بساتنه که وشون ره «کی‌یفی روس» گاتنه؛ اینان پئی‌ته اکراینی مردم ره تبدیل بینه. قرن سیزهم موغول‌ها تا اکراین ره لشکر بکشینه و همه جا ره رقد بدانه و غارت هاکردنه. اکراینِ اتحاد این گدر از بین بورده و این کشور دکته لهستون-لیتوانی مشترک‌المنافع، اتریش-مجارستون، عثمانی و روسیه تزاری دست. این دوره دله اتا قوم که وشون ره «کازاک» گاتنه سر دربیاردنه و لهستون-لیتوانی و روسیه امپراتوری وسط تنک-تِرو بینه. زمونی که روسیه انقلاب شروع بیّه، این کازاک‌ها خله مهم بَینه و اتی شوروی ِبساتن سر نقش داشتنه. اینتی بیّه که اکراینِ مردمی جمهوری رسماً ۲۳ ژوئن ۱۹۱۷ شه ره اعلان هاکرده و بعدته، سال ۱۹۲۲ شورویِ جماهیر درون عضو بیّه. وشون زمونی که شوروی رقد بورده، سال ۱۹۹۱ دله، مستقل بَینه و اتا جمهوری بساتنه.
اکراینِ جدیدِ کشور شه ره بی‌طرف خوندسته.[۸] وشونان مستقل مشترک‌المنافع کشورون دله عضو بینه و سال ۱۹۹۴ باتنه که ناتو جه کایری کانّه. سال ۲۰۱۳, اتا مردی ویکتور یانوکویچ نوم، رئیس‌جمهور بیّه که بائوته خانه کشورِ خارجی امور دله، روسیه جا نزدیک‌ته بوو و روسی‌شون جه تجاری و اقتصادی رابطه داره و همینسه اروپای اتحادیه جه فاصله گیرنه. مردم این تصمیم ره واکنش سِراق هدانه و شهرِ اصلی میدون دله گرد بینه و انده شه حرف سر هرستانه تا اکراین انقلاب سال ۲۰۱۴ موفق بیّه. روسی‌مردم که اکراین دله اقلیت هستنه، این اوضاع جه موافق نینه و همینسه وشونِ مناطق دله مخالفت شروع بیّه. مارس ۲۰۱۴ دله کریمه ِجزیره‌مونا شه ره سیوا هاکرده و اتا رفراندوم په، باته که روسیه سامون دله قرار گیرنه. تا سال ۲۰۲۲ اختلاف دمباله داشته و این گادِر روسیه لشکر بکشی‌یه و روسیه-اکراین جنگ ره شروع هاکرده.[۹]
جوغرافی[دچی‌ین]
این کشور شرق‌وَری جه روسیه جا؛ شومال‌وَری جه بلاروس جا؛ غرب جه لهستون، اسلواکی و مجارستون جا؛ جنوب‌شرقی سو جه رومانی و مولداوی جا هم‌سامون هسته و جنوب جه ونه سامون سیو دریا و آزوف دریا جه خانّه و ونه نیشتنگاء کییف شهر و ونه رسمی زوون اکراینی هسته.
تقسیمات[دچی‌ین]
اکراین ِکشور ره ۲۴تا استان تشکیل هدانه که هرکامین ره «اوبلاست» گانّه. علاوه برین، اتا جزیره‌مونا هم دره که کریمه نوم دارنه و اکراین این منطقه ره شه سامون دونده ولی روسیه وه ره بیته و اداره کانده. کریمه پیش از این، شه اتا شه‌گردون دولت داشته که اکراین ِنظر په کار کارده و اسا روسیه پرچم بن دره.
| استان | گتی (in km2) |
جمیعت (2010 آمار) |
جمیعت (2021 آمار)[۱۰] |
جمیعت انبسی (2021) | مرکز | شهرستون‌ها |
|---|---|---|---|---|---|---|
 استان چرکاسی
|
20,891.0 | 1,291,135 | 1,178,266 | 56.40 | چرکاسی | 4 |
 استان چرنیهیو
|
31,851.3 | 1,104,241 | 976,701 | 30.66 | چرنیهیف | 5 |
 استان چرنیوتسی
|
8,093.6 | 903,782 | 896,566 | 110.77 | چرنیوتسی | 3 |
 استان دنیپروپتروفسک
|
31,900.5 | 3,344,073 | 3,142,035 | 98.49 | دنیپرو | 7 |
 استان دونتسک
|
26,505.7 | 4,448,031 | 4,100,280 | 154.69 | دونتسک | 8 |
 استان ایوانو فرانکیسوک
|
13,894.0 | 1,380,770 | 1,361,109 | 97.96 | ایوانو-فرانکیفسک | 6 |
 استان خارکف
|
31,401.6 | 2,755,177 | 2,633,834 | 83.88 | خارکف | 7 |
| پرونده:Flag of Kherson Oblast.jpg استان خرسون | 28,449.0 | 1,091,151 | 1,016,707 | 35.74 | خرسون | 5 |
 استان خملنیتسکی
|
20,636.2 | 1,331,534 | 1,243,787 | 60.27 | خملنیتسکیی، اوکراین | 3 |
 کییف
|
28,118.9 | 1,719,602 | 1,788,530 | 63.61 | کییف | 7 |
 استان کیرووهراد
|
24,577.5 | 1,014,809 | 920,128 | 37.44 | کروپیونیسکی | 4 |
 استان لوهانسک
|
26,672.5 | 2,300,412 | 2,121,322 | 79.53 | لوهانسک | 8 |
 استان لویو
|
21,823.7 | 2,545,634 | 2,497,750 | 114.45 | لویو | 7 |
 استان میکولایف
|
24,587.4 | 1,186,452 | 1,108,394 | 45.08 | میکولائیف | 4 |
 استان اودسا
|
33,295.9 | 2,387,636 | 2,368,107 | 71.12 | اودسا | 7 |
 استان پولتاوا
|
28,735.8 | 1,493,668 | 1,371,529 | 47.73 | پولتاوا | 4 |
 استان ریونه
|
20,038.5 | 1,152,576 | 1,148,456 | 57.31 | ریونه | 4 |
 استان سومی
|
23,823.9 | 1,166,765 | 1,053,452 | 44.22 | سومی | 5 |
 استان ترنوپیل
|
13,817.1 | 1,086,694 | 1,030,562 | 74.59 | ترنوپیل | 3 |
 استان وینیتسیا
|
26,501.6 | 1,646,250 | 1,529,123 | 57.70 | وینیتسا | 6 |
 استان ولین
|
20,135.3 | 1,038,223 | 1,027,397 | 51.02 | لوتسک | 4 |
 Zakarpattia Oblast
|
12,771.5 | 1,246,323 | 1,250,129 | 97.88 | اوژهورود | 6 |
 زاپوریژیا
|
27,168.5 | 1,805,431 | 1,666,515 | 61.34 | زاپروژیا | 6 |
 Zhytomyr Oblast
|
29,819.2 | 1,283,201 | 1,195,495 | 40.09 | ژیتومیر | 4 |
یادداشت[دچی‌ین]
- ↑ Including the disputed territory of Crimea (27,000 km2).
- ↑ Including the disputed territory of Crimea (2,416,856)
بن بنویشت[دچی‌ین]
 |
ویکی تلمبار دله بتونّی پروندهئونی که اکراین خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |
- ↑ Закон України, Про засади державної мовної політики (Відомості Верховної Ради (ВВР), 2013, № 23, ст.218). Verkhovna Rada of Ukraine (1 February 2014).
- ↑ List of declarations made with respect to treaty No. 148 (Status as of: 21/9/2011). اروپا شورا.
- ↑ Про Заяву Верховної Ради України у зв'язку з сьомою річницею початку Євромайдану та подій Революції Гідності.
- ↑ Population (by estimate) as of 1 January 2022..
- ↑ خطای منبع: برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامEthnic composition of the population of Ukraine, 2001 Censusوارد نشده‌است - ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ WORLD ECONOMIC OUTLOOK (OCTOBER 2021). صندوق بین‌المللی پول.
- ↑ Error on call to Template:cite web: Parameters url and title must be specified. Please see Template talk:Cite web for instructions on how to use the template. (uk). korrespondent.net (18 October 2011).
- ↑ Declaration of State Sovereignty of Ukraine.
- ↑ خطای منبع: برچسب
<ref>نامعتبر؛ متنی برای ارجاع‌های با نامEuropean Commission Trade Ukraineوارد نشده‌است - ↑ Populations as at 1 Jan 2021 as estimated by State Statistics Committee of Ukraine.
| ||||||||||||||||
.svg)
