چک (کشور)
مختصات: شرقی′۴۵°۱۵ شمالی′۴۵°۴۹ / ۱۵٫۷۵غرب ۴۹٫۷۵جنوب
- شِمه منظور شاید اینتا بی‌بائه: چک (گجگجی بیری).
Česká republika, Česko چــِک |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| ملی شعار: «Pravda vítězí» «حقیقت ِپیروزی» |
||||||
| ملی سرود: Kde domov můj? «مه سِره کوئه؟» |
||||||
 |
||||||
| نیشتنگا (و گتترین شهر) | پراگ شرقی′۲۸°۱۴ شمالی′۰۵°۵۰ / ۱۴٫۴۶۷غرب ۵۰٫۰۸۳جنوب | |||||
| رسمی زوون | چکی | |||||
| حکومت ِنوع | جمهوری | |||||
| حاکمون نوع • رئیس‌جمهور • نخست‌وزیر |
واسلاو کلاوس میرک توپولانک |
|||||
| موارد منجر به تشکیل چکسلواکی |
۱ ژانویه ۱۹۹۳ | |||||
| گتی | ||||||
| - | گتی | ۷۸،۸۶۶کیلومتر مربع (۱۱۶ام) | ||||
| - | ئو (٪) | ۲ | ||||
| جمعیت | ||||||
| - | سرشماری | ۱۰٬۲۳۰٬۰۶۰ (۷۸ام) |
||||
| - | جمعیت انبسی | ۱۳۲/km۲ (۷۷ام) | ||||
| جی‌دی‌پی | (تخمین ۲۰۰۸) | |||||
| - | مجموع | ۲۶۵٬۸۸۰ بیلیون دلار (۳۹ام) | ||||
| - | سرانه | ۲۱٬۰۴۰ (۳۳ام) | ||||
| اچ‌دی‌آی (۲۰۰۶) | ۰٫۸۹۷ (بالا) (۳۵ام) | |||||
| پول یکا | کرونا (CZK) |
|||||
| زمونی منطقه | CET (جهونی ساعت+۱) | |||||
| - | تابستونی (DST) | CEST (جهونی ساعت) | ||||
| اینترنتی دامنه | .cz | |||||
| تلفن پیش‌شماره | +۴۲۰ | |||||
چک ِجمهوری (چکی جه: Česká republika, Česko) اتا کشور نوم هسته که مرکزی اروپا دله دَره و اروپای اتحادیه دله عضو هَسته. این کشور ره اول ژانویه ۱۹۹۳، چکسلواکی تجزیه بیّه په، تأسیس هاکِردنه. ونه نیشتنگا (=پایتخت) و گتترین شهر نوم پراگ هسته. چک اروپای ِاتحادیه دله دَره ولی ونه رسمی پول هَنتا کرونا هَسته.
چک ِجمهوری ِجمعیت ۱۰ میلیون و پونصد هزار نفر نزدیکی و ونه رسمی زوون نوم چکی هسته که اسلاوی زوونون ِرَجه دله جا گیرنه. پراگ ِشهر تیناری ۱٫۳ میلیون نفر جمعیت دانّه. چک دریا جه راه ندانّه و خاشکی وسط کَته. ونه مناطق سه‌تا تاریخی ناحیه هَستنه که وشون نوم بوهم، موراوی و سیلزی هَستنه. این سه‌تا تاریخی ناحیه فقط چک ِسامون دله دَنینه و وشون ِبعضی قسمتون خاجری کشورون دله دَره.
چک ِمردِمون خله دین و مذهب ِدَربند نینه و قدیم تاسا وشون ره همین ویژگی جه اِشناسِنّه.[۱] سال ۲۰۱۱ ِسرشماری دله، ۴۵٫۲ درصد شه دین ِخَوری جِواب نِداشتنه هادِن و ۳۴٫۲ درصد هم بائوتنه دین نِدارنه. فقط ۱۰٫۳ درصد بائوتنه مسیحیت په‌روو هَستنه که ویشته رومی ِکاتولیک بینه و ۹٫۴ درصد هم بقیه‌ی ادیان جه بینه.[۲] پیش‌ته سال ۲۰۰۵ میلادی اتا نظرسنجی دیگه دله، فقط ۱۰ درصد بائوتنه که خدا ره قبول دارنه.[۳]
چک ِجمهوری اولین کشوری هَسته که کمکان ِمؤسسین جه بینه و جهونی بانک وه ره اتا توسعه‌بَدی کشور دونده.[۴] این کشور ِانسانی توسعه شاخص مرکزی اروپا و شرقی اروپا دله، همه جا جه ویشته‌ره.[۵]
تاریخ
[دچی‌ین]چک قبلاً چکسلواکی ِدله دَیّه. این کشور سابقاً کمونیستی بی‌یه و شرقی بلوک دله دَیّه. شوروی ِرِقِدبوردِن په، کم‌کم چکسلواکی ِمردمون هم سوسیالیستی نظام جه دَست بَکشینه و دِتا کشور بَیینه: چک و اسلواکی.
فرهنگ
[دچی‌ین]چک ِمردِمون چکی ِزوون جه گَپ زَنّه و اکثریت بی‌دین هَستنه. پراگ، برنو، پلزن، استراوا و لیبه رتس این کشور ِمهم‌ترین شهرون هَستنه.
چک دله اتا گت ِایالت دَره که ونه نوم زودت هَسته و ونه مردِمون آلمانی بینه. زودت تا چک ِیک‌سوم ره شامل وانه و ونه غربی مناطق ره دانّه. رایش سوم گادِر ات‌مدت آلمان ِسامون دله دَیّه و اسا چک شِنه.
چک ِمعروفترین نویسنده کافکا بی‌یه که آلمانی جه کتاب نِوِشته ولی پراگ و بوهم دله زندگی کارده. چک ِاولین رئیس‌جمهور، واسلاو هاول، اتا معروف ِنمایشنومه‌نویس بی‌یه. داوید چرنی هم اتا چِکی موجستمه‌ساز هَسته که شه عجیب-غریب کارون وسّه معروف بیّه.
تقسیمات کشوری
[دچی‌ین]چک سال ۲۰۰۰ میلادی جه ۱۳تا استان (چکی زوون جه: kraje) دانّه. هر استان شه وسّه ونه اتا «استانی شورا» (krajské zastupitelstvo) داره. این شورای ِرییس هم اون استان ِاستاندار وانه.
| (ماشین ِپلاک) | استان | نیشتنگا | جمعیت (سال ۲۰۰۴) | جمعیت (سال ۲۰۱۰) |
|---|---|---|---|---|
| A |  پراگ، نیشتنگا (Hlavní město Praha) |
۱٬۱۷۰٬۵۷۱ | ۱٬۲۵۱٬۰۷۲ | |
| S |  استان بوهم مرکزی (Středočeský kraj) |
اداری نیشتنگا: پراگ | ۱٬۱۴۴٬۰۷۱ | ۱٬۲۵۶٬۸۵۰ |
| C |  استان بوهم جنوبی (Jihočeský kraj) |
چسکه بودیوویتسه | ۶۲۵٬۷۱۲ | ۶۳۷٬۷۲۳ |
| P |  استان پلزن (Plzeňský kraj) |
پلزن | ۵۴۹٬۶۱۸ | ۵۷۱٬۸۳۱ |
| K |  استان کارلووی واری (Karlovarský kraj) |
کارلووی واری | ۳۰۴٬۵۸۸ | ۳۰۷٬۳۸۰ |
| U |  استان اوستی ناد لابم (Ústecký kraj) |
اوستی ناد لابم | ۸۲۲٬۱۳۳ | ۸۳۵٬۸۱۴ |
| L |  استان لیبرتس (Liberecký kraj) |
لیبرتس | ۴۲۷٬۵۶۳ | ۴۳۹٬۴۵۸ |
| H |  استان هرادتس کرالووه (Královéhradecký kraj) |
هرادتس کرالووه | ۵۴۷٬۲۹۶ | ۵۵۴٬۳۷۰ |
| E |  استان پاردوبیتسه (Pardubický kraj) |
پاردوبیتسه | ۵۰۵٬۲۸۵ | ۵۱۶٬۷۷۷ |
| M |  استان الوموتس (Olomoucký kraj) |
الوموتس | ۶۳۵٬۱۲۶ | ۶۴۱٬۵۵۵ |
| T |  استان موراوی-سیلزی (Moravskoslezský kraj) |
استراوا | ۱٬۲۵۷٬۵۵۴ | ۱٬۲۴۴٬۸۳۷ |
| B |  استان موراوی جنوبی (Jihomoravský kraj) |
برنو | ۱٬۱۲۳٬۲۰۱ | ۱٬۱۵۲٬۸۱۹ |
| Z |  استان زلین (Zlínský kraj) |
زلین | ۵۹۰٬۷۰۶ | ۵۹۰٬۵۲۷ |
| J |  استان ویسوچینا (Vysočina) |
ییهلاوا | ۵۱۷٬۱۵۳ | ۵۱۴٬۸۰۵ |
وابسته جستارون
[دچی‌ین]منابع
[دچی‌ین] |
ویکی تلمبار دله بتونّی پرونده‌ئونی که چک (کشور) خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |
- ↑ Richard Felix Staar, Communist regimes in Eastern Europe, Issue 269, p. 90
- ↑ "Population by denomination and sex: as measured by 1921, 1930, 1950, 1991 and 2001 censuses" (PDF) (Czech and English جه). Czech Statistical Office. Retrieved 9 March 2010.
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (link) - ↑ "Eurobarometer on Social Values, Science and technology 2005 – page 11" (PDF). Retrieved 5 May 2007.
- ↑ Velinger, Jan (28 February 2006). "World Bank Marks Czech Republic's Graduation to 'Developed' Status". Radio Prague. Retrieved 22 January 2007.
- ↑ "Human Development Report 2009" (PDF). UNDP.org. Retrieved 25 April 2010.
| مستقل ِکشورون | آذربایجون · آلبانی · آلمان · آندورا · اتریش · ارمنستون · ایسپانیا · استونی · اسلواکی · اسلوونی · اوکراین · ایتالیا · ایرلند · ایسلند · بریتانیا (انگلیس • شمالی ایرلند • اسکاتلند • ولز) · بلاروس · بلژیک · بلغارستون · بوسنی و هرزگووین · پرتغال · ترکیه · چک · دانمارک · روسیه · رومانی · سن مارینو · سوئد · سوییس · صربستون · فرانسه · فلاند · قبرس · قزاقستون · کرواسی · گرجستون · لتونی · لوکزامبورگ · لهستون · لیتوانی · لیختن‌اشتاین · مالت · مجارستون · مقدونیه · مولداوی · موناکو · مونته نگرو · نروژ · واتیکان · هلند · یونان | .svg) |
|---|---|---|
| کم‌رسمیت کشورون | آبخاز · جنوبی اوستیا · ترانس‌نیستریا · شمالی قبرس · قره‌باغ · کوزوو | |
| مستعمرات | ||
| دیگه کنفدراسیون‌ها | ||
اروپای ِاتحادیهی ِاعضا | ||
|---|---|---|
 | ||
