پرش به محتوا

قبرس

لینکون ِدچی‌ین
ویکی‌پدیا، آزادِ دانشنومه، جه
(قَبرِس جه بموئه)

مختصات: شرقی′۲۸°۳۳ شمالی′۰۸°۳۵ / ۳۳٫۴۶۷غرب ۳۵٫۱۳۳جنوب / −۳۳٫۴۶۷;−۳۵٫۱۳۳


قبرس
ملی سرود: اتا خونِش آزادی وسر
قبرس ِموقعیت
نیشتنگا
(و گتترین شهر)		نیکوزیا
شرقی′۲۸°۳۳ شمالی′۰۸°۳۵ / ۳۳٫۴۶۷غرب ۳۵٫۱۳۳جنوب / −۳۳٫۴۶۷;−۳۵٫۱۳۳
رسمی زوون یونانی و ترکی
حکومت ِنوع جمهوری
حاکمون نوع 
رئیس جمهور
نیکوس آناستاسیادس 
موارد منجر به تشکیل
بریتانیا جه		 ۱ اکتبر ۱۹۶۰
گتی
 -  گتی ۹٬۲۵۱کیلومتر مربع (۵۴ام)
 -  ‌ئو‌ (٪) ۲
جمعیت
 -  سرشماری ۸۰۱٬۶۲۲ 
 -  جمعیت انبسی ۸۵‎/km۲‏ (۸۵ام)
پول یکا یورو (EUR)
زمونی منطقه EET
 -  تابستونی (DST) DST (جهونی ساعت)
اینترنتی دامنه .cy
تلفن پیش‌شماره +۳۵۷+

قَبرِس اتا جزیره‌ای کشور هسته که مدیترانه دله دَره و ونه شرقی قِسمتون جه هسته. این کشور ِنیشتنگا (=پایتخت) نیکوزیا هسته. قبرس دله دِتا بخش شمالی قبرس (ترک‌هِنیشت) و یونانی‌هِنیشت وجود دارنه که هر دِتا دله ترکی و یونانی رسمی زوون هسته. یونانی‌ها ارتودوکس و ترکون مسلمون هستنه. جزیره‌یِ جمعیت یک میلیون و صد هزار نفر هسته و جنوبی قبرس دله ۸۴۰ هزار نفر درنه. ۷۷ درصد مردمون یونانی و ۱۸ درصد ترک هستنه.

قبرس ِجزیره، ساردنی و سیسیل په، مدیترانه‌یِ سومین گتِ جزیره هسته.[۲] قبرس دله خله توریسم مردمون وسّه درآمد یانّه. این کشور اروپا اتحادیه دله عضو هسته و ۱ ژانویه ۲۰۰۸ یورو حوزه دله دَربموئه.


تاریخ

[دچی‌ین]
اتا تاریخی نقشه قبرس جه

این جزیره اتی استراتژی منطقه دله کَته و همینسه تاریخ دله خله کشورون من‌جمله هیتیون، آشوریون، مصریون، ایرانیون، یونانیون، رومیون، بیزانسیون، عثمانیون و عربون وه ره فتح هاکردنه.

استعمارکَری گادِر بریتانیا این جزیره ره بَییته اما جهونی جنگ دوم دله ونه اقتصاد و نفوذ کم بیّه و مجبور بَیی‌یه که شه نیروئون ره قبرس دله جه بریم بَکشه. این گادِر سه‌تا دولِت که انگلیس، یونان و ترکیه بینه، دِ تا قبرسی رهبر جه روز ۱۱ فوریه ۱۹۵۹ اتا پیمون دَوِستنه که قدرت ونه نسبت ۷ به ۳ جه یونانی‌تبارون و ترک‌تبارون میون تقسیم بَواشه. قبرس سال ۱۹۶۰ میلادی (مازرونی ۱۴۷۲ سال) شه استقلال ره بریتانیا جه اعلام هاکرده و بریتانیا، یونان و ترکیه ونه حاکمیت حق ره تضمین هاکردنه.

دسامبر سال ۱۹۶۳، ترکون و یونانی‌تبارون اختلاف پیدا هاکردنه که چتی ونه پیمون ره اجرا هاکِنِن. این قضیه سَره یونانیون کانلی نوئل (= خونی کریسمس) ره پیش بیاردنه و ترک‌تبارون ره دولت دله اخراج هاکردنه و مسلحونه اقدامات ره پیش بَییتنه.[۳] این کارها په، ترکون مجبور بَیینه جزیره جه فِرار هاکِنِن و حدود ۲۵ هزار نفر ترک جزیره جه آواره بَیینه.[۴] درگیریون شروع بَیینه که ۱۱ سال دمباله پیدا هاکرده.[۵] و متحد ملل سازمان سال ۱۹۶۴ صلح ِپاسبون ِنیرو ره بَرِسنی‌یه جزیره دله.[۴]

سال ۱۹۷۴ ماکاریوس سوم، قبرس ِرئیس جمهور، اتا کودتا، که یونان ِنظامیون ونه سَره نقش داشتنه، دله عزل بیّه و ترکیه حمله هاکرده و ترکی‌هنیشت مناطق که شمالی قسمتون ره شامل بی‌یه ره، شه ارتش جه بَییته.[۶] این کار ِپه اتی بحران پیش بمو و شمالی قبرس ترک جمهوری اعلام استقلال هاکرده ولی فقط ترکیه وه ره برسمیت بشناسی‌یه.

تقسیمات

[دچی‌ین]

قبرس دله شیش‌تا استان دارنه. این استان‌ها نوم فاماگوستا، کیرنیا، لارناکا، لیماسول، نیکوزیا، و پافوس هسته.[۷]

نقشه استان‌ها یونانی نوم ترکی نوم
پافوسنیکوزیالیماسوللارناکاکیرنیاآیاناپا ِاستان (فاماگوستا)آکروتیریدکلیا
 فاماگوستا
Αμμόχωστος (Ammochostos)
Gazimağusa/Mağusa
کیرنیا
Κερύvεια (Keryneia)
Girne
لارناکا
Λάρνακα (Larnaka)
Larnaka/İskele
لیماسول
Λεμεσός (Lemesos)
Limasol/Leymosun
نیکوزیا
Λευκωσία (Lefkosia)
Lefkoşa
پافوس
Πάφος (Pafos)
Baf/Gazibaf

مردمون

[دچی‌ین]

قبرس دله ۸۰٪ یونانی‌تبار، ۱۸٪ ترک‌تبار و ۲٪ دیگه مسیحیون (مارونی، لاتینی کاتولیک و ارمنی) جه هستنه.[۸][۹][۱۰][۱۱]

پانویس

[دچی‌ین]
  1. ↑ http://persian.euronews.com/2013/02/24/anastasiades-wins-decisive-victory-in-cyprus-presidential-vote-exit-polls/
  2. ↑ Akdeniz'de Gizli Petrol Savaşı
  3. ↑ Papadakis ۲۰۰۵, ۸۲
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Kliot ۲۰۰۷, ۵۹.
  5. ↑ Demirtaş-Coşkun ۲۰۱۰, ۳۹
  6. ↑ خوشبینی زیاد نسبت به موفقیت مذاکرات قبرس
  7. ↑ "EUROPA – The EU at a glance – Maps – Cyprus". Europa (web portal). Retrieved 27 March 2009.
  8. ↑ Boyle, Kevin; Sheen, Juliet (1997). Freedom of Religion and Belief: A World Report. Routledge. p. 288. ISBN 0-415-15978-4.
  9. ↑ Salih, Halil Ibrahim (2004). Cyprus: Ethnic Political Counterpoints. University Press of America. p. 121. ISBN 0-415-15978-4.
  10. ↑ Karoulla-Vrikki, Dimitra (2009). "Greek in Cyprus: Identity Oscillations and Language Planning". In Georgakopoulou, Alexandra; Silk, M.S. (eds) (eds.). Standard languages and language standards: Greek, past and present. Ashgate Publishing. p. 188. ISBN 0-7546-6437-6. {{cite book}}: |editor2-first= has generic name (help)
  11. ↑ Hadjipavlou, Maria (2002). "Cyprus: A Partnership Between Conflict Resolution and Peace Education". In Salomon, Gavriel; Nevo, Baruch (eds) (eds.). Peace Education: The Concept, Principles, and Practices Around the World. Routledge. p. 195. ISBN 0-8058-4193-8. {{cite book}}: |editor2-first= has generic name (help)

منابع

[دچی‌ین]
  • Cyprus-Conflict.net An independent and comprehensive website dedicated to the Cyprus conflict, containing a detailed narrative as well as documents, reports and eye-witness accounts.
  • Library of Congress Cyprus Country Study Detailed information on Cyprus, covering the various phases of the Cyprus conflict.
  • Bryant, Rebecca; Papadakis, Yiannis (2012), Cyprus and the Politics of Memory: History, Community and Conflict, I.B.Tauris, ISBN 1780761074
  • Broome, Benjamin J. (2004), "Building a Shared Future across the Divide: Identity and Conflict in Cyprus", in Fong, Mary; Chuang, Rueyling (eds.) (eds.), Communicating Ethnic and Cultural Identity, Rowman & Littlefield, ISBN 074251739X {{citation}}: |editor2-first= has generic name (help)
  • Tarih Araştırmaları: 1964 Olayları
  • Wikipedia contributors, «Cyprus,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Cyprus&oldid=491209087 (accessed May 8, 2012).
"https://mzn.wikipedia.org/w/index.php?title=قبرس&oldid=217856" جه بیته بیّه